Na podstawie art. 21 ust. 2 pkt 16 i art. 23 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1235, 1715, 1846, 2185 i 2642) oraz art. 56 ust. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) Nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz. Urz. UE. L 212 z 22.08.2018, str. 1, z późn. zm.¹⁾ ) w związku z zawarciem w dniu 6 listopada 2019 r. Porozumienia administracyjnego, dotyczącego powierzenia przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej niektórych kompetencji właściwego organu, w celu realizacji zadań określonych w art. 18 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 45, z późn. zm.²⁾ ), zmienionego Aneksem nr 1 z dnia 18 maja 2020 r. oraz Aneksem nr 2 z dnia 30 lipca 2020 r. ogłasza się, co następuje:

Załączniki do wytycznych nr 15/2023
Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego
z dnia 1 czerwca 2023 r.

Załącznik nr 1

Wykonywanie operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego w kategorii „otwartej” i kategorii „szczególnej”, w tym w ramach klubów i stowarzyszeń modelarstwa lotniczego

Rozdział 1

Definicje oraz ogólne warunki wykonywania operacji

1.1. Użyte w załączniku określenia i skróty oznaczają:

1) Agencja - Polską Agencję Żeglugi Powietrznej;

2) bezpieczna odległość - odległość bezzałogowego statku powietrznego od innych statków powietrznych, przeszkód, osób postronnych lub zwierząt, umożliwiającą uniknięcie kolizji, wynikającą z analizy panujących warunków meteorologicznych, otoczenia i przeszkód znajdujących się w obszarze wykonywania operacji oraz rodzaju używanego bezzałogowego statku powietrznego i kwalifikacji pilota;

3) kontakt wzrokowy nieuzbrojonym okiem - obserwację wzrokową prowadzoną przez pilota lub obserwatora bez używania przyrządów optycznych, z wyłączeniem szkieł korekcyjnych noszonych w celu korekcji posiadanej wady wzroku;

4) kategoria „otwarta” - kategorię operacji wykonywanej systemem bezzałogowego statku powietrznego, określoną w art. 4 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

5) kategoria „szczególna” - kategorię operacji wykonywanej systemem bezzałogowego statku powietrznego, określoną w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

6) model latający - system bezzałogowego statku powietrznego wykorzystywany do operacji wykonywanych w ramach klubów i stowarzyszeń modelarstwa lotniczego zgodnie z zezwoleniem, o którym mowa w art. 16 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

7) obserwator bezzałogowego statku powietrznego - obserwatora bezzałogowego statku powietrznego w rozumieniu art. 2 pkt 24 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

8) operacja automatyczna - operację, w której bezzałogowy statek powietrzny w sposób automatyczny realizuje start i lądowanie w wyznaczonym miejscu oraz lot po zaprogramowanej trasie, gdy pilot jedynie pełni zdalny nadzór nad operacją, zachowując możliwość niezwłocznego przejęcia zdalnego sterowania bezzałogowym statkiem powietrznym lub podjęcia innych działań na wypadek wystąpienia sytuacji niebezpiecznej;

9) pilot - pilota bezzałogowego statku powietrznego w rozumieniu art. 3 pkt 31 rozporządzenia nr 2018/1139/UE;

10) Prezes Urzędu - Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

11) rozporządzenie nr 2018/1139/UE - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) Nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz. Urz. UE. L 212 z 22.08.2018, str. 1, z późn. zm.¹⁾);

12) rozporządzenie nr 2019/947/UE - rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 45, z późn. zm.²⁾);

13) system teleinformatyczny - zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i oprogramowania, zapewniający przetwarzanie i przechowywanie, a także wysyłanie i odbieranie danych przez sieci telekomunikacyjne za pomocą właściwego dla danego rodzaju sieci telekomunikacyjnego urządzenia końcowego w rozumieniu art. 2 pkt 43 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1648, 1933 i 2581);

14) szczególna ostrożność - ostrożność polegającą na zwiększeniu uwagi, dostosowaniu zachowania pilota lub zabezpieczenia i przystosowania miejsca startu i lądowania bezzałogowego statku powietrznego lub terenu, nad którym lot się odbywa, do warunków i sytuacji zmieniających się podczas wykonywania operacji, w stopniu umożliwiającym bezpieczne wykonanie lotu;

15) środki komunikacji elektronicznej - rozwiązania techniczne, w tym urządzenia teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające indywidualne porozumiewanie się na odległość przy wykorzystaniu transmisji danych między systemami teleinformatycznymi, a w szczególności pocztę elektroniczną.

2.1. Operacje z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego wykonuje się na zasadach określonych w przepisach:

1) rozporządzenia nr 2018/1139/UE;

2) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie systemów bezzałogowych statków powietrznych oraz operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych z państw trzecich (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 1, z późn. zm.³⁾);

3) rozporządzenia nr 2019/947/UE;

4) ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1235, 1715, 1846, 2185 i 2642);

5) ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 191).

2.2. Operacje z użyciem systemów bezzałogowych statków powietrznych wykonuje się zgodnie z następującymi warunkami:

1) po poinformowaniu Agencji o zamiarze wykonania operacji, za pomocą systemu teleinformatycznego oraz w sposób określony przez Agencję;

2) w kategorii „otwartej”:

a) w podkategorii A1 i A3 na podstawie potwierdzenia zaliczenia szkolenia i zdania egzaminu online, o którym mowa w UAS.OPEN.020 pkt 4 lit. b oraz UAS.OPEN.040 pkt 3 części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE,

b) w podkategorii A2 na podstawie certyfikatu kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego, o którym mowa w UAS.OPEN.030 pkt 2 lit. c części A załącznika do rozporządzenia 2019/947/UE

- z uwzględnieniem szczegółowych warunków określonych w rozdziale 2 i 3 niniejszego załącznika;

3) w kategorii „szczególnej”:

a) zgodnie z wydanym przez Prezesa Urzędu zezwoleniem na operację:

- na zasadach określonych w art. 12 ust. 1-4 rozporządzenia nr 2019/947/UE,

- na wniosek operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego, jeżeli zostały spełnione wymagania określone w art. 12 ust. 2 rozporządzenia nr 2019/947/UE oraz w UAS.SPEC.040 pkt 1 części B załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

b) po otrzymaniu od Prezesa Urzędu potwierdzenia odbioru i kompletności oświadczenia o zgodności operacji ze scenariuszem standardowym, o którym mowa w art. 5 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, po spełnieniu przez operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego wymagań określonych w UAS.SPEC.020 pkt 1 i 2 części B załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

c) w przypadku, o którym mowa w art. 23 ust. 4 rozporządzenia nr 2019/947/UE, po otrzymaniu od Prezesa Urzędu potwierdzenia odbioru i kompletności oświadczenia o wykonywaniu operacji systemem bezzałogowego statku powietrznego zgodnie z krajowym scenariuszem standardowym, ogłaszanym w Dzienniku Urzędowym Urzędu Lotnictwa Cywilnego, złożonym według wzoru zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego, albo

d) na podstawie wydanego przez Prezesa Urzędu certyfikatu operatora lekkich systemów bezzałogowych statków powietrznych w rozumieniu art. 2 pkt 9 rozporządzenia nr 2019/947/UE, zwanego dalej „certyfikatem LUC”, po spełnieniu przez operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego wymagań określonych w UAS.LUC.050 pkt 1 części C załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE oraz po złożeniu wniosku według wzoru zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego

- z uwzględnieniem szczegółowych warunków określonych w rozdziale 2 i 4 niniejszego załącznika,

e) w przypadku operacji wykonywanych w ramach klubów i stowarzyszeń modelarstwa lotniczego na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE.

