Wyrok TK z dnia 28 lipca 2014 r., sygn. K 16/12

Prawo przewozowe; penalizacja zachowania podróżnego, który w czasie kontroli biletów nie pozostał w miejscu przeprowadzenia kontroli do czasu przybycia Policji lub innych organów porządkowych

WYROK

z dnia 28 lipca 2014 r.

Sygn. akt K 16/12

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Kotlinowski - przewodniczący

Wojciech Hermeliński

Teresa Liszcz - sprawozdawca

Małgorzata Pyziak-Szafnicka

Stanisław Rymar,

protokolant: Krzysztof Zalecki,

po rozpoznaniu, z udziałem wnioskodawcy oraz Sejmu, na rozprawie w dniu 28 lipca 2014 r., wniosku Prokuratora Generalnego o zbadanie zgodności:

art. 87b ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (Dz. U. z 2000 r. Nr 50, poz. 601, ze zm.) z art. 31 ust. 3 w związku z art. 41 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

orzeka:

Art. 87b ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1173 i 1529 oraz z 2013 r. poz. 1014) jest niezgodny z art. 41 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Uzasadnienie

I

1. Wnioskiem z 19 marca 2012 r., Prokurator Generalny (dalej: wnioskodawca) wystąpił o zbadanie zgodności art. 87b ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (ówcześnie: Dz. U. z 2000 r. Nr 50, poz. 601, ze zm.; obecnie: Dz. U. z 2012 r. poz. 1173, ze zm.; dalej: prawo przewozowe), dodanego ustawą z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13; dalej: ustawa transportowa), z art. 31 ust. 3 w związku z art. 41 ust. 1 Konstytucji. Przepis ten wzbudził wątpliwości wnioskodawcy, ponieważ:

1) odnosi się do każdego kontrolowanego podróżnego, a nie tylko podróżnego, który w czasie kontroli, mimo braku odpowiedniego dokumentu przewozu osób lub bagażu (dalej: bilet), odmawia zapłacenia należności i okazania dokumentu umożliwiającego stwierdzenie jego tożsamości (dalej: dokument tożsamości),

2) pod groźbą kary nakazuje podróżnemu pozostanie w miejscu przeprowadzania kontroli albo w innym miejscu wskazanym (dalej zbiorczo: miejsce kontroli) przez przewoźnika lub organizatora publicznego transportu zbiorowego (dalej zbiorczo: przewoźnik), albo osobę przez niego upoważnioną (dalej: kontroler), do czasu przybycia funkcjonariusza Policji lub innych organów porządkowych (dalej zbiorczo: funkcjonariusz Policji), niezależnie od tego, czy podróżny swoim działaniem zmierza bezpośrednio do uniemożliwienia zatrzymania go przez takiego funkcjonariusza.