Interpretacja indywidualna z dnia 02.07.2013, sygn. ILPB2/415-358/13-2/WS, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. ILPB2/415-358/13-2/WS

Sprzedaż akcji zwolnienie z art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy PIT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2013 r. (data wpływu 12 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży akcji - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży akcji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W związku z odziedziczeniem masy spadkowej po siostrze zmarłej w dniu 25 lipca 2008 roku, Wnioskodawczyni dokonała rozliczenia spadku wraz z pozostałymi spadkobiercami w urzędzie skarbowym w ostatnim miejscu zamieszkania spadkodawców. Postępowanie skarbowe zostało zakończone we wszystkich urzędach skarbowych spadkobierców (w trakcie postępowania zmarło 3 spadkobierców), związane z masą spadkową po ww. siostrze. Po zakończeniu ww. postępowań sądowych i skarbowych i uregulowaniu w terminach wszystkich zobowiązań podatkowych, powstały nowe okoliczności. Ujawniły się nowe składniki majątku w postaci papierów wartościowych w biurach maklerskich, które to wysłały informację o zmianach adresów i regulaminów listami zwykłymi na ostatni adres spadkodawców. W zaistniałej sytuacji wszyscy spadkobiercy (24 osoby) zrzekli się na rzecz Wnioskodawczyni w postaci ,,Umowy działu spadku/zniesienia współwłasności dotyczących papierów wartościowych - akcji i papierów wartościowych. Zainteresowana zapłaciła od tych czynności podatek PCC-3 w grudniu 2012 roku. Pozostaje kwestia podatku od dochodów ze sprzedaży akcji dokonanych także w grudniu 2012 roku, w normalnym trybie powinien być on uregulowany do 30 kwietnia 2013 r. wraz ze złożeniem deklaracji PIT-38. Wobec powyższego Wnioskodawczyni ma wątpliwości, czy powinna podatek uregulować w wysokości 19% ponieważ akcje zostały nabyte przez spadkodawców przed dniem 1 stycznia 2004 roku. Wątpliwości wzbudza decyzja WSA w Warszawie z 2008-02-27 sygn. III SA/Wa 2163/07, w podobnej sprawie dziedziczenia przez syna od zmarłego ojca, który zakupił obligacje przed terminem określonym w ustawie o zmianie ustawy o podatku od osób fizycznych, z dnia 2003-11-12 art. 19 pkt 1-3. Sąd zważył co następuje: Biorąc powyższe kryteria po uwagę Sąd uznał, że zaskarżona decyzja Dyrektora Izby Skarbowej narusza przepisy prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy. Sąd uchylając także decyzję organu pierwszej instancji uznał, że wyrażona w niej wykładnia prawa materialnego była nieprawidłowa. Poza tym w ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie organy podatkowe dokonały nieprawidłowej interpretacji art. 5a pkt 12 u.p.d.o.f. Przepis ten w 2004 roku stanowił, iż dyskonto jest różnicą między kwotą uzyskaną z wykupu papieru wartościowego przez emitenta a ceną zakupu papieru wartościowego na rynku pierwotnym lub wtórnym. W przepisie tym mowa jest o cenie zakupu, na co słusznie zwraca uwagę pełnomocnik Skarżącej, a nie o nabyciu jak wskazują organy podatkowe. Użyte w omawianym przepisie sformułowanie cena zakupu wskazuje na jeden, konkretny sposób wejścia w posiadanie papierów wartościowych, tj. poprzez zapłacenie za nie. Natomiast wyraz nabycie oznacza również inne sposoby wejścia w posiadane papierów wartościowych, np. poprzez dziedziczenie, a więc ma znaczenie szersze niż cena zakupu. Nieuprawnione zastąpienie użytego w przepisie sformułowania cena zakupu wyrazem nabycie pozwoliło organom podatkowym na postawienie tezy, iż Skarżąca uzyskując obligacje w drodze dziedziczenia nabyła je pod tytułem darmym w związku z tym cena nabycia, o którą pomniejsza się kwotę uzyskaną z wykupu obligacji, nie wystąpiła. Konsekwencją takiego rozumowania było, zajęcie stanowiska, że dyskonto jest równe kwocie otrzymanej z wykupu obligacji. Organy nie zwróciły przy tym uwagi, że ustawodawca nie łączy ceny zakupu z podmiotem, który zakupu dokonał, lecz nakazuje wyłącznie porównać ze sobą dwie wartości, tj. cenę zakupu papieru wartościowego i cenę jego wykupu przez emitenta. Zważywszy na brzmienie art. 5a pkt 12 u.p.d.o.f., zdaniem Sądu, przy obliczaniu dyskonta za cenę zakupu papieru wartościowego należy przyjmować cenę zapłaconą za papier wartościowy przy transakcji zakupu bezpośrednio poprzedzającej wykup tego papieru przez emitenta, przy czym okoliczność, że transakcji zakupu dokonał inny podmiot, niż ten który zbył papier wartościowy pozostaje bez znaczenia. W tym względzie Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela pogląd wyrażony w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23.02.2007 r. sygn. akt III SA/Wa 3440/06, na który powołuje się pełnomocnik Skarżącej. W niniejszej sprawie osobą, która zakupiła obligacje bezpośrednio przed ich wykupem przez emitenta był spadkodawca, a zatem do obliczenia dyskonta winna być przyjęta cena, jaką zapłacił spadkodawca za zakup akcji. Zmiana omawianego przepisu, na którą powołuje się pełnomocnik, może być postrzegana jako mająca charakter uściślający, ponieważ i przed jej dokonaniem