Wyrok SN z dnia 27 listopada 2020 r., sygn. I CSK 786/18

1. Przepis art. 227 § 1 k.c. pozwala posiadaczowi, w miejsce żądania zwrotu równowartości nakładów, na odłączenie przedmiotów połączonych z rzeczą, chociażby stały się one jej częściami składowymi. Statuuje on zatem uprawnienie posiadacza do zabrania tego rodzaju nakładu w naturze, bez względu na konieczny lub użyteczny charakter tego nakładu, połączone z koniecznością przywrócenia stanu poprzedniego. Posiadacz może skorzystać z tego uprawnienia, dopóki włada rzeczą. Przepis ten nie jest natomiast postrzegany jako źródło roszczenia o nakazanie właścicielowi zezwolenia byłemu posiadaczowi na odłączenie przyłączonych przedmiotów już po zwrotnym wydaniu rzeczy. Bez względu na to, jeżeli posiadacz wyrazi wolę zabrania przedmiotów połączonych z rzeczą, właściciel, w granicach określonych w art. 227 § 2 k.c., może sprzeciwić się uprawnieniu posiadacza, wyrażając wolę zatrzymania nakładów za zwrotem posiadaczowi ich wartości i kosztu robocizny albo sumy, o którą zwiększają one wartość rzeczy.

2. Roszczenie posiadacza w dobrej wierze o zwrot nakładów koniecznych staje się wymagalne z chwilą zwrotu rzeczy.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Anna Owczarek (przewodniczący)

SSN Paweł Grzegorczyk (sprawozdawca)

SSN Krzysztof Pietrzykowski

w sprawie z powództwa Miasta W. przeciwko P. sp. z o.o. w W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 listopada 2020 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 18 lipca 2018 r., sygn. akt I ACa (...),

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (...), pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Miasto W. wniosło o zasądzenie od pozwanej P. Sp. z o.o. w W. kwoty 13 788 155 zł z ustawowymi odsetkami tytułem nakładów poniesionych na odbudowę i wyremontowanie ze środków publicznych budynków posadowionych na przekazanych przez powoda pozwanej działkach nr 3 i 4 z obrębu (...) położonych przy ulicy S. w W..