Wyrok SN z dnia 15 października 2015 r., sygn. I UK 473/14

Praca zatrudnionych przy dozorze może być uznana za wykonywaną w szczególnych warunkach wówczas, gdy między profilem oddziału (wydziału) a pracami wskazanymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze istnieje relacja o kwalifikowanym charakterze. Nie chodzi więc o to, ilu pracowników wchodzących w skład zespołu wykonywało prace w szczególnych warunkach, ważne jest, czy dla osiągnięcia celu postawionego oddziałowi (wydziałowi) konieczne było wykonywanie prac wymienionych w rozporządzeniu. W tym ujęciu termin "podstawowe" koncentruje uwagę nie na zbiorowości pracowników, ale na funkcji przypisanej wyodrębnionej strukturze pracodawcy. Przepis wyraźnie wskazuje, że zwrot "podstawowe" odnosi się do oddziałów i wydziałów. Oznacza to, że przy jego wykładni drugoplanowe znaczenie ma aspekt ilościowy. Nie jest aż tak ważne ilu pracowników określonych specjalności było zatrudnionych, ważne przede wszystkim jest to, czy wykonywane przez tych pracowników prace miały charakter "podstawowy" w rozumieniu rozporządzenia.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Jolanta Frańczak

SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec

w sprawie z odwołania Z. K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o prawo do emerytury, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 15 października 2015 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 22 maja 2014 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Decyzją z 8 marca 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach podnosząc, że ubezpieczony nie wykazał 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach oraz nie rozwiązał stosunku pracy. Organ rentowy za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999 r. uznał okresy składkowe w wymiarze 30 lat, 3 miesięcy i 6 dni, w tym 2 lata, 11 miesięcy i 4 dni pracy wykonywanej w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Za pracę w szczególnych warunkach nie uznał okresów od 1 marca 1982 r. do 28 lutego 1989 r. na stanowisku kierownika Wytwórni Konstrukcji Stalowych w B. (dalej WKS), od 1 września 1990 r. do 31 marca 1992 r. na stanowisku brygadzisty odpowiedzialnego za sprawy spawalnicze oraz od 1 kwietnia 1992 r. do 31 grudnia 1998 r. na stanowisku kierownika WKS. W ocenