Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 4 czerwca 2008 r., sygn. IV SA/Gl 262/08

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Walentek Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska Asesor WSA Edyta Żarkiewicz (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Wita-Łyskawa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 maja 2008r. sprawy ze skargi Gminy Ś. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nadania statutu Gminnej Bibliotece Publicznej 1. uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. w K. z dnia [...] nr [...], 2. zasądza od Wojewody Ś. na rzecz skarżącej kwotę [...] zł ([...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, 3. określa, że zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze nie może być wykonane.

Uzasadnienie

Rada Gminy w Ś., na podstawie art. 13 ust 1 i 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. Dz. U. Nr 13 z 2001 r. poz. 123 ze zm.) oraz art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. Nr 142 z 2001 r. poz. 1591 z późn. zm.), podjęła Uchwałę Nr [...] z dnia [...] w sprawie nadania statutu Gminnej Bibliotece Publicznej w Ś. W § 1 uchwaliła o nadaniu statutu w brzmieniu określonym w załączniku do uchwały, a w § 2 powierzyła wykonanie uchwały Wójtowi Gminy Ś. Zgodnie z § 3 uchwała weszła w życie po upływie 14 dni od jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Ś. W § 15 ust. 1 pkt 3 Statutu, stanowiącego załącznik do wymienionej uchwały ustalono, że biblioteka może prowadzić filie biblioteczne. Natomiast w § 15 ust. 2 Statutu przyjęto, że biblioteka może prowadzić filie w innych miejscowościach Gminy Ś.

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] Wojewoda Ś., na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( tekst jedn. Dz. U. Nr 142 z 2001 r. poz. 1591 z późn. zm.) stwierdził nieważność uchwały Nr [...] (omyłkowo określając ją jako uchwałę nr [...]) Rady Gminy Ś. z dnia [...] w sprawie nadania statutu Gminnej Bibliotece Publicznej w Ś. - jako niezgodnej z przepisem art. 11 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. Nr 85, poz. 539 z późn. zm.). W uzasadnieniu organ nadzorczy wskazał, że przepis art. 11 ust. 3 ustawy o bibliotekach, stanowiący podstawę prawną podjęcia niniejszej uchwały wskazuje elementy przedmiotowo istotne, jakie powinien zawierać statut biblioteki. Do elementów tych zalicza się w szczególności: - 1) cele i zadania biblioteki; - 2) organy biblioteki i jej organizację, w tym zakres działania i lokalizację filii oraz oddziałów; - 3) nazwę jednostki sprawującej nadzór merytoryczny nad działalnością biblioteki - w odniesieniu do biblioteki wchodzącej w skład ogólnokrajowej sieci bibliotecznej; - 4) sposób gospodarowania środkami finansowymi biblioteki. Organ nadzorczy podniósł, że przyjęty przez Radę Gminy Ś. statut nie zawiera wszystkich elementów obligatoryjnych, wymaganych na podstawie przepisu art. 11 ust. 3 ustawy o bibliotekach. W treści Statutu Gminnej Biblioteki Publicznej w Ś., Rada Gminy nie określiła bowiem zakresu działania i lokalizacji filii oraz oddziałów, czym uchybiła treści art. 11 ust. 3 pkt 2 wyżej wymienionej ustawy. Organ nadzorczy podkreślił, iż stosownie do unormowania zawartego w art. 19 ustawy o bibliotekach, gmina jest obowiązana zorganizować i prowadzić co najmniej jedną gminną bibliotekę publiczną, wraz z odpowiednią liczbą filii i oddziałów oraz punktów bibliotecznych. W § 15 ust. 2 kwestionowanego statutu zawarto jedynie postanowienie, zgodnie z którym biblioteka może prowadzić filie w innych miejscowościach Gminy Ś. Organ wskazał, że w jego ocenie uregulowanie to nie czyni zadość wymogom ustawy. Brak uregulowania w uchwale zakresu działania i lokalizacji filii oraz oddziałów skutkuje niewypełnieniem dyspozycji wyżej wymienionego przepisu, gdyż uchwała nie zawiera minimum postanowień, które zgodnie z przepisem ustawowym powinna określać. Brak określenia w uchwale wszystkich elementów obligatoryjnych powoduje sprzeczność z prawem całego aktu (por. wyrok NSA z dnia 11 czerwca 2003 r., sygn. akt II SA/Ka 472/03, niepubl.). Cytowany przepis jest bowiem normą o charakterze iuris cogentis, w związku z tym niespełnienie którejkolwiek z przesłanek w nim wymienionych skutkuje zawsze bezwzględną nieważnością aktu wydanego na jego podstawie. Ponadto w kwestionowanej uchwale, jako podstawa prawna przyjęcia przez radę gminy statutu gminnej biblioteki publicznej, nieprawidłowo wskazany został przepis art. 13 ust. 1 i 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, podczas gdy samodzielną podstawą do podjęcia przedmiotowej uchwały i jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Ś. jest przepis art. 11 ust. 3 ustawy o bibliotekach oraz art. 40 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym.