Wyrok SN z dnia 1 marca 2018 r., sygn. I PK 330/16

Pojęcie zwrotu kosztów podróży obejmuje: diety, zwrot kosztów przejazdów i dojazdów, noclegów i innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb. Stąd użyte przez ustawodawcę w art. 77⁵ § 3 k.p. sformułowanie "na pokrycie kosztów podróży" ma szeroki kontekst i obejmuje wszelkie koszty (należności), których rekompensaty może oczekiwać pracownik. Podstawowym kosztem, związanym z podróżą służbową, jest koszt noclegu. Formuła § 9 rozporządzenia z dnia 19 grudnia 2002 r. opierała się na zasadzie zwrotu kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem w wysokości limitu określonego w załączniku do rozporządzenia. Zaniechanie przedłożenia rachunku nie oznacza braku kosztów noclegu po stronie pracownika, a nocleg w kabinie pojazdu nie może być uznany za zapewnienie bezpłatnego noclegu. Brak rachunku za nocleg oznacza, że pracownikowi przysługuje ryczałt. Racjonalność tego rozwiązania oznacza, że faktycznie wybór należy do pracownika, który albo przedkłada rachunek albo uzyskuje prawo do ryczałtu.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Bohdan Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Romualda Spyt

SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec

w sprawie z powództwa B.T. przeciwko S. S. o zapłatę ryczałtu za noclegi, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 1 marca 2018 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 14 października 2015 r., sygn. akt III APa ."/15,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 30 grudnia 2014 r. zasądzono od pozwanego S. S. na rzecz powoda B.T. kwotę 16.450 zł tytułem diet i kwotę 9.830 zł tytułem ryczałtów za noclegi z ustawowymi odsetkami od dnia 20 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty; w pozostałej części oddalono powództwo, umarzając postępowanie co do kwoty 1.386 zł i orzeczono o kosztach postępowania.

Sąd Okręgowy ustalił, że powód był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku kierowcy. W okresie zatrudnienia powód jeździł do krajów Unii Europejskiej (Francja, Niemcy, Holandia, Austria, Włochy czy Słowacja) samochodem dostawczym o nr rej. [...] (do dnia 12 sierpnia 2011 r.), później samochodem o nr rej. [...]. Przeważnie przebywał w trasie przez około 2 tygodnie, a po tym okresie miał zazwyczaj dwa dni przerwy. W samochodzie było miejsce przeznaczone do spania, znajdował się tam materac bez pościeli. Pozwany nie zapewniał powodowi innego rodzaju noclegu. Pozwany wypłacał B. T. wynagrodzenie w gotówce, przy czym jego wysokość uzależniona była od liczby przejechanych kilometrów, tj. 20 gr. za 1 km. Powód przeważnie nocował w kabinie samochodu. Podczas każdego załadunku i rozładunku za granicą kierowca wypełniał międzynarodowy list przewozowy CMR, który przekazywał później pracodawcy. Samochód, którym poruszał się powód, nie posiadał tachografu z uwagi na fakt, iż w pojazdach o wadze do 3,5 tony nie ma obowiązku ich montowania.