przez dyskonto należało rozumieć w przypadku nabycia papierów wartościowych w drodze spadku lub darowizny różnicę pomiędzy ceną wykupu a ceną zakupu tych papierów przez spadkodawcę lub darczyńcę, co wykazano powyżej. Niezależnie od powyższego, zdaniem Sądu, nabycie udziału w obligacjach przez Skarżącą zostało dwukrotnie opodatkowane, na co zasadnie wskazuje pełnomocnik. Pierwszy raz podatkiem od spadków i darowizn, który został ustalony przez organ podatkowy i zapłacony przez Skarżącą, drugi raz w momencie wykupu obligacji przez emitenta. Niezrozumiałe jest stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej, który twierdzi, że fakt opłacenia podatku od spadku z tytułu nabycia praw majątkowych nie powoduje wyłączenia od opodatkowania podatkiem dochodowym przychodu innego rodzaju, uzyskanego z innego tytułu, tj. z wykupu przez emitenta obligacji. Przecież podatkiem od spadku opodatkowana została de facto wartość nabytych w drodze dziedziczenia obligacji, również podatkiem dochodowym została opodatkowana wartość tych samych obligacji, jak więc można w uprawniony sposób twierdzić, iż opodatkowano zupełnie inne przychody. Odmienną kwestią jest opodatkowanie podatkiem dochodowym odsetek (dyskonta) od obligacji, w tym wypadku w sposób oczywisty nie można mówić o podwójnym opodatkowaniu i zresztą pełnomocnik Skarżącej takiej tezy nie stawia. Zabezpieczenie przed podwójnym opodatkowaniem ustanawia art. 2 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn i wbrew twierdzeniu Dyrektora Izby Skarbowej przepis ten znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie. Sąd nie podzielił stanowiska organów podatków w kwestii możliwości nabycia przez Skarżącą prawa do ulgi podatkowej na podstawie art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej. Przepis ten stanowi, iż spadkobiercy podatnika z zastrzeżeniem § 2 (zastrzeżenie to nie ma znaczenia w niniejszej sprawie, przyp. Sądu), przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Za prawo majątkowe uważa się to prawo, które jest bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego (A. Wolter Prawo Cywilne - zarys części ogólnej, Warszawa 1967, s. 115). W piśmiennictwie przyjmuje się, że prawo do ulgi jest prawem majątkowym (por. S. Babiarz, B. Dauter, B. Gruszczyński, R. Hauser, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek Ordynacja podatkowa Komentarz, Warszawa 2004 r., s. 362). Zgodnie z art. 3 pkt 6 Ordynacji podatkowej ulgi podatkowe są to m.in. przewidziane w przepisach prawa podatkowego zwolnienia. W niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, iż prawo do zwolnienia jest bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym Skarżącej, podobnie jak i to, że gdyby spadkodawca żył i spełniał warunki określone odpowiednim przepisem prawa, uzyskany przez niego dochód z tytułu wykupionych obligacji korzystałby ze zwolnienia od podatku. Prawo do zwolnienia od podatku odsetek od obligacji (w pewnych uwarunkowaniach) istniało w chwili śmierci J. J. (spadkodawcy) i jako prawo majątkowe, o którym mowa w art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej może przejąć Skarżąca, oczywiście pod warunkiem, że i spadkodawca spełniał ustawowe przesłanki zwolnienia. Trudno zgodzić się ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej, według którego spadkodawca J. J. nie nabył prawa do zwolnienia, ponieważ nie uzyskał dochodu z tytułu odsetek od papierów wartościowych. Prawo do zwolnienia dochodu z tytułu odsetek od papierów wartościowych zostało przyznane każdemu podatnikowi, który przed dniem 1 grudnia 2001 r. nabył papiery wartościowe wyemitowane przez Skarb Państwa przed 1 grudnia 2001 r. (art. 52a ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f.) lub temu kto zbył odpłatnie nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. obligacje Skarbu Państwa wyemitowane po dniu 1 stycznia 1989 r. (art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy zmieniającej). Zatem każdy kto spełniał te warunki miał prawo do skorzystania z ulgi podatkowej, czyli był dysponentem tego prawa. Inaczej mówiąc, o nabyciu prawa do omawianego zwolnienia nie decydował moment uzyskania dochodu, lecz przepis prawa określający warunki jakie winny być spełnione, aby móc skorzystać ze zwolnienia. Każda osoba, która spełniała ww. warunki zwolnienia od podatku, posiadała prawo do zwolnienia i prawo to może być przejęte przez spadkobierców tych osób. Ponieważ w niniejszej sprawie Skarżąca wnioskowała o zwolnienie od podatku oprocentowania wykupionych obligacji albo na podstawie art. 52a ust. 1 pkt 1 p.d.o.f. albo art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy zmieniającej, organ podatkowy rozpoznając ponownie sprawę winien rozważyć, czy J. J. spełnił warunki zwolnienia od podatku, o których mowa w tych przepisach i jeśli ustali, że warunki te zostały spełnione wówczas należy przyznać Skarżącej prawo do zwolnienia od podatku dochodu z tytułu odsetek od obligacji, zgodnie z postanowieniami art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej.