Wyrok SN z dnia 16 października 2019 r., sygn. II CSK 437/18

Pomniejszanie wysokości odszkodowania wyliczonego jako koszty przywrócenia przedmiotu ubezpieczenia do stanu poprzedniego o współczynnik odpowiadający jego wcześniejszemu zużyciu pozostaje w sprzeczności z istotą tego sposobu wyliczenia szkody. Stosowanie takiego zabiegu rachunkowego mogłoby być hipotetycznie zasadne jedynie wówczas, gdyby wyraźnie przewidział to ustawodawca albo strony kształtujące treść konkretnego stosunku prawnego. Jeżeli poszkodowany rzeczywiście ponosiłby koszty odbudowy lub naprawy przedmiotu ubezpieczenia, koszty te nie byłyby niższe z tego powodu, że przedmiot ten wcześniej był w jakimś stopniu zużyty. Pomniejszenie hipotetycznych kosztów przywrócenia stanu poprzedniego o stopień zużycia byłoby swoistym, niekorzystnym dla poszkodowanego sposobem wyliczenia odszkodowania, stanowiącym hybrydę określenia odszkodowania metodą różnicy oraz metodą kosztorysową.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Małgorzata Manowska (przewodniczący)

SSN Jacek Grela

SSN Marcin Krajewski (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa A. R. przeciwko (...) Zakładowi Ubezpieczeń Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 października 2019 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 14 lutego 2018 r., sygn. akt I ACa (...),

I. uchyla zaskarżony wyrok oraz:

1. oddala apelację,

2. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.050 (cztery tysiące pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego,

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 11 lipca 2017 r. Sąd Okręgowy w G. zasądził od pozwanego ubezpieczyciela na rzecz powoda kwotę 129.715,51 zł wraz z odsetkami oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania.

Zgodnie z ustaleniami Sądu Okręgowego 21 listopada 2011 r. strony zawarły umowę ubezpieczenia OC rolników indywidualnych "na łączną kwotę 270.000 zł, na którą składało się ubezpieczenie budynków gospodarczych i mieszkalnego". Wartość każdego z budynków została oszacowana z uwzględnieniem stopnia zużycia, przy czym w oparciu o takie kryteria ustalono, że wartość budynku mieszkalnego wynosiła 95.000 zł, wartość kurnika zaadaptowanego ze stodoły 74.000 zł, wartość kurnika zaadaptowanego z obory 63.000 zł, a wartość wiaty oszacowano na 38.000 zł.