Wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 listopada 2014 r., sygn. VI SA/Wa 3091/13
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Sędziowie Sędzia WSA Agnieszka Łąpieś - Rosińska Sędzia WSA Jacek Fronczyk (spr.) Protokolant ref. staż Dominika Mańka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 listopada 2014 r. sprawy ze skargi W.K. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] sierpnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego oddala skargę
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] maja 2013 r. nr [...] Dyrektor [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, mając za podstawę art. 109 ust. 1 w związku z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. "e" i art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.), art. 750 w związku z art. 734 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t. j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 267), po rozpatrzeniu wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...] z dnia [...] września 2012 r., stwierdził, że B. W. podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia, w okresie od dnia [...] września 2007 r. do dnia [...] czerwca 2008 r.
W uzasadnieniu decyzji Dyrektor podał, że B.W. zawarła z W. K. - E. w S., umowę, której przedmiotem było przeprowadzenie cyklu szkoleń z zakresu technik pamięciowych i koncentracji oraz efektywnych technik uczenia się w okresie od dnia [...] września 2007 r. do dnia [...] czerwca 2008 r. W ocenie Dyrektora, wykonanie tego rodzaju prac, mimo tytułu umowy "o dzieło", wypełnia definicję "zlecenia" jako umowy, o której stanowi art. 734 § 1 kc w związku z art. 750 kc. W umowie o dzieło winien być z góry określony jej rezultat, natomiast zlecenie określane jest jako umowa starannego działania. Zdaniem Dyrektora, analiza umowy nr [...], zawartej pomiędzy W. K. - E. w S. a B.W., nie pozostawia wątpliwości, że jest to umowa o świadczenie usług, polega bowiem na przeprowadzeniu cyklu szkoleń. Zatem chodzi o przeprowadzenie zajęć pozaszkolnych, mających na celu uzyskanie, uzupełnienie lub doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych potrzebnych do wykonywania pracy, osiągania lepszych wyników w szkole. W. K. - zamawiający, w swoich wyjaśnieniach, wymieniając zadania wykonawcy, wskazał kilkanaście czynności, do wykonania których zobowiązana była B. W., tj. pozyskanie uczestników, pokrycie kosztów promocji i organizacji, wynajęcie sali, pokrycie kosztów sali, ustalenie miejsc i terminów spotkań, pilnowanie terminowości uiszczania opłat za uczestnictwo, zapewnienie bezpieczeństwa uczestników, zapewnienie potrzebnych materiałów biurowych. W opinii Dyrektora, wyjaśnienia W.K. na temat przedmiotu umowy i wynikających z jej postanowień obowiązków dla wykonawcy dzieła nie znajdują potwierdzenia w jej treści. Przedmiot umowy został bowiem określony jako: "przeprowadzenie cyklu szkoleń", a takie sformułowanie świadczy o akcencie położonym na dokonywaniu określonych działań i czynności, nie zaś na osiągnięciu określonego rezultatu. W przypadku przeprowadzenia cyklu szkoleń, nie występuje żaden rezultat ucieleśniony w jakiejkolwiek postaci. Jest to wyłącznie staranne działanie wykonawcy umowy, który stosownie do posiadanej wiedzy, ma ją przekazać uczestnikom szkolenia. Poziom wiedzy uczestników szkolenia po takich zajęciach nie może być utożsamiany z wymaganym rezultatem, nadto liczba godzin zajęć nadaje im charakter powtarzalnych czynności. Wkład w postaci wysiłku intelektualnego wymagany jest przy każdej pracy umysłowej i jest wyznacznikiem tylko obowiązku starannego działania. Zawarta umowa opiera się więc wyłącznie na starannym działaniu wykonawcy umowy. Dlatego też, Dyrektor uznał, że przedmiotową umowę nr 73 należy kwalifikować jako nienazwaną umowę o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu. Z tytułu zaś wykonywania pracy na podstawie umowy o świadczenie usług B. W. w okresie od dnia [...] września 2007 r. do dnia [...] czerwca 2008 r. podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Zamknięty katalog osób objętych obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym zawiera art. 66 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W myśl art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. "e" tej ustawy, obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia, lub osobami z nimi współpracującymi. Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego tych osób, stosownie do treści art. 69 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach o ubezpieczeniach społecznych. Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585 ze zm.), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Natomiast zgodnie z art. 13 pkt 2 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby wykonujące pracę nakładczą oraz zleceniobiorcy - od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.