2.3. Pilot wykonujący operację z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego:

1) zachowuje szczególną ostrożność, unika działania lub zaniechania, które mogłoby:

a) spowodować zagrożenia bezpieczeństwa,

b) zagrażać życiu lub zdrowiu osoby postronnej oraz zgromadzeniu osób,

c) naruszyć zasady rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.⁴⁾),

d) stwarzać zagrożenie dla chronionych obiektów, urządzeń lub obszarów,

e) zakłócać przebieg imprezy masowej albo zagrozić bezpieczeństwu jej uczestników,

f) stwarzać zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lotniczego, statku powietrznego lub życia lub zdrowia załogi lub pasażerów znajdujących się na jego pokładzie,

g) utrudniać ruch lotniczy lub powodować jego wstrzymanie lub ograniczenie,

h) zakłócać spokój lub porządek publiczny,

i) spowodować szkody w środowisku, w tym naruszać warunki decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu,

j) narazić kogokolwiek na szkodę;

2) wykonuje operację w sposób umożliwiający uniknięcie kolizji z innym statkiem powietrznym oraz daje pierwszeństwo drogi załogowym statkom powietrznym;

3) ponosi odpowiedzialność za decyzję o wykonaniu operacji oraz za jej poprawność, a udział każdego obserwatora w wykonywaniu operacji nie zwalnia go z odpowiedzialności za bezpieczeństwo jej wykonania;

4) używa systemu bezzałogowego statku powietrznego zgodnie z instrukcją oraz aktualnym oprogramowaniem producenta;

5) przed operacją dokonuje kontroli stanu technicznego systemu bezzałogowego statku powietrznego;

6) wykonuje operacje systemem bezzałogowego statku powietrznego, który jest sprawny technicznie.

2.4. Operacje przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) wykonuje się z zachowaniem następujących warunków:

1) pilot lub przynajmniej jeden obserwator bezzałogowego statku powietrznego utrzymuje kontakt wzrokowy nieuzbrojonym okiem z bezzałogowym statkiem powietrznym, w celu określenia jego położenia względem pilota i w przestrzeni powietrznej oraz zapewnienia bezpiecznej odległości od innych statków powietrznych, przeszkód, osób lub zwierząt;

2) dopuszcza się utratę kontaktu wzrokowego z bezzałogowym statkiem powietrznym, w momencie dokonywania przez pilota kontroli parametrów lotu przekazywanych przez urządzenia będące wyposażeniem naziemnym lub posługiwanie się oprogramowaniem wspierającym wykonywanie operacji;

3) zachowując w każdej fazie operacji bezpieczną odległość od innych statków powietrznych, przeszkód, pojazdów, osób lub zwierząt, z uwzględnieniem niezbędnych działań na wypadek awarii lub utraty kontroli nad bezzałogowym statkiem powietrznym;

4) w kategorii „szczególnej” - zgodnie z warunkami określonymi w scenariuszach standardowych, o których mowa w art. 12 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE lub krajowych scenariuszach standardowych, lub w zezwoleniu na operację, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia 2019/947/UE.

2.5. W przypadku utraty kontroli nad bezzałogowym statkiem powietrznym lub utraty bezzałogowego statku powietrznego podczas wykonywania operacji, pilot bezzwłocznie:

1) powiadamia telefonicznie, za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej lub systemu teleinformatycznego Agencję oraz próbuje odzyskać łączność z bezzałogowym statkiem powietrznym;

2) przekazuje Agencji następujące informacje:

a) bieżącą lokalizację bezzałogowego statku powietrznego, określaną za pomocą urządzenia odpowiedzialnego za lokalizację awaryjną - jeżeli jest wymagana,

b) ostatnią znaną lokalizację bezzałogowego statku powietrznego, w przypadku niedziałania urządzenia odpowiedzialnego za lokalizację awaryjną,

c) godzinę utraty łączności,

d) ostatnią zarejestrowaną prędkość, wysokość i kurs bezzałogowego statku powietrznego,

e) przewidywany czas do wyczerpania zapasu paliwa lub wyczerpania akumulatorów zasilających układ napędowy.

Rozdział 2

Warunki eksploatacji systemu bezzałogowego statku powietrznego w operacjach w kategorii „otwartej” i kategorii „szczególnej”, z wyłączeniem operacji wykonywanych w ramach klubów i stowarzyszeń modelarstwa lotniczego

3.1. Eksploatując system bezzałogowego statku powietrznego:

1) oznacza się go przez umieszczenie na powierzchni bezzałogowego statku powietrznego numeru rejestracyjnego operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego, o którym mowa w art. 14 ust. 8 rozporządzenia nr 2019/947/UE, z zastrzeżeniem pkt 3.2 i 3.3;

2) w kategorii „szczególnej” - nosi się kamizelkę ostrzegawczą lub inną odzież identyfikującą pilota wykonującego czynności lotnicze, tak aby osoby niezaangażowane w operację widziały, że wykonuje on w danym momencie czynności lotnicze, lub - jeżeli operator nie znajduje się na otwartej przestrzeni - oznacza się w sposób widoczny miejsca jego przebywania, tak aby osoby niezaangażowane w operację widziały, że wykonuje on w danym momencie czynności lotnicze.

3.2. Jeżeli osoba fizyczna korzysta z systemu bezzałogowego statku powietrznego będącego własnością osoby trzeciej:

1) rejestruje się w rejestrze operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych - jeżeli nie jest do niego wpisana;

2) posiada kompetencje pilota odpowiednie do rodzaju wykonywanej operacji albo zapewnia, że operacja będzie wykonywana przez pilota o kompetencjach odpowiednich do rodzaju wykonywanej operacji;

3) umieszcza swój numer rejestracyjny operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego na bezzałogowym statków powietrznym; oraz

4) przesyła numer rejestracyjny, o którym mowa w ppkt 3, do systemu zdalnej identyfikacji, jeżeli bezzałogowy statek powietrzny jest wyposażony w taki system.

3.3. Jeżeli operacja przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego odbywa się w kategorii „otwartej” albo w kategorii „szczególnej” w ramach prowadzonej działalności lotniczej i operatorem systemu bezzałogowego statku powietrznego jest osoba prawna lub jednostka nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje osobowość prawną, to każdy pilot wykonujący daną operację na rzecz tego operatora posiada kompetencje odpowiednie do rodzaju wykonywanej operacji. W takim przypadku na bezzałogowym statku powietrznym umieszcza się numer rejestracyjny operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego.

3.4. Operacje wykonywane przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych wykonywane nad:

1) portami morskimi,

2) lotniskami,

3) stacjami elektroenergetycznymi, ujęciami wody i oczyszczalniami ścieków,

4) jednostkami wojskowymi i poligonami

- wykonuje się za zgodą lub na potrzeby zarządzającego danym obiektem.

3.5. Operacje przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych nad rurociągami paliwowymi, liniami energetycznymi i liniami telekomunikacyjnymi, zaporami wodnymi, śluzami oraz innymi urządzeniami znajdującymi się w otwartym terenie, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, środowiska albo spowodować poważne straty materialne, wykonuje się z zachowaniem szczególnej ostrożności.

Rozdział 3

Szczegółowe warunki wykonywania operacji w kategorii „otwartej”

4.1. Operacje w kategorii „otwartej” przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych wykonuje się z zachowaniem następujących warunków:

1) zgodnie przepisami części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE;

2) w przypadku, o którym mowa w art. 22 lit. a rozporządzenia nr 2019/947/UE pilot posiada kompetencje, o których mowa w UAS.OPEN.020 pkt 4 lit. b części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE;

3) uwzględniając warunki meteorologiczne oraz informacje o ograniczeniach w ruchu lotniczym publikowanych przez Agencję.

4.2. Operacje w kategorii „otwartej” przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego z widokiem z pierwszej osoby (FPV) wykonuje się wyłącznie z obserwatorem bezzałogowego statku powietrznego.

Rozdział 4

Szczegółowe warunki wykonywania operacji w kategorii „szczególnej”, z wyłączeniem operacji wykonywanych w ramach klubów i stowarzyszeń modelarstwa lotniczego

5.1. Operacje w kategorii „szczególnej” przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego wykonuje się na warunkach określonych w części B lub C załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE:

1) zgodnie ze standardowymi scenariuszami opublikowanymi w dodatku 1 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE; lub

2) zgodnie z krajowymi scenariuszami standardowymi ogłaszanymi przez Prezesa Urzędu w Dzienniku Urzędowym Urzędu Lotnictwa Cywilnego; lub

3) po uzyskaniu zezwolenia na operację, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia 2019/947/UE, i na warunkach w nim określonych; lub

4) po uzyskaniu certyfikatu LUC zgodnie z częścią C załącznika do rozporządzenia 2019/947/UE, z zastrzeżeniem pkt 6.1.

5.2. Operacje w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS), z widokiem z pierwszej osoby (FPV) i poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS), przez operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego, który uzyskał zezwolenie na operację, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia 2019/947/UE, są wykonywane z zachowaniem następujących warunków:

1) zgodnie z przepisami części B załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE;

2) z uwzględnieniem warunków meteorologicznych oraz informacji o ograniczeniach w ruchu lotniczym publikowanych przez Agencję.

5.3. Operacje w kategorii „szczególnej” przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego z widokiem z pierwszej osoby (FPV), wykonuje się na podstawie krajowego scenariusza standardowego ogłoszonego wytycznymi nr 6 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-01 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) lub z widokiem z pierwszej osoby (FPV), wykonywanych z użyciem bezzałogowego statku powietrznego o masie startowej mniejszej niż 4 kg (Dz. Urz. ULC poz. 28).

5.4. Operacje w kategorii „szczególnej” przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) realizowane na podstawie zezwolenia na operację, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia 2019/947/UE, wykonuje się z zachowaniem co najmniej określonych w tym zezwoleniu warunków obejmujących:

1) maksymalną wysokość przestrzeni operacyjnej;

2) maksymalną, dopuszczalną dla operacji masę startową bezzałogowego statku powietrznego;

3) rodzaj kompetencji posiadanych przez pilota bezzałogowego statku powietrznego wykonującego operację;

4) cechy techniczne systemu bezzałogowego statku powietrznego używanego do wykonania danej operacji;

5) dodatkowe wyposażenie systemu bezzałogowego statku powietrznego, jeżeli ma ono wpływ na zminimalizowanie ryzyka wykonywanych operacji.

5.5. Operacje w kategorii „szczególnej” poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) realizowane na podstawie krajowego scenariusza standardowego, wykonuje się z zachowaniem określonych w danym scenariuszu warunków oraz przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego, który dodatkowo jest wyposażony w co najmniej:

1) kamerę lub inne urządzenie pozwalające na obserwację otoczenia bezzałogowego statku powietrznego, w celu zmniejszenia ryzyka kolizji z innym statkiem powietrznym lub przeszkodą;

2) lokalizację podstawową - pozwalającą na określenie bieżącego położenia, prędkości, wysokości i kierunku lotu bezzałogowego statku powietrznego, w celu przekazania tych danych do Agencji za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub telefonicznie na żądanie Agencji;

3) automatyczne wykonanie procedury awaryjnej, w tym:

a) zakończenie operacji przez lądowanie awaryjne, albo

b) kontynuowanie operacji po zaprogramowanej przed operacją trasie, albo

c) dolot do zaprogramowanego przed operacją miejsca;

4) rejestrowanie parametrów lotu od momentu uruchomienia wyposażenia do zdalnego sterowania bezzałogowego statku powietrznego do momentu wyłączenia tego wyposażenia.

5.6. Operacje w kategorii „szczególnej” przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS), wykonuje się po opublikowaniu przez Agencję informacji o planowanych i realizowanych operacjach systemów bezzałogowych statków powietrznych.

5.7. Agencja publikuje informacje:

1) o planowanych operacjach poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS): co najmniej 2 dni przed dniem wykonania lotu;

2) o wykonywanych operacjach poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) w kategorii „szczególnej” przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego, z podaniem:

a) trasy lotu lub obszaru, w którym lot będzie się odbywał,

b) wysokości lotu nad uśrednionym poziomem morza (AMSL) na całej długości trasy / obszaru lotów DRA-U lub na poszczególnych odcinkach trasy,

c) planowanego przez operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego czasu wykonywania operacji,

d) numeru rejestracyjnego operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego,

e) numer telefonu kontaktowego do operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego wykonującego operację;

3) dotyczące obszarów geograficznych objętych strefą geograficzną DRA-U, w których planowane będzie wiele operacji systemami bezzałogowych statków powietrznych, z możliwością podania innych informacji niż określone w ppkt 2.

5.8. Czynności polegające na publikowaniu przez Agencję informacji o planowanych lub realizowanych operacjach poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) lub obszarach operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) w kategorii „szczególnej”, wykonywanych przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego oraz innych informacji o okolicznościach mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo operacji tych statków są dokonywane za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub środków komunikacji elektronicznej, określonych przez Agencję.

5.9. Prezes Urzędu wydaje potwierdzenie, o którym mowa w art. 13 ust. 2 rozporządzenia nr 2019/947/UE.

5.10. Wniosek, o którym mowa w art. 13 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE zawiera elementy wskazane w akceptowalnych sposobach spełniania wymagań (AMC) oraz materiałach zawierających wytyczne (GM) wydanych przez Agencję Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA), o których mowa w art. 76 ust. 3 rozporządzenia nr 2018/1139/UE, dotyczących przepisów rozporządzenia nr 2019/947/UE.

