Wyrok WSA w Łodzi z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. II SA/Łd 325/12

Dnia 21 czerwca 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Kubot - Szustowska Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Rosińska (spr.) Sędzia WSA Joanna Sekunda- Lenczewska Protokolant asystent sędziego Marcin Olejniczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 czerwca 2012 roku sprawy ze skargi Miasta Ł. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...], znak: [...] Starosta [...] wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, na podstawie art. 129 ust. 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tj. Dz. U. z 2010 roku nr 102 poz. 651 ze zm.) oraz art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2000 roku nr 98 poz. 1071 ze zm.), odmówił ustalenia odszkodowania na rzecz B. S., M. E. C., K. M. za działkę gruntu położoną w Ł. przy ul. A róg ul. B w obrębie [...], uregulowaną w księdze wieczystej KW [...], oznaczoną na mapie sytuacyjnej z projektem podziału nr 1/5374 jako działka 105/24 o pow. 0,1062 ha. Organ w uzasadnieniu decyzji wyjaśnił, że stosownie do treści art. 129 ustawy o gospodarce nieruchomościami w zw. z art. 4 pkt. 9 "b" odszkodowanie ustala Starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej. Zgodnie natomiast z przepisami części V Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 roku w sprawie utworzenia powiatów (Dz. U. Nr 103, poz. 652) Łódź jest miastem na prawach powiatu i w związku z tym Prezydent Miasta Ł. wykonuje zadania starosty zgodnie z art. 91 i art. 92 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2001 roku Nr 142, poz. 1592 ze zm.) w związku z art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. Nr 142, poz. 1591 z 2001r. ze zm.). Dalej wskazał, że postanowieniem z dnia [...] nr [...] Wojewoda [...] wskutek wyłączenia z mocy prawa Prezydenta Miasta Ł. wobec spełnienia przesłanek wynikających z art. 24 K.p.a., wyznaczył Starostę [...] wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej do rozpatrzenia przedmiotowej sprawy. W trakcie prowadzonego postępowania ustalono, że wspomniana nieruchomość została objęta decyzją Urzędu Miasta Ł. Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami z dnia [...] nr [...], zatwierdzającą podział nieruchomości oznaczonej m.in. jako działka nr 105. Decyzja podziałowa została wydana w oparciu o art. 10 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 roku o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (t.j. Dz. U. z 1991 r. Nr 30 poz.127 ze zm. ), który stanowił, że podział nieruchomości może nastąpić jeśli jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Grunty wydzielone pod budowę ulic z nieruchomości objętej na wniosek właściciela podziałem miały przechodzić na własność gminy z dniem, w którym decyzja lub orzeczenie o podziale stały się ostateczne lub prawomocne, za odszkodowaniem ustalonym według zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Przejście prawa własności na rzecz gminy i wydzielenie gruntu w trybie art. 10 ust. 5 ustawy mogło nastąpić jeśli właściciel nieruchomości wystąpi z wnioskiem o podział, droga ma status drogi publicznej a jej przebieg przewiduje obowiązujący w dacie orzekania plan zagospodarowania przestrzennego. Stąd też nie każda działka wydzielona pod drogę w wyniku podziału dokonanego na wniosek właściciela, stała się własnością gminy z mocy prawa. W wyniku takiego podziału mogły również powstać drogi wewnętrzne, które zapewniają dostęp do nowopowstałych działek budowlanych. O tym, czy dana droga jest zaliczona do kategorii dróg publicznych decyduje art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (t.j. Dz. U. 1985 roku nr 14 poz. 60 ze zm.), zgodnie z którym drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. Drogi publiczne dzielą się na drogi krajowe wojewódzkie, powiatowe i gminne. Art. 7 tej ustawy obowiązującej w dniu wydania decyzji o podziale nieruchomości, stanowił że do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym nie zaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniająca sieć dróg służących miejscowym potrzebom w wyłączeniem dróg wewnętrznych. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy. Z planu zagospodarowania przestrzennego miasta Ł. obowiązującego w dacie wydania decyzji podziałowej, wynika iż nieruchomość objęta podziałem wchodziła w skład obszaru określonego jako tereny mieszkaniowe zabudowy jednorodzinnej o nieskończonym procesie realizacji. Podstawą zaś działań związanych z zagospodarowaniem i wtórnym podziałem terenu była koncepcja urbanistyczna oraz plan realizacyjny wykonany przez inwestora. W oparciu o koncepcję urbanistyczną zagospodarowania terenu oraz mapę nr 1/5374 będącą załącznikiem do decyzji Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] w wyniku podziału przedmiotowej nieruchomości zostały wydzielone działki budowlane, (działki przeznaczone pod ulice stanowiące dojazd do nowopowstałych działek oraz działka przeznaczona pod poszerzenie ulicy C. Natomiast działka nr 105/24 nie została wydzielona pod budowę nowej ulicy lecz pod poszerzenie istniejącej ulicy C. Jednocześnie zgodnie z treścią pisma Zarządu Dróg i Transportu w Ł. z dnia [...] znak: [...] wynika, iż wspomniana działka nr 105/24 nie stanowiła i nie stanowi drogi publicznej. Wspomniane zagadnienie dotyczące w szczególności Art. 10 ust. 5 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości było przedmiotem wykładni Trybunału Konstytucyjnego, który w uchwale z dnia 29 marca 1993 roku, sygn. akt W 13/92 ( OTK 1993 r. nr 1, poz.17), uznał że sformułowanie "pod budowę ulic" użyte w tym przepisie oznacza, że wydzielenie z nieruchomości objętej podziałem na wniosek właściciela następuje pod budowę nowych ulic przeznaczonych do obsługi działek powstałych w wyniku tego podziału. Ponadto w uzasadnieniu uchwały wskazano, że pojęciem tym nie jest objęta rozbudowa lub przebudowa ulic już istniejących. W świetle powyższej wykładni, nie można zakwalifikować jako budowy nowych ulic działań polegających na poszerzeniu lub przedłużeniu istniejących już ulic. Wobec tego organ stwierdził, iż brak jest podstaw prawnych do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o odszkodowanie i odmówił ustalenia odszkodowania, gdyż przedmiotowa działka nr 105/24 nie przeszła z mocy prawa na własność Gminy Ł.