Wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 stycznia 2009 r., sygn. VI SA/Wa 2148/08
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Olga Żurawska - Matusiak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Sędzia WSA Piotr Borowiecki Protokolant Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 stycznia 2009 r. sprawy ze skargi S. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] lipca 2008 r. Nr [...] w przedmiocie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego oddala skargę
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] lipca 2008 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] (dalej SKO) utrzymało w całości mocy decyzję Zarządu Dróg Miejskich w [...] (dalej ZDM) z dnia [...] kwietnia 2008 r., którą odmówiono S. Sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej skarżąca spółka) wydania zezwolenia na zajęcie pasa drogi krajowej ul. O. w rej ul. M. w celu umieszczenia reklamy w okresie od [...] marca 2008 r. do [...] grudnia 2009 r. (dalej rzeczony pas drogi).
Do powyższych rozstrzygnięć doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Skarżąca spółka [...] października 2006 r. (data wpływu do organu) złożyła do ZDM wniosek o przedłużenie decyzji z dnia [...] czerwca 2006 r. [...], dotyczącej zajęcia rzeczonego pasa drogi wskazując, że dotychczasowa decyzja ZDM dotyczyła okresu od [...] września 2005 r. do [...] grudnia 2006 r.
Decyzją z dnia [...] stycznia 2007 r. ZDM zezwoliło skarżącej spółce na zajęcie rzeczonego pasa drogi w okresie od [...] listopada 2006 r. do [...] lutego 2007 r. oraz odmówiło jej wydania zezwolenia od dnia [...] lutego 2007 r. czemu nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Organ wskazał, że rozpoznając sprawę wziął pod uwagę fakty powszechnie znane, dotyczące utrzymywania się przyrostu natężenia ruchu drogowego na sieci ulic w W. na poziomie 6-7% w skali rocznej oraz stałej tendencji wzrostu liczby wypadków drogowych na poziomie 8,8% pomiędzy 2005 a 2004 r. Podniósł, że przyjęty przez Radę Ministrów Krajowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego 2005 - 2007 - 2013 GAMBIT 2005 stwierdza m.in., że obecny stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce oraz członkostwo Polski w Unii Europejskiej, wymagają potraktowania działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego jako jednego z najważniejszych priorytetów polityki transportowej państwa. Zwrócił także uwagę na wyniki badań natężenia ruchu opracowane przez Biuro Planowania Rozwoju W., z których wynika, że w porannym szczycie natężenie ruchu w miejscu wnioskowanej reklamy wynosi 3310 pojazdów na godzinę. Dokumentem, na którym ZDM oparł swoje rozstrzygnięcie była także opinia w sprawie zagrożeń kierujących pojazdami wynikających z umieszczenia reklam w pasach dróg w W., opracowana przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów - Pracownię Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. ZDM podkreśliło, że szczególne zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego stanowią reklamy umieszczone w pasach dróg. Powodują one dekoncentrację kierowców, a to szczególnie niebezpieczne jest w przypadku dróg o dużym natężeniu ruchu, a rzeczony pas drogi do takich należy. Z opinii Instytutu Badawczego Dróg i Mostów wynika m.in., że badania laboratoryjne oraz testy poligonowe wykazały zmniejszenie koncentracji kierowcy na prowadzeniu pojazdu z powodu dużego nagromadzenia reklam w otoczeniu drogi. Stan chwilowego zatrzymania wzroku w jednym punkcie nazywany jest "fiksacją". Czas fiksacji jest różny, ale typowo mieści się w granicach 0,2 -1,5 sekundy. W przypadku konieczności zatrzymania pojazdu w czasie, kiedy oko kierowcy "spoczywa" na reklamie pojazd przejeżdża bez kontroli następujące odległości, a następnie drogę całkowitego jego zatrzymania przy prędkości 50 km/h - 2,8 m do 20,8 m plus do zatrzymania 30,9 m (łącznie do 51,7 m). Nadto organ I instancji powołał się na przeprowadzone w USA badania, które wykazały proporcjonalny wzrost liczby wypadków drogowych przy wzroście liczby reklam przypadających na kilometr drogi. Średni wskaźnik wypadkowości dla odcinków drogi z przydrożnymi bilboardami był o 40,9 % wyższy niż dla odcinków bez reklam. ZDM na potwierdzenie swojego stanowiska przywołał wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 lutego 2005 r. (sygn. akt OSK 1026/04). Organ podejmując decyzję uwzględnił również szczegółowy plan sytuacyjny reklamy oraz charakterystykę samej reklamy, a także fakt powszechnie znany, jakim jest dopuszczalny limit prędkości na odcinku drogi, przy którym usytuowana jest reklama skarżącej spółki. Organ zwrócił uwagę, że odległość wnioskowanej reklamy od krawędzi jezdni wynosi 3 m, a bok AB reklamy usytuowany jest 1,5 m od krawędzi jezdni, co powoduje, że odległości te są mniejsze od odległości minimalnych określonych w art. 43 ust 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2004r., Nr 204, poz. 2086), cytowana dalej jako u.d.p.. Biorąc pod uwagę powyższe ZDM przyjął, że wydanie zezwolenia na lokalizację przedmiotowej reklamy jest niemożliwe tym bardziej, że niniejszego przypadku nie można uznać za szczególnie uzasadniony. Nie zachodzi bowiem przesłanka umożliwiająca wyrażenie zgody na lokalizację reklamy wskazana w art. 39 ust. 3 u.d.p.. Organ podkreślił, że naczelną zasadą wynikającą z art. 39 ust. 1 u.d.p. jest generalny zakaz dokonywania w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego. W szczególności zabronione jest lokalizowanie obiektów budowlanych, umieszczanie urządzeń, przedmiotów i materiałów niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego (art. 39 ust 1 pkt 1 u.d.p.). Jednocześnie jak zauważył ZDM skarżąca spółka nie wykazała, aby wystąpiły szczególne okoliczności, uzasadniające lokalizację tablicy reklamowej w rzeczonym pasie drogowym. Mając jednak na uwadze zasadę pogłębiania zaufania obywateli do organów administracji publicznej oraz słuszny interes strony ZDM stwierdził, że zasadne było wydanie zezwolenia na dalsze umieszczanie reklamy już istniejącej w okresie, kiedy prowadził niniejsze postępowanie i w związku z tym zezwolił na umieszczenie reklamy w okresie od dnia [...] grudnia 2006 r. do dnia wydania decyzji.