Wyrok SN z dnia 4 listopada 2016 r., sygn. I CSK 752/15

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Władysław Pawlak (przewodniczący)

SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)

SSN Marta Romańska

w sprawie z powództwa V. F. przeciwko J. F. o zobowiązanie, ewentualnie o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 listopada 2016 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 17 czerwca 2015 r., sygn. akt I ACa .../14,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Powód V. F. wnosił o zobowiązanie pozwanego J. F. do zwrotnego przeniesienia na niego własności mieszkania określonego w pozwie, ewentualnie o zobowiązanie pozwanego do zwrotu kwoty 795.000 zł stanowiącej wartość tego lokalu.

Sąd Okręgowy uwzględnił żądanie powoda w odniesieniu do pierwszego (podstawowego) żądania i zobowiązał pozwanego do przeniesienia na rzecz powoda udziału w wysokości % we własności lokalu położonego w [...] przy ul. K. [...] z odpowiednim udziałem w nieruchomości wspólnej związanej z prawem własności lokalu. Oddalił natomiast powództwo w zakresie drugiego żądania.

Rozstrzygnięcia te zapadły na podstawie następujących ustaleń faktycznych.

Pozwany jest synem powoda i był przez dłuższy czas na utrzymaniu ojca, który w 1989 r. opuścił Polskę, zamieszkał we Francji i podjął pracę zarobkową na okrętach dalekomorskich. Powód zamierzał nabyć w [... ] mieszkanie, jednak po uzyskaniu obywatelstwa francuskiego nie wiedział tego, czy nadal jest jeszcze obywatelem polskim, bowiem nie dysponował już odpowiednimi polskimi dokumentami tożsamości. Postanowił nabyć lokal na rzecz syna, który przeniósłby następnie prawo własności tego lokalu na powoda (ojca). W dniu 23 lutego 1993 r. pozwany udzielił ojcu pełnomocnictwa do nabycia na jego rzecz własności lokalu od osób trzecich. Między stronami doszło do zawarcia umowy zlecenia powierniczego, na mocy której powód zlecił pozwanemu (synowi) nabycie mieszkania określonego w pozwie na rachunek zleceniodawcy, a następnie w dniu 2 marca 1993 r. doszło do nabycia tego mieszkania aktem notarialnym. Cenę lokalu w wysokości 400.000.000,00 zł (dawnych) zapłacono do rąk osób sprzedających, do księgi wieczystej jako właściciel lokalu wpisany został pozwany, który kupił ten lokal - jak stwierdził Sąd - dla małżonków F. na mocy umowy fiducjarnego nabycia własności. Środki na zakup mieszkania powód V. F. uzyskał ze sprzedaży kontenera żywnościowego, który otrzymał od firmy "M." jako odpowiednie wynagrodzenie za powiązania handlowe tworzone na terenie Polski.