Wyrok WSA w Łodzi z dnia 18 grudnia 2014 r., sygn. II SA/Łd 638/14

Dnia 18 grudnia 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Jolanta Rosińska, Sędziowie Sędzia WSA Arkadiusz Blewązka, Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski (spr.), , Protokolant Pomocnik sekretarza Aneta Panek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 grudnia 2014 roku sprawy ze skargi R, B, na zarządzenie Prezydenta Miasta Ł, z dnia [...] nr [...] w przedmiocie przyjęcia gminnej ewidencji zabytków miasta Ł. oddala skargę. LS

Uzasadnienie

Pismem z dnia 5 maja 2014 r. R.B. (prowadzący działalność gospodarczą firma A z siedzibą w Ł.) wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na Zarządzenie Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...]. nr [...] w sprawie przyjęcia gminnej ewidencji zabytków miasta Ł. - w części dotyczącej ujęcia w gminnej ewidencji zabytków pod nr 1407 nieruchomości przy ul. A. nr 19/21w Ł.

Jak wynika z akt sprawy Prezydent Miasta [...]Zarządzeniem z dnia [...]. nr [...]przyjął gminną ewidencję zabytków miasta Ł.

Pismem z dnia 11 marca 2014 r. R.B. (prowadzący działalność gospodarczą firma A z siedzibą w Ł.), na podstawie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, wezwał Prezydenta Miasta Ł. do usunięcia naruszenia prawa poprzez wykreślenie z załącznika do Zarządzenia wpisanej pod nr 1407 nieruchomości przy ul. A. nr 19/21 w Ł.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Prezydent Miasta Ł. wyjaśnił, że w ocenie miejskich służb konserwatorskich budynki fabryczne usytuowane na nieruchomości przy ul. A nr 19/21 i ul. B nr 55/59 mają wysoką wartość historyczną. Obiekty wraz z dawną rezydencją A przy ul. C nr 84 są jedynymi zachowanymi obiektami z zespołu fabrycznego pod nazwą A. Narożne budynki wchodzące również w skład tego zespołu fabrycznego położonego u zbiegu ulic A i C zostały rozebrane w latach 1970. W związku z powyższym ocalałe budynki są jedynym świadectwem istniejącego tam dawniej zespołu fabrycznego. Mając na uwadze, iż spełniają definicję zabytku - posiadają wysoką wartość historyczną oraz zachowaną (w momencie wpisu) w znacznej części oryginalną substancję, budynki te wpisano do gminnej ewidencji zabytków. Zaznaczył, że zabytki kultury przemysłowej mają wartość szczególną z uwagi na ich coraz mniejszy zasób w skali lokalnej jak i w skali całego kraju. Zwłaszcza na terenie Ł. obiekty przemysłowe mają szczególne znaczenie i stanowią o tożsamości kulturowej miasta. Wyjaśnił, że ustawodawca nie określił kryteriów ani trybu kwalifikowania obiektów do gminnej ewidencji zabytków, a także nie wyjaśnił trybu "wyznaczenia w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków". Włączenie obiektu do gminnej ewidencji zabytków ma charakter uznaniowy i jest dokonywane w oparciu o wiedzę specjalistyczną pracowników odpowiedzialnych w gminie za ochronę zabytków. Włączenie karty adresowej zabytku do gminnej ewidencji zostało podane do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie w BIP oraz na stronie internetowej Urzędu Miasta Ł. w zakładce Miasto. Karta adresowa obiektu włączonego do gminnej ewidencji zabytków, sporządzona zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 26 maja 2011 r. (Dz. U. Nr 113, poz. 661) posiada fotografie obu budynków z kilku etapów prowadzonych przy nich prac. Co prawda na stronie tytułowej znajduje się zdjęcie, które zostało wykonane przed ociepleniem jednego z nich, niemniej druga strona karty (z braku miejsca) zawiera już fotografie obiektu z roku 2011, kiedy przedmiotowa karta została założona. Określenie funkcji zespołu jako "usługi" nie jest określeniem błędnym z uwagi na fakt, iż wcześniej budynki te były obiektami usługowymi. Włączenie obiektu do gminnej ewidencji zabytków nie wyklucza jego adaptacji czy też przekształcenia i miejskie służby konserwatorskie nie wprowadzają ograniczeń związanych z przystosowaniem ich do nowej funkcji. Mając na uwadze również wartość użytkową obiektu, która jest istotnym elementem tworzącym wartość zabytku, dopuszcza umieszczenie w nim funkcji komercyjnych tym bardziej, że utrzymanie zabytku wpisanego do gminnej ewidencji zabytków jest udziałem przede wszystkim jego właściciela. Podkreślił, że to na wniosek strony z dnia 3 października 2013 r. miejskie służby konserwatorskie przedstawiły wytyczne uwzględniające walory zabytkowe i historyczne przedmiotowego zespołu fabrycznego. Zwrócił uwagę, iż w obecnej sytuacji prawnej, włączenie obiektu do gminnej ewidencji zabytków jest jedynym narzędziem służb konserwatorskich, które może uchronić go przed zniszczeniem lub dewastacją W związku z powyższym nie nastąpiło naruszenie art. 3 i art. 22 ust. 4 i 5 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 64 w związku z art. 31 ust 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wskazał, że ochrona szczególnych wartości charakteryzujących zabytki stanowi ważny interes publiczny. Ustawodawca dał temu wyraz zarówno w ustawie zasadniczej (art. 5 oraz art. 6) jak i w samej ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, gdzie w sposób wyraźny wskazał formy ochrony zabytków oraz wynikające z tego pewne ograniczenia praw obywateli w tym prawa własności.