Wyrok SN z dnia 28 marca 2019 r., sygn. I CSK 13/18

Wprawdzie w przypadku unormowanym w art. 37 § 1 pkt 1 i 2 k.r.io. do czynności wymagających zgody współmałżonka zaliczone jest także odpłatne nabycie bliżej określonych praw majątkowych, lecz wynika to z konieczności wydatkowania na "odpłatne nabycie" dorobkowych środków majątkowych. Z tej przyczyny współmałżonek niedokonujący bezpośrednio czynności prawnej powinien mieć wpływ na jej dokonanie, zapewniany właśnie dzięki uprawnieniu do wyrażenia zgody. W przypadku odwołania darowizny taka sytuacja nie ma miejsca, ponieważ istotą odwołania jest dążenie do osiągnięcia skutku zwrotu przedmiotu darowizny (ewentualnie jego równowartości) na rzecz darczyńcy.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marcin Krajewski (przewodniczący)

SSN Małgorzata Manowska

SSN Beata Janiszewska (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa M. R. przeciwko J. R. o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 28 marca 2019 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 10 lutego 2017 r., sygn. akt VI ACa (...),

1. oddala skargę kasacyjną

2. zasądza od J. R. na rzecz M. R. kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódka M. R. wniosła o zobowiązanie pozwanego, J. R., do złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu własności bliżej określonej nieruchomości gruntowej na rzecz powódki albo, ewentualnie, o przeniesieniu do jej majątku osobistego udziału % we współwłasności tej nieruchomości. Istnienia po stronie pozwanego obowiązku złożenia takiego oświadczenia powódka upatrywała w skutecznym odwołaniu dokonanej na jego rzecz darowizny nieruchomości.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny w (...) oddalił apelację pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w W., uwzględniającego żądanie główne. Zasadność tego żądania Sąd Okręgowy wywiódł z oceny prawnej ustaleń faktycznych sprawy, zgodnie z którymi powódka, będąca żoną pozwanego, pod wpływem pozwanego dokonała za jego zgodą, na jego rzecz i do jego majątku osobistego darowizny nieruchomości będącej składnikiem majątku wspólnego. W związku z działaniami pozwanego świadczącymi o jego rażącej niewdzięczności powódka odwołała darowiznę na podstawie art. 898 § 1 k.c. Sąd za nielojalne względem powódki uznał dokonywanie przez pozwanego osobistych zapisków z danymi prostytutek oraz odwiedzanie licznych portali matrymonialnych i randkowych, potwierdzone historią przeglądarki internetowej komputera, które to zachowania dawały powódce podstawy do przyjęcia, że pozwany dopuszczał się zdrady małżeńskiej.