Wyrok SN z dnia 24 maja 2019 r., sygn. I CSK 304/18

Na tle art. 15 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k. dopuszczalne jest ustalenie w umowie między dostawcą a podmiotem dokonującym odsprzedaży towaru określonych świadczeń pieniężnych ze strony dostawcy, jeżeli mają one odpowiednik w konkretnych świadczeniach niepieniężnych uzyskiwanych z tego tytułu przez dostawcę. Gdy strony zastrzegają w umowie określone usługi, które mają być świadczone przez kupującego na rzecz sprzedawcy, konieczne jest jednak każdorazowo badanie, czy in casu były one rzeczywiście świadczone na rzecz dostawcy (sprzedawcy) i nie miały fikcyjnego charakteru, a także czy wysokość zastrzeżonych z tego tytułu opłat w zestawieniu z kosztami ponoszonymi przez odbiorcę towaru lub potencjalnymi korzyściami dostawcy nie wskazuje, że de facto sprzedawca został obciążony opłatami, których pobieranie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Karol Weitz (przewodniczący)

SSN Paweł Grzegorczyk (sprawozdawca)

SSN Anna Owczarek

w sprawie z powództwa D. [...] spółki jawnej w R. przeciwko "E. [...]" spółce z o.o. w K. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 24 maja 2019 r., skargi kasacyjnej pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 20 grudnia 2017 r., sygn. akt I ACa [...],

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w [...] do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódka D. [...] Spółka Jawna (D.) domagała się od pozwanych E. [...] Sp. o.o. (E. [...]) i E. S.A. (E. S.A.) solidarnie zapłaty kwoty 538 260,23 zł z ustawowymi odsetkami, powołując się na art. 15 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (jedn. tekst: Dz. U. z 2018 r., poz. 419, dalej - "u.z.n.k.").

Sąd pierwszej instancji - Sąd Okręgowy w R., rozpoznając złożony przez pozwane sprzeciw od nakazu zapłaty, ustalił, że D., E. [...] i E. S.A. pozostawały w stałej, długoletniej współpracy gospodarczej, w ramach której powódka dostarczała i sprzedawała uczestnikom sieci franczyzowej prowadzonej przez pozwane, działającej pod marką "C", towar w postaci mrożonek. Warunki współpracy określały umowy handlowe zawierane na kolejne okresy, przy czym w spornym czasie strony łączyła umowa obowiązująca od dnia 1 maja 2013 r. do dnia 31 sierpnia 2015 r., określona jako "Umowa Sprzedaży. Dostawy bezpośrednie do sklepów" (dalej - "umowa sprzedaży" lub "umowa"). Umowa ta była umową trójstronną. W przyjętym w niej modelu biznesowym powódka sprzedawała towar E. S.A., która nabywała go w celu odsprzedaży franczyzobiorcom. E. S.A. płaciła za towar powódce, a powódka dostarczała towar franczyzobiorcom. E. S.A. brała na siebie ciężar płatności i refakturowała należności na członków sieci franczyzowej. E. [...] działała jako z kolei jako franczyzodawca i organizator sieci. Według umowy obowiązującej wcześniej -do dnia 30 kwietnia 2013 r. - powódka sprzedawała towary bezpośrednio franczyzobiorcom.