Wyrok SN z dnia 18 lipca 2019 r., sygn. I CSK 334/18

1. Do umowy rachunku bankowego stosuje się przepisy o depozycie nieprawidłowym, a przez art. 845 k.c. także przepisy o pożyczce, w tym art. 720 k.c. Z chwilą wpłaty pieniędzy do banku na rachunek bankowy osoba wpłacająca traci ich własność na rzecz banku, a posiadacz rachunku nabywa roszczenie do banku o ich wypłatę. Powstała, z momentem uznania rachunku beneficjenta, jego wierzytelność wobec banku stanowi prawo związane z umową rachunku bankowego i podlega jego dyspozycji. Ma to ten skutek, że zgodnie z art. 726 k.c. bez zlecenia beneficjenta bank nie mógłby zwrócić wpłacającemu przekazanych środków, choćby przelew był wynikiem pomyłki wpłacającego. Nie narusza to praw wpłacającego w stosunkach z beneficjentem rozliczenia, których realizacja może nastąpić z udziałem posiadacza rachunku na który pomyłkowo dokonano wpłaty, a nie w wyniku starań samego wpłacającego i banku beneficjenta.

2. Czyn bezprawny w rozumieniu art. 415 k.c. to nie tylko czyn niezgodny z nakazami i zakazami wynikającymi z norm prawa pozytywnego, lecz także czyn pozostający w kolizji z nakazami i zakazami wynikającymi z norm moralnych i obyczajowych określanych jako "zasady współżycia społecznego" lub "dobre obyczaje". W konsekwencji art. 415 k.c. pozwala na zapewnienie kompensacji tych uszczerbków w dobrach prawnych, które zostały spowodowane zachowaniami społecznie nieakceptowanymi i uznawanymi za naganne, nie można bowiem ograniczać możliwości kompensowania szkód tylko do tych przypadków, gdy ustawodawca przewidział możliwość określonego zachowania szkodzącego i ustanowił normę zakazującą go.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Władysław Pawlak (przewodniczący)

SSN Wojciech Katner

SSN Monika Koba (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa P. K. przeciwko (...) Bank S.A. w W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 lipca 2019 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 29 września 2017 r., sygn. akt I ACa (...),