Postanowienie SN z dnia 12 czerwca 2019 r., sygn. II UK 229/18

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak

w sprawie z wniosku E. Spółki z o.o. Spółki komandytowej w W.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.
‎o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawnych,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 12 czerwca 2019 r.,
‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w […].
‎z dnia 27 lutego 2018 r., sygn. akt III AUa […],

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w […]. wyrokiem z dnia 27 lutego 2018 r. oddalił apelację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 8 marca 2016 r., którym zmieniono decyzję organu rentowego z dnia 13 sierpnia 2015 r. w ten sposób, że uznano za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy E. Spółki z o.o. Spółki komandytowej w W., zawarte we wniosku złożonym w dniu 10 sierpnia 2015 r., polegające na przyjęciu, że nie podlegają ubezpieczeniom społecznym obywatele Białorusi, Rosji i Nepalu, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego, zatrudnieni przez polskiego przedsiębiorcę na podstawie umowy o pracę.

W motywach orzeczenia Sąd Apelacyjny wskazał, że – wbrew odmiennemu stanowisku organu rentowego - utrwalona jest w orzecznictwie wykładnia art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 300 ze zm., dalej jako ustawa systemowa), stosownie do którego nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej. Sąd Najwyższy jednolicie bowiem przyjmuje, że przepis ten powinien być odczytywany w ten sposób, że nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie dwie odrębne kategorie osób, po pierwsze - obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i po drugie - obywatele państw obcych, którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych (zob. np. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 17 stycznia 2007 r., I UK 225/06, OSNP 2008 nr 3-4, poz. 46; z dnia 28 maja 2008 r., I UK 303/07, OSNP 2009 nr 17-18, poz. 243; z dnia 6 stycznia 2009 r., II UK 116/08, LEX nr 738351; z dnia 6 września 2011 r., I UK 60/11, LEX nr 1102994). A zatem nieprawidłowe było stanowisko organu rentowego zawarte w zaskarżonej decyzji oraz apelacji, że art. 5 ust. 2 ustawy systemowej poprzez użycie w tym przepisie spójnika „i” zawiera koniunkcję oznaczającą wymóg łącznego spełnienia dwóch przesłanek niepodlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego przez obywateli państw obcych. Hipotezą tego przepisu objęci są bowiem ci, którzy spełniają po pierwsze, warunek braku stałego charakteru pobytu na obszarze Państwa Polskiego i po drugie, warunek zatrudnienia w wymienionych placówkach. Ponadto Sąd Apelacyjny zwrócił uwagę, że o tym czy dany pobyt ma charakter stały decydują każdorazowo okoliczności konkretnego przypadku. Wobec tego w ewentualnym sporze z organem rentowym o podleganie ubezpieczeniom społecznym będą wyjaśniane i ustalane indywidualne okoliczności faktyczne odnośnie do rzeczywistego charakteru pobytu danego obywatela państwa obcego w okresie objętym decyzją w relacji do tytułu jego ubezpieczenia.