5.11. W przypadku, gdy operator systemu bezzałogowego statku powietrznego ubiega się o uzyskanie certyfikatu LUC do zatwierdzania własnych operacji w zakresie zezwoleń na operację, o których mowa w UAS.LUC.060 pkt 2 lit. b części C załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE musi spełnić następujące warunki:

1) operator systemu bezzałogowego statku powietrznego uzyskał w ciągu 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o uzyskanie certyfikatu LUC minimum pięć zezwoleń na operację, o których mowa w art. 12 ust. 2 rozporządzenia nr 2019/947/UE:

a) obejmujących operacje, które zamierza zatwierdzać w ramach wnioskowanego certyfikatu LUC,

b) do których sporządzono analizę ryzyka operacyjnego, o której mowa w art. 11 rozporządzenia nr 2019/947/UE,

c) z których co najmniej dwa zezwolenia są ważne co najmniej przez okres trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku o uzyskanie certyfikatu LUC, oraz

2) w procesie weryfikacji zezwoleń, o których mowa w lit. a, Prezes Urzędu nie stwierdził żadnych nieprawidłowości w ocenie ryzyka operacyjnego, o której mowa w art. 11 rozporządzenia nr 2019/947/UE, w tym nie wzywał operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego do uzupełnienia braków.

Rozdział 5

Wykonywanie operacji w ramach klubów i stowarzyszeń modelarstwa lotniczego

6.1. Od dnia 1 stycznia 2023 r. operacje w kategorii „szczególnej” przy użyciu modelu latającego wykonywane w ramach klubów i stowarzyszeń modelarstwa lotniczego wykonuje się po uzyskaniu zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE, wydawanego przez Prezesa Urzędu na warunkach określonych w tym zezwoleniu.

6.2. Prezes Urzędu wydaje zezwolenie, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE, na wniosek klubu lub stowarzyszenia modelarstwa lotniczego, który zawiera:

1) oznaczenie klubu lub stowarzyszenia modelarstwa lotniczego, jego siedzibę i adres, w tym adres poczty elektronicznej;

2) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym albo w ewidencji stowarzyszeń zwykłych oraz numer rejestracyjny w rejestrze operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych;

3) określenie rodzaju, celu, lokalizacji oraz obszaru operacji, w tym jej zasięgu i maksymalnej wysokości lotu przy użyciu modelu latającego;

4) określenie minimalnego wieku i minimalnego zakresu kompetencji pilota będącego członkiem danego klubu lub stowarzyszenia modelarstwa lotniczego.

6.3. Do wniosku, o którym mowa w pkt 6.2, dołącza się:

1) kopię dokumentu określającego strukturę organizacyjną klubu lub stowarzyszenia modelarstwa lotniczego;

2) kopie procedur i systemu zarządzania, obowiązujących w klubie lub stowarzyszeniu modelarstwa lotniczego, wskazujących imię i nazwisko osoby zarządzającej klubem lub stowarzyszeniem modelarstwa lotniczego;

3) w przypadku używania modelu latającego o maksymalnej wadze startowej (MTOM) powyżej 20 kg - kopię dokumentu stwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lub stwierdzającego opłacenie składki tego ubezpieczenia przez klub lub stowarzyszenie modelarstwa lotniczego, lub przez ich członków.

6.4. Prezes Urzędu wydaje zezwolenie, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE, jeżeli struktura organizacyjna, procedury i system zarządzania obowiązujące w klubie lub stowarzyszeniu modelarstwa lotniczego spełniają wymagania określone w art. 16 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 2019/947/UE.

6.5. Prezes Urzędu, w drodze decyzji administracyjnej, cofa zezwolenie, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE, jeżeli:

1) struktura organizacyjna, procedury i system zarządzania klubu lub stowarzyszenia modelarstwa lotniczego przestały spełniać wymagania określone w art. 16 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 2019/947/UE;

2) klub lub stowarzyszenie modelarstwa lotniczego wykonały operację przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego z naruszeniem warunków określonych w zezwoleniu dla danego klubu lub stowarzyszenia modelarstwa lotniczego, lub dotyczących klubów lub stowarzyszeń modelarstwa lotniczego przepisach rozporządzenia nr 2019/947/UE.

6.6. Operacje przy użyciu modelu latającego w ramach klubów i stowarzyszeń modelarstwa lotniczego wykonuje się po uzyskaniu przez klub lub stowarzyszenie modelarstwa lotniczego zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE, oraz z zachowaniem co najmniej następujących warunków:

1) wskazanych w art. 16 ust. 3 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

2) pilot lub przynajmniej jeden obserwator utrzymuje kontakt wzrokowy nieuzbrojonym okiem z modelem latającym, w celu określenia jego położenia względem pilota i w przestrzeni powietrznej oraz zapewnienia bezpiecznej odległości od innych statków powietrznych, przeszkód, osób postronnych lub zwierząt;

3) w operacjach w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) realizowanych bez obserwatora, dopuszcza się utratę kontaktu wzrokowego z modelem latającym w momencie dokonywania przez pilota kontroli parametrów lotu przekazywanych przez urządzenia będące wyposażeniem naziemnym modelu latającego;

4) w operacjach z widokiem z pierwszej osoby (FPV) lot jest wykonywany:

a) do wysokości nie większej niż 50 m nad poziomem terenu,

b) w odległości poziomej nie większej niż 500 m od pilota,

c) bezzałogowym statkiem powietrznym o masie startowej mniejszej niż 4 kg;

5) zachowując w każdej fazie operacji bezpieczną odległość od innych statków powietrznych, przeszkód, pojazdów, osób lub zwierząt na wypadek awarii lub utraty kontroli nad modelem latającym;

6) zachowując odległość poziomą nie mniejszą niż 30 m od osób postronnych;

7) zachowując w każdej fazie operacji odległość poziomą nie mniejszą niż:

a) 50 m - w przypadku bezzałogowych statków powietrznych o masie startowej większej niż 0,9 kg,

b) 100 m - w przypadku bezzałogowych statków powietrznych o masie startowej większej niż 4 kg,

c) 300 m - w przypadku bezzałogowych statków powietrznych o napędzie odrzutowym lub o masie startowej większej niż 25 kg

- od zabudowy, miejscowości, miast, osiedli lub od zgromadzeń osób na wolnym powietrzu;

8) uwzględniając warunki meteorologiczne oraz informacje o ograniczeniach w ruchu lotniczym;

9) w przypadku wykonywania lotów w obiektach budowlanych - z zachowaniem szczególnej ostrożności;

10) zgodnie z regulaminem organizacyjnym obowiązującym w danym klubie lub stowarzyszeniu modelarstwa lotniczego.

6.7. Na wniosek stowarzyszenia lub klubu modelarstwa lotniczego Prezes Urzędu może określić w zezwoleniu, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE, dodatkowe warunki wykonywania operacji, w tym warunki przeprowadzania zawodów.

6.8. W przypadku operacji wykonywanych w ramach zawodów sportowych, odległości, o których mowa w pkt 6.6 ppkt 4 lub ppkt 7, mogą zostać zmienione przez organizatora zawodów, jeżeli teren, na którym się one odbywają, został odpowiednio zabezpieczony i wynika to z warunków zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE.

