Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 8 kwietnia 2009 r., sygn. II SA/Gd 596/08
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Wanda Antończyk Sędziowie: Sędzia WSA Janina Guść (spr.) Sędzia NSA Barbara Skrzycka-Pilch Protokolant Sekretarz sądowy Marta Sankiewcz po rozpoznaniu w Gdańsku na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2009 r. sprawy ze skargi S. M. i A. M. na decyzję Wojewody z dnia 20 maja 2008 r. nr [...] w przedmiocie zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości 1. oddala skargę, 2. oddala wniosek Skarbu Państwa - A w W. o zwrot kosztów postępowania .
Uzasadnienie
Starosta, po rozpatrzeniu wniosku B w sprawie niezwłocznego zajęcia nieruchomości, udzielił B zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości oznaczonej nr ewid. [...] o powierzchni 2,40 ha położonej w obrębie K. gmina K. k.m. 2, dla której Sąd Rejonowy Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW Nr [...] stanowiącej własność na prawach wspólności ustawowej A. i S. M., dla której Starosta decyzją nr [...] z dnia 17 maja 2007 r. orzekł o ograniczeniu sposobu korzystania poprzez udzielenie zezwolenia na założenie i przeprowadzenie na nieruchomości rurociągu paliwowego [...] oraz innych podziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tego rurociągu. Wydanej decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Jako podstawę prawną decyzji wskazano art. 122 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. z 2004 r. Dz. U. Nr 261 poz. 2603 ze zm.). W uzasadnieniu organ wskazał, iż w dniu 15 września 2005 r. dla nieruchomości nr [...] o powierzchni 2,40 ha położonej w obrębie K. gmina K. k.m. [...], dla której Sąd Rejonowy Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW Nr [...] Wojewoda wydał decyzję nr [...] o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego polegającego na rozbudowie paliwowego systemu zaopatrzenia w zakresie objętym pakietem inwestycyjnym [...] - zadanie nr [...] [...] - rurociąg paliwowy [...], na terenie gminy K. i gminy G. Decyzji tej nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Decyzją z dnia 17 maja 2007 r.nr [...] Starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej orzekł o ograniczeniu sposobu korzystania z w/w nieruchomości poprzez udzielenie zezwolenia na założenie i przeprowadzenie na nieruchomości rurociągu paliwowego [...] oraz innych podziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tego rurociągu. Po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez A. i S. M, Wojewoda decyzją z dnia 10 lipca 2007 r. nr [...], orzekł o utrzymaniu w mocy decyzji Starosty z dnia 17 maja 2007 r.nr [...]. A. i S. M. wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku na tą decyzję. W związku z powyższym, Wojewoda postanowieniem z dnia 12 września 2007 r. nr [...] wstrzymał z urzędu na podstawie art. 9 ustawy o gospodarce nieruchomościami wykonanie wydanej decyzji. Wnioskiem z dnia 17 września 2007 r. B wystąpił do Starosty wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej o udzielenie zezwolenia na niezwłoczne zajęcie przedmiotowej nieruchomości w trybie art. 122 ust. 1 i ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przepis ten stanowi, iż starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej może (w przypadkach gdy jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony - art. 108 k.p.a.) udzielić podmiotowi, który będzie realizował cel publiczny, zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości po wydaniu decyzji o ograniczeniu sposobu korzystania z nieruchomości, jeżeli zwłoka w jej zajęciu uniemożliwiałaby realizację celu publicznego, dla którego ograniczono sposób korzystania z nieruchomości. Powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 czerwca 2003 r. sygn. akt IV SA 3302/2001 (Lex Polonica nr 365624), organ I instancji wskazał, iż z zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości, wydanego w oparciu o art. 122 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika prawo dysponowania nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 11 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j.: Dz. U. 2000 r. Nr 106 poz. 1126 ze zm.). Organ stwierdził, iż zezwolenie na niezwłoczne zajęcie nieruchomości wydaje się po wydaniu decyzji pierwszej instancji o wywłaszczeniu nieruchomości, aby umożliwić realizację celu publicznego, na który nieruchomość została wywłaszczona, a jej skutek jest podobny, jak w przypadku nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 108 k.p.a. Zezwolenie na niezwłoczne zajęcie nieruchomości nie rodzi takich praw jak wywłaszczenie z art. 112 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, daje jednak prawną możliwość niezwłocznego zajęcia nieruchomości, a więc i dysponowania nią na ten sam cel publiczny, na który dokonano wywłaszczenia. Organ stwierdził, iż ustawodawca w przepisie art. 122 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami chciał zapobiec sytuacjom określonym wart. 108 § 1 k.p.a., w których nie będzie możliwe natychmiastowe wykonanie decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości, na skutek składanych przez stronę środków zaskarżenia, a wniesienie do Sądu Administracyjnego skargi na decyzję o wywłaszczeniu nieruchomości, zgodnie z art. 9 ustawy o gospodarce nieruchomościami, obliguje organ do wstrzymania z urzędu wykonania takiej decyzji. Organ wskazał, iż w przedmiotowej sprawie budowa rurociągu paliwowego wraz z obiektami i urządzeniami niezbędnymi do korzystania z tego rurociągu, który docelowo zasilać ma p. w. w G., stanowiący morską bazę [...] w rejonie M. B., ujęta została w Programie Inwestycji [...] w [...] [...] jako zadanie nr [...] [...] Modernizacja systemu zaopatrzenia w paliwo. Jej realizacja wynika z zobowiązań jakie Państwo Polskie zaciągnęło z chwilą przystąpienia do organizacji T. P., niewykonanie powyższego zadania spowodowałoby narażenie gospodarstwa narodowego na ciężkie straty a zwłoka w zajęciu nieruchomości uniemożliwiałaby realizację celu publicznego.