Interpretacja indywidualna z dnia 02.07.2008, sygn. ILPP2/443-361/08-2/SJ, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. ILPP2/443-361/08-2/SJ

Czy na gruncie przedstawionych okoliczności towarzyszących udzieleniu przez Spółkę bonusów na rzecz kontrahentów (sieci handlowych), w świetle których kontrahenci dokumentują fakt zrealizowania określonej wielkości obrotów uprawniających do otrzymania bonusa poprzez wystawienie faktury za usługę Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wystawionych faktur VAT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 14 kwietnia 2008 r. (data wpływu 21 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 kwietnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca zawarł kontrakty na sprzedaż towarów z dużymi sieciami handlowymi. Wobec stałych odbiorców towarów, zgodnie z zapisaną umownie procedurą, stosowany jest system premiowania ich z tytułu zrealizowanego pułapu obrotów. Przy czym nie istnieje zobowiązanie do osiągnięcia premiowanych pułapów obrotów. Okresy rozliczeniowe z tytułu premii pieniężnej mają miejsce najczęściej raz w roku, na podstawie podsumowania obrotów osiągniętych w danym roku. Zdarzają się też okresy krótsze, miesięczne i kwartalne, ale odniesieniem co do całkowitego rozliczenia są okresy roczne. Nie jest możliwe przyporządkowanie premii do określonych transakcji podstawą jej udzielenia jest suma obrotów w ciągu całego roku. Płatności bonusów podlegają kompensacie z należnościami wzajemnymi od odbiorców. Mechanizm ekonomiczny powszechnie wykorzystywany przez sieci handlowe w stosunku do swoich dostawców oraz rozwój rynku wielko-powierzchniowego sieci handlowych, pociągnął za sobą masowe użycie premii pieniężnych (bonusów) w obrocie gospodarczym. Premia pieniężna to dodatkowe wynagrodzenie wypłacone przez sprzedawcę nabywcy, w przypadku, gdy zrealizuje on w okresie rozliczeniowym określony pułap obrotów. Zapisy umów wiążą zwykle wysokość premii z wielkością zrealizowanego zakupu przez sieć handlową, ustalając procentową stawkę premii w stosunku do wartości zakupu. Im większe zakupy zrealizuje nabywca, tym większej premii może się spodziewać, gdyż zwykle procentowa stawka premii rośnie po przekroczeniu określonych pułapów zakupu. Istotne znaczenie ma również fakt, że w praktyce obrotu gospodarczego, ustalona w ten sposób premia potrącona jest z należności nabywcy w stosunku do sprzedawcy za zakupiony towar, zmniejszając w ten sposób świadczenie nabywcy. Przedstawiony mechanizm stał się, na przestrzeni obowiązywania zarówno pod rządami starej jak i nowej ustawy o VAT, powodem licznych kontrowersji. Początkowo uznano, że przyznanie premii pieniężnej wiąże się z przepływem kwoty pieniężnej, a ta jako taka nie może być przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, gdyż nie mieści się w definicji towarów zawartej w art. 4 pkt 1 ustawy o VAT i akcyzie. Skoro opodatkowaniu podlega jedynie sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a pieniądze nie stanowiły towaru w rozumieniu ustawy, to przekazanie premii pieniężnych nie mogło być uznane za sprzedaż towarów. Również w definicji usług, odwołującej się do klasyfikacji statystycznych nie mieściło się przekazanie premii pieniężnych i z tego powodu nie można ich było uznać za usługi podlegające opodatkowaniu. Premie pieniężne uznano jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a przyznanie takiej premii dokumentowano notą księgową. W dniu 9 sierpnia 2002 r. Minister Finansów, w piśmie skierowanym do Izby Skarbowej w Olsztynie, diametralnie zmienił stanowisko w sprawie charakteru premii pieniężnych. Zdaniem Ministerstwa Finansów, wynagrodzenie (premia) wypłacone z wypracowanej przez sprzedawcę marży, pod względem ekonomicznym spełnia funkcję rabatu. Znajduje tu zatem zastosowanie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i akcyzie. Tym samym uznano, że premie pieniężne spełniają funkcję rabatu i obniżają podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług. Odwołano się tym samym do przesłanek ekonomicznych i funkcji pełnionej przez premię pieniężną, stosując w istocie zasadę interpretacji czynności prawnych ze względu na jej treść, a nie nazwę. Uznawanie premii za rabat trwało do czasu wejścia w życie w dniu 1 maja 2004 r. ustawy o VAT. Znaczne rozszerzenie pojęcia usług podlegających opodatkowaniu zmieniło podejście organów podatkowych do premii pieniężnych. Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i usług na terytorium kraju. Za odpłatne świadczenie usług należy uznać, na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towaru w rozumieniu art. 7. Tak więc warunkiem opodatkowania pewnej czynności dla potrzeb podatku VAT, jest jej odpłatny charakter oraz możliwość przypisania tej czynności cech świadczenia. Takie podejście potwierdził Minister Finansów w piśmie z dnia 30 grudnia 2004 r. W piśmie tym dokonano jednak podziału premii pieniężnych na związane z konkretną dostawą oraz nie związane z konkretną dostawą. Przyznana kwota pieniędzy jako premia za osiągnięcie określonego poziomu zakupów, stanowi w istocie zmniejszenie dotychczasowego świadczenia nabywcy z tytułu zakupu towaru i tym samym obniża obrót. Przyznanie premii pieniężnej przez dostawcę nie towarzyszy żadne ekwiwalentne wzajemne świadczenie za strony nabywcy. Nabywca za przyznaną premię zobowiązał się do zwiększonych zakupów towarów, lecz ekwiwalentnie ponosi ciężar zapłaty za nabyte towary. Sprzedawca za wypłacone premie nie uznaje żadnego ekwiwalentnego świadczenia, nie ma zatem bezpośredniego związku między świadczeniem a wynagrodzeniem. Nie można bowiem uznać zakupu zwiększonej ilości towaru za ekwiwalent premii pieniężnej, gdyż zakup towaru w innym stosunku prawnym prowadzi do powstania ekwiwalentnego zobowiązania do zapłaty za nabyty towar.