6.9. Operacje wykonywane w ramach klubu lub stowarzyszenia modelarstwa lotniczego nad:

1) portami morskimi,

2) lotniskami,

3) elektrowniami, ujęciami wody i oczyszczalniami ścieków,

4) jednostkami wojskowymi i poligonami

- są wykonywane za zgodą zarządzającego danym obiektem.

6.10. Operacje nad rurociągami paliwowymi, liniami energetycznymi i liniami telekomunikacyjnymi, zaporami wodnymi, śluzami oraz innymi urządzeniami znajdującymi się w otwartym terenie, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, środowiska albo spowodować poważne straty materialne, są wykonywane z zachowaniem szczególnej ostrożności.

---

¹⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 236 z 05.07.2021, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 382 z 28.10.2021, str. 60.

²⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 255 z 04.10.2019, str. 11, Dz. Urz. UE L 150 z 13.05.2020, str. 1, Dz. Urz. UE L 176 z 05.06.2020, str. 13, Dz. Urz. UE L 253 z 16.07.2021, str. 49, Dz. Urz. UE L 87 z 15.03.2022, str. 20 oraz Dz. Urz. UE L 105 z 04.04.2022, str. 3.

³⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 255 z 04.10.2019, str. 7, Dz. Urz. UE L 232 z 20.07.2020, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 150 z 01.06.2022 r., str. 21.

⁴⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 127 z 23.05.2018, str. 2 oraz Dz. Urz. UE L 074 z 04.03.2021, str. 35.

Załącznik nr 2

Rejestr operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych

1.1. Użyte w załączniku określenia i skróty oznaczają:

1) kategoria „otwarta” - kategorię operacji wykonywanej systemem bezzałogowego statku powietrznego, określoną w art. 4 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

2) kategoria „szczególna” - kategorię operacji wykonywanej systemem bezzałogowego statku powietrznego, określoną w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

3) pilot - pilota bezzałogowego statku powietrznego w rozumieniu art. 3 pkt 31 rozporządzenia nr 2018/1139/UE;

4) Prezes Urzędu - Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

5) rozporządzenie nr 2018/1139/UE - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) Nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz. Urz. UE. L 212 z 22.08.2018, str. 1, z późn. zm.¹⁾);

6) rozporządzenie nr 2019/947/UE - rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 45, z późn. zm.²⁾);

7) system teleinformatyczny - zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i oprogramowania, zapewniający przetwarzanie i przechowywanie, a także wysyłanie i odbieranie danych przez sieci telekomunikacyjne za pomocą właściwego dla danego rodzaju sieci telekomunikacyjnego urządzenia końcowego w rozumieniu art. 2 pkt 43 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1648, 1933 i 2581);

8) wyznaczony podmiot - podmiot będący kwalifikowaną jednostką, o której mowa w art. 3 pkt 11 rozporządzenia nr 2018/1139/UE, wyznaczony przez Prezesa Urzędu, do przeprowadzania:

a) dodatkowego egzaminu teoretycznego na operacje w podkategorii A2 kategorii „otwartej”, lub

b) egzaminu teoretycznego w przypadku wykonywania operacji w kategorii „szczególnej” zgodnie ze scenariuszem standardowym, o którym mowa w art. 5 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub krajowym scenariuszem standardowym.

2.1. Prezes Urzędu prowadzi rejestr operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych, zwany dalej „rejestrem operatorów”, o którym mowa w art. 14 rozporządzenia nr 2019/947/UE.

2.2. Rejestr operatorów jest prowadzony przy użyciu systemu teleinformatycznego, zgodnie z art. 14 ust. 1-2, ust. 4-6 i ust. 9 rozporządzenia nr 2019/947/UE.

2.3. Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego przed wykonaniem pierwszej operacji bezzałogowym statkiem powietrznym rejestruje się w rejestrze operatorów, na zasadach określonych w art. 14 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE.

2.4. Prezes Urzędu, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, przydziela numer rejestracyjny oraz potwierdza wpisanie operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego do rejestru operatorów.

2.5. Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego zgłasza Prezesowi Urzędu zmianę danych zawartych w rejestrze operatorów w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zmiany.

2.6. Prezes Urzędu wykreśla operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego z rejestru operatorów, na wniosek operatora lub z urzędu, w przypadku gdy operator systemu bezzałogowego statku powietrznego przestał spełniać wymagania określone w art. 14 ust. 5 lit. b rozporządzenia nr 2019/947/UE, jeżeli nie ma ważnych kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego uprawniających do wykonywania operacji przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego, w podkategorii A2 kategorii „otwartej” oraz w kategorii „szczególnej”.

2.7. Prezes Urzędu dokonuje adnotacji w rejestrze operatorów poprzez wprowadzenie do systemu teleinformatycznego BSP na profilu operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego uzyskanych uprawnień, w tym na profilu pilota bezzałogowego statku powietrznego uzyskanych kompetencji - jeżeli dotyczy, w przypadku:

1) wydania, zawieszenia albo cofnięcia kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego do wykonywania operacji w kategorii „otwartej”;

2) wydania certyfikatu wiedzy teoretycznej, o którym mowa w pkt 2.1. ppkt 3 załącznika nr 4 do wytycznych, oraz o jego przedłużeniu, po otrzymaniu informacji od wyznaczonego podmiotu, o którym mowa w pkt 3.1 załącznika nr 3 do wytycznych;

3) wydania, zmiany, zawieszenia albo cofnięcia zezwolenia na operację, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

4) wydania, zawieszenia albo cofnięcia oświadczenia, o którym mowa w art. 5 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub krajowego scenariusza standardowego;

5) w przypadku stwierdzenia, że spełnione zostały okoliczności, o których mowa w UAS.SPEC.085 pkt 1 i 2 części B załącznika do rozporządzenia 2019/947/UE;

6) wydania, zmiany, zawieszenia, albo cofnięcia certyfikatu LUC;

7) otrzymania potwierdzenia, o którym mowa w art. 13 ust. 2 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

8) wydania albo cofnięcia poświadczenia, o którym mowa w pkt 5.3 załącznika nr 4 do wytycznych;

9) zmiany danych operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego.

2.8. Prezes Urzędu, na wniosek, udostępnia nieodpłatnie dane zawarte w rejestrze operatorów Policji, Straży Granicznej, Służbie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Służbie Celno-Skarbowej, Służbie Więziennej, Straży Marszałkowskiej, straży gminnej (miejskiej), Żandarmerii Wojskowej, Biuru Nadzoru Wewnętrznego oraz Agencji, w celu realizacji zadań ustawowych.

---

¹⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 236 z 05.07.2021, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 382 z 28.10.2021, str. 60.

²⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 255 z 04.10.2019, str. 11, Dz. Urz. UE L 150 z 13.05.2020, str. 1, Dz. Urz. UE L 176 z 05.06.2020, str. 13, Dz. Urz. UE L 253 z 16.07.2021, str. 49, Dz. Urz. UE L 87 z 15.03.2022, str. 20 oraz Dz. Urz. UE L 105 z 04.04.2022, str. 3.

Załącznik nr 3

Operatorzy szkolący, uznane podmioty i wyznaczone podmioty

1.1. Użyte w załączniku określenia i skróty oznaczają:

1) kategoria „otwarta” - kategorię operacji wykonywanej systemem bezzałogowego statku powietrznego, określoną w art. 4 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

2) kategoria „szczególna” - kategorię operacji wykonywanej systemem bezzałogowego statku powietrznego, określoną w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

3) pilot - pilota bezzałogowego statku powietrznego w rozumieniu art. 3 pkt 31 rozporządzenia nr 2018/1139/UE;

4) Prezes Urzędu - Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

5) rozporządzenie nr 2018/1139/UE - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) Nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz. Urz. UE. L 212 z 22.08.2018, str. 1, z późn. zm.¹⁾);

6) rozporządzenie nr 2019/947/UE - rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 45, z późn. zm.²⁾).

2.1. Prezes Urzędu:

1) przyznaje operatorowi szkolącemu uprawnienia do prowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych operatorowi systemu bezzałogowego statku powietrznego, zwanemu dalej „operatorem szkolącym”, który w celu prowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego do wykonywania operacji w kategorii „szczególnej”, o której mowa w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, złożył:

a) oświadczenie, o którym mowa w dodatku 4 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

b) oświadczenie o zamiarze prowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego zgodnie z krajowym scenariuszu standardowym, złożone według wzoru zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego, lub

c) wniosek o zamiarze prowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego w ramach uzyskanego przez tego operatora i ważnego na dzień prowadzenia szkolenia zezwolenia na operację, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

2) uznaje podmiot, zwany dalej „uznanym podmiotem”, który w celu prowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego do wykonywania operacji w kategorii „szczególnej”, o której mowa w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, złożył:

a) oświadczenie, o którym mowa w dodatku 6 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

b) oświadczenie o zamiarze prowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego zgodnie z krajowym scenariuszem standardowym, złożone według wzoru zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego,

- jeżeli podmiot składający oświadczenie spełnia wymagania określone w dodatku 3 załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE.

2.2. Prezes Urzędu przyznaje uprawnienie albo uznaje podmiot do prowadzania szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego, w drodze decyzji administracyjnej. W decyzji administracyjnej określa się warunki i zakres przyznanego uprawnienia.

2.3. Operator szkolący albo uznany podmiot jest obowiązany do prowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego do wykonywania operacji w kategorii „szczególnej”, o której mowa w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, na warunkach i w zakresie określonym w decyzji, o której mowa odpowiednio w pkt 2.2.

3.1. Prezes Urzędu wyznacza podmiot będący kwalifikowaną jednostką w rozumieniu art. 3 pkt 11 rozporządzenia nr 2018/1139/UE, zwany dalej „wyznaczonym podmiotem”, który w celu przeprowadzania egzaminu z wiedzy teoretycznej lub szkolenia przypominającego, o którym mowa w UAS.STS-01.020 pkt 3 lit. b lub UAS.STS-02.020 pkt 10 lit. b dodatku 1 załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, potwierdzającego kwalifikacje do wykonywania operacji:

1) w podkategorii A2 kategorii „otwartej”, o której mowa w art. 4 rozporządzenia nr 2019/947/UE, złożył wniosek o zamiarze przeprowadzania egzaminu z wiedzy teoretycznej, o którym mowa w UAS.OPEN.030 pkt 2 lit. c części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, według wzoru zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego, lub

2) w kategorii „szczególnej”, o której mowa w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, zgodnie ze scenariuszem standardowym, o którym mowa w art. 5 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub zgodnie z krajowym scenariuszem standardowym złożył wniosek o zamiarze przeprowadzania egzaminu z wiedzy teoretycznej, o którym mowa w:

a) UAS-STS-01.020 pkt 2 lit. b dodatku 1 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

b) UAS-STS-02.020 pkt 9 lit. a dodatku 1 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

c) krajowym scenariuszu standardowym

- jeżeli wnioskodawca spełnia wymagania określone w załączniku VI do rozporządzenia nr 2018/1139/UE.

3.2. Prezes Urzędu wyznacza podmiot w drodze decyzji administracyjnej. W przypadku wyznaczenia podmiotu Prezes Urzędu określa w decyzji administracyjnej warunki oraz zakres wyznaczenia.

3.3. Wyznaczony podmiot jest obowiązany do przeprowadzania egzaminu z wiedzy teoretycznej, potwierdzającego kwalifikacje do wykonywania operacji w podkategorii A2 kategorii „otwartej”, o której mowa w art. 4 rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub w kategorii „szczególnej”, o której mowa w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, na warunkach oraz w zakresie określonym w wyznaczeniu.

---

¹⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 236 z 05.07.2021, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 382 z 28.10.2021, str. 60.

²⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 255 z 04.10.2019, str. 11, Dz. Urz. UE L 150 z 13.05.2020, str. 1, Dz. Urz. UE L 176 z 05.06.2020, str. 13, Dz. Urz. UE L 253 z 16.07.2021, str. 49, Dz. Urz. UE L 87 z 15.03.2022, str. 20 oraz Dz. Urz. UE L 105 z 04.04.2022, str. 3.

Załącznik nr 4

Dokumenty potwierdzające kompetencje pilotów bezzałogowych statków powietrznych, szkolenia i egzaminy

1.1. Użyte w załączniku określenia i skróty oznaczają:

1) kategoria „otwarta” - kategorię operacji wykonywanej systemem bezzałogowego statku powietrznego, określoną w art. 4 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

2) kategoria „szczególna” - kategorię operacji wykonywanej systemem bezzałogowego statku powietrznego, określoną w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE;

3) operator szkolący - operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który złożył:

a) oświadczenie, określone w dodatku 4 załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE lub oświadczenie, o którym mowa w krajowych scenariuszach standardowych, w celu prowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilotów bezzałogowych statków powietrznych w przypadku wykonywania operacji w kategorii „szczególnej”, który otrzymał od Prezesa Urzędu potwierdzenie odbioru i kompletności tego oświadczenia, lub

b) wniosek o zamiarze przeprowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych w ramach uzyskanego przez tego operatora i ważnego na dzień przeprowadzania szkolenia zezwolenia na operację, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE

- któremu Prezesa Urzędu przyznał uprawnienie do przeprowadzania szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych;

4) pilot - pilota bezzałogowego statku powietrznego w rozumieniu art. 3 pkt 31 rozporządzenia nr 2018/1139/UE;

5) Prezes Urzędu - Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

6) rozporządzenie nr 2018/1139/UE - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) Nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz. Urz. UE. L 212 z 22.08.2018, str. 1, z późn. zm.¹⁾);

7) rozporządzenie nr 2019/947/UE - rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 45, z późn. zm.²⁾);

8) system teleinformatyczny - zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i oprogramowania, zapewniający przetwarzanie i przechowywanie, a także wysyłanie i odbieranie danych przez sieci telekomunikacyjne za pomocą właściwego dla danego rodzaju sieci telekomunikacyjnego urządzenia końcowego w rozumieniu art. 2 pkt 43 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1648, 1933 i 2581);

9) środki komunikacji elektronicznej - rozwiązania techniczne, w tym urządzenia teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające indywidualne porozumiewanie się na odległość przy wykorzystaniu transmisji danych między systemami teleinformatycznymi, a w szczególności pocztę elektroniczną;

10) uznany podmiot - podmiot, który złożył oświadczenie, określone w dodatku 6 załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE lub oświadczenie, o którym mowa w krajowych scenariuszach standardowych, w celu prowadzenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilotów bezzałogowych statków powietrznych w przypadku wykonywania operacji w kategorii „szczególnej”, który otrzymał od Prezesa Urzędu potwierdzenie odbioru i kompletności tego oświadczenia;

11) wyznaczony podmiot - podmiot będący kwalifikowaną jednostką, o której mowa w art. 3 pkt 11 rozporządzenia nr 2018/1139/UE, wyznaczony przez Prezesa Urzędu, do przeprowadzania:

a) dodatkowego egzaminu teoretycznego na operacje w podkategorii A2 kategorii „otwartej”, lub

b) egzaminu teoretycznego w przypadku wykonywania operacji w kategorii „szczególnej” zgodnie ze scenariuszem standardowym, o którym mowa w art. 5 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub krajowym scenariuszem standardowym.

2.1. Dokumentem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji pilota bezzałogowego statku powietrznego i uprawniającym do wykonywania operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego jest:

1) potwierdzenie zaliczenia szkolenia i zdania egzaminu online - w przypadku wykonywania operacji w podkategorii A1 i A3 w kategorii „otwartej”;

2) certyfikat kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego - w przypadku wykonywania operacji w podkategorii A2 kategorii „otwartej”;

3) certyfikat wiedzy teoretycznej - w przypadku wykonywania operacji w kategorii „szczególnej” zgodnie z scenariuszem standardowym lub krajowym scenariuszem standardowym;

4) potwierdzenie ukończenia szkolenia praktycznego - w przypadku wykonywania operacji w kategorii „szczególnej”.

2.2. Dokumenty, o których mowa w pkt 2.1 ppkt 1-3, są wydawane przy użyciu systemu teleinformatycznego.

2.3. Prezes Urzędu, przy użyciu systemu teleinformatycznego, przeprowadza szkolenie oraz egzamin na warunkach określonych w części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, w podkategorii A1 i A3 w kategorii „otwartej”.

2.4. Prezes Urzędu, przy użyciu systemu teleinformatycznego, potwierdza zaliczenie szkolenia i zdanie egzaminu online z wynikiem pozytywnym.

2.5. Zdanie egzaminu online z wynikiem pozytywnym skutkuje wpisem kompetencji A1 i A3 na profilu pilota bezzałogowego statku powietrznego w rejestrze operatorów.

3.1. Wyznaczony podmiot przeprowadza dodatkowy egzamin teoretyczny, o którym mowa w UAS.OPEN.030 pkt 2 lit. c części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, na podstawie decyzji administracyjnej określającej sposób przeprowadzania tego egzaminu. Dodatkowy egzamin, o którym mowa w UAS.OPEN.030 pkt 2 lit. c części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, może być przeprowadzony w formie online.

3.2. Wyznaczony podmiot wydaje potwierdzenie zdania dodatkowego egzaminu teoretycznego, o którym mowa w UAS.OPEN.030 pkt 2 lit. c części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje uczeń-pilot, a drugi jest przechowywany przez wyznaczony podmiot.

3.3. Dodatkowy egzamin teoretyczny, o którym mowa w UAS.OPEN.030 pkt 2 lit. c części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, przeprowadza się pod warunkiem, że uczeń-pilot:

1) rozumie zagrożenia dla bezpieczeństwa związane z operacją w bliskiej odległości od osób postronnych lub przy użyciu cięższego bezzałogowego statku powietrznego;

2) jest w stanie ocenić ryzyko na ziemi związane ze środowiskiem, w którym ma miejsce operacja, jak również wykonywaniem operacji w pobliżu osób postronnych;

3) posiada podstawową wiedzę na temat planowania lotu i określania procedur postępowania w sytuacji awaryjnej; oraz

4) rozumie, w jaki sposób warunki pogodowe mogą wpływać na osiągi bezzałogowego statku powietrznego.

3.4. Dodatkowy egzamin teoretyczny, o którym mowa w UAS.OPEN.030 pkt 2 lit. c części A załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE obejmuje następujące aspekty:

1) meteorologia:

a) wpływ pogody na bezzałogowy statek powietrzny: wiatr (np. efekty w mieście, turbulencje), temperatura, widoczność,

b) gęstość powietrza, oraz

c) pozyskiwanie prognoz pogody;

2) osiągi lotu bezzałogowego statku powietrznego:

a) typowa obwiednia operacyjna wiropłata dla stałopłatów i konfiguracji hybrydowych,

b) masa i równowaga oraz środek ciężkości: uwzględnianie ogólnej równowagi podczas mocowania zawieszeń kardanowych i ładunków; rozumienie zróżnicowania cech ładunków wpływających na stabilność lotu; oraz rozumienie, iż różne typy bezzałogowych statków powietrznych mają różny środek ciężkości,

c) zabezpieczenie ładunku,

d) baterie: wiedza w zakresie źródeł zasilania, aby zapobiec potencjalnym niebezpieczeństwom; zapoznanie się z istniejącymi, zróżnicowanymi rodzajami baterii; rozumienie terminologii stosowanej w przypadku baterii (np. efekt pamięci, pojemność, c-rate); rozumienie sposobu działania baterii (np. ładowanie, użytkowanie, niebezpieczeństwo, przechowywanie);

3) techniczne i operacyjne środki ograniczania ryzyka na ziemi:

a) funkcje trybu niskiej prędkości,

b) ocena odległości od ludzi, oraz

c) zasada 1:1.

3.5. Wyznaczony podmiot przechowuje informację o wydanym potwierdzeniu zdania egzaminu, o którym mowa w pkt 3.1, przez okres 5 lat od dnia jego wydania.

3.6. Wyznaczony podmiot informuje Prezesa Urzędu o wydaniu potwierdzenia zdania dodatkowego egzaminu, o którym mowa w pkt 3.1, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w terminie 7 dni od dnia wydania tego potwierdzenia. Prezes Urzędu dokonuje niezwłocznie w rejestrze operatorów adnotacji o uzyskaniu przez ucznia-pilota certyfikatu kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego.

3.7. Prezes Urzędu określa oraz publikuje na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego wzór potwierdzenia zdania egzaminu, o którym mowa w pkt 3.1.

4.1. W kategorii „szczególnej”:

1) egzamin teoretyczny pilotów bezzałogowych statków powietrznych jest prowadzany przez wyznaczony podmiot;

2) szkolenie praktyczne i ocena umiejętności praktycznych pilotów bezzałogowych statków powietrznych są prowadzone przez operatora szkolącego albo uznany podmiot.

4.2. Szkolenie, o którym mowa w UAS.SPEC.050 pkt 1 lit. d tiret trzecie w części B załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, jest prowadzone przez operatora zgodnie z warunkami określonymi w zezwoleniu, o którym mowa w art. 12 ust. 2 rozporządzenia nr 2019/947/UE, pod nadzorem Prezesa Urzędu albo we współpracy z innym podmiotem wskazanym przez Prezesa Urzędu.

5.1. Szkolenie praktyczne i ocena umiejętności praktycznych, o których mowa w pkt 4.1 ppkt 2, przeprowadza członek personelu operatora szkolącego albo uznanego podmiotu, odpowiedzialny za zadania z zakresu szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych.

5.2. Członkiem personelu, o którym mowa w pkt 5.1, zostaje osoba, która łącznie:

1) posiada certyfikat wiedzy teoretycznej, o których mowa w pkt 2.1 ppkt 3;

2) odbyła szkolenie na członka personelu u operatora szkolącego albo uznanego podmiotu, odpowiedzialnego za zadania z zakresu szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych w zakresie wymagań, o których mowa w pkt 4 lit. c i d dodatku 3 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE;

3) posiada poświadczenie o spełnieniu wymagań, o których mowa w pkt 4 lit. c i d dodatku 3 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE.

5.3. Prezes Urzędu, na wniosek osoby, która spełnia wymagania określone w pkt 5.2, wydaje poświadczenie o spełnieniu wymagań, o których mowa w pkt 4 lit. c i d dodatku 3 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE.

5.4. Poświadczenie, o którym mowa w pkt 5.3, jest wydawane według wzoru zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

5.5. Poświadczenie, o którym mowa w pkt 5.3, jest ważne przez dwa lata od daty wydania i może być wydane przy użyciu systemu teleinformatycznego.

5.6. Członek personelu, posiadających poświadczenie, o którym mowa w pkt 5.3, może wystąpić w okresie ważności tego poświadczenia, nie wcześniej niż na trzy miesiące i nie później niż na jeden miesiąc przed końcem ważności tego poświadczenia, z wnioskiem do Prezesa Urzędu o przedłużenie ważności poświadczenia, o którym mowa w pkt 5.3, na kolejne dwa lata liczone od daty wydania.

5.7. Wniosek, o którym mowa w pkt 5.6, składa się według wzoru zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

5.8. Prezes Urzędu cofa poświadczenie, o którym mowa w pkt 5.3, osobie, która przestała spełniać wymagania określone w pkt 4 dodatku 3 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE.

6.1. W kategorii „szczególnej” operator szkolący wydaje potwierdzenie ukończenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego w odniesieniu do:

1) scenariusza standardowego, o którym mowa w art. 5 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE,

2) krajowego scenariusza standardowego,

3) zezwolenia na operację, o którym mowa w art. 12 ust. 2 rozporządzenia nr 2019/947/UE uzyskanego przez tego operatora i ważnego na dzień prowadzenia szkolenia

- w zakresie uprawnienia przyznanego zgodnie z pkt 2.1 ppkt 1 załącznika nr 3 do wytycznych.

6.2. W kategorii „szczególnej” uznany podmiot wydaje potwierdzenie ukończenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego w odniesieniu do:

1) scenariusza standardowego, o którym mowa w art. 5 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE,

2) krajowego scenariusza standardowego

- w zakresie uznania przyznanego zgodnie z pkt 2.1 ppkt 2 załącznika nr 3 do wytycznych.

6.3. Potwierdzenie ukończenia szkolenia praktycznego i oceny umiejętności praktycznych pilota bezzałogowego statku powietrznego wydawane przez operatora szkolącego albo uznany podmiot jest wydawane według wzoru zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

6.4. Odpowiednio operator szkolacy albo uznany podmiot wydaje potwierdzenie ukończenia szkolenia praktycznego w trzech egzemplarzach, z których jeden egzemplarz otrzymuje uczeń-pilot, drugi egzemplarz odpowiednio operator szkolacy albo uznany podmiot przekazuje do Prezes Urzędu, a trzeci egzemplarz jest przechowywany przez odpowiednio operatora szkolącego albo uznany podmiot.

6.5. Odpowiednio operator szkolacy albo uznany podmiot przechowuje informację o wydanym potwierdzeniu ukończenia szkolenia praktycznego przez okres 3 lat od dnia jego wydania.

7.1. W kategorii „szczególnej” wyznaczony podmiot przeprowadza egzamin teoretyczny, o którym mowa w:

1) UAS-STS-01.020 pkt 2 lit. b dodatku 1 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

2) UAS-STS-02.020 pkt 7 lit. a dodatku 1 załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

3) krajowym scenariuszu standardowym

- w zakresie wyznaczenia przyznanego zgodnie z pkt 3.1 ppkt 2 załącznika nr 3.

7.2. W kategorii „szczególnej” wyznaczony podmiot po zdanym egzaminie teoretycznym, o którym mowa w pkt 6.1, wydaje potwierdzenie zdania egzaminu teoretycznego w zakresie uzyskania certyfikatu wiedzy teoretycznej pilota bezzałogowego statku powietrznego osobie, która spełnia warunki, o których mowa w:

1) UAS.STS-01.020 pkt 1 lit. e oraz pkt 2 dodatku 1 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

2) UAS.STS-02.020 pkt 7 dodatku 1 do załącznika do rozporządzenia nr 2019/947/UE, lub

3) krajowych scenariuszach standardowych, lub

- w zakresie wyznaczenia przyznanego zgodnie z pkt 3.1 ppkt 2 załącznika nr 3 do wytycznych.

7.3. Potwierdzenie zdania egzaminu teoretycznego w zakresie uzyskania certyfikatu wiedzy teoretycznej pilota bezzałogowego statku powietrznego wydaje się według wzoru zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

7.4. Wyznaczony podmiot przechowuje informację o wydanym potwierdzeniu zdania egzaminu teoretycznego w zakresie uzyskania certyfikatu wiedzy teoretycznej pilota bezzałogowego statku powietrznego przez okres 5 lat od dnia ich wydania.

7.5. Wyznaczony podmiot informuje Prezesa Urzędu o wydanych potwierdzeniach zdania egzaminu teoretycznego w zakresie uzyskania certyfikatu wiedzy teoretycznej pilota bezzałogowego statku powietrznego za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w terminie 7 dni od dnia wydania danego dokumentu. Prezes Urzędu dokonuje niezwłocznie w rejestrze operatorów adnotacji o uzyskaniu przez ucznia-pilota odpowiednich kompetencjach do wykonywania operacji w kategorii „szczególnej”.

7.6. Certyfikat wiedzy teoretycznej jest wydawany przy użyciu systemu teleinformatycznego przez Prezesa Urzędu.

7.7. W przypadku operacji systemem bezzałogowego statku powietrznego, na które nie ma wyznaczonego podmiotu lub uznanego podmiotu, lub operatora szkolącego, który ma kompetencję do przeprowadzenia szkolenia koniecznego do wykonania danej operacji, na którą jest zapotrzebowanie - podmiot lub operator uzyskuje uprawnienia do przeprowadzenia szkolenia koniecznego do wykonania danej operacji na podstawie procesu szkolenia przeprowadzanego pod nadzorem Prezesa Urzędu.

---

¹⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 236 z 05.07.2021, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 382 z 28.10.2021, str. 60.

²⁾ Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 255 z 04.10.2019, str. 11, Dz. Urz. UE L 150 z 13.05.2020, str. 1, Dz. Urz. UE L 176 z 05.06.2020, str. 13, Dz. Urz. UE L 253 z 16.07.2021, str. 49, Dz. Urz. UE L 87 z 15.03.2022, str. 20 oraz Dz. Urz. UE L 105 z 04.04.2022, str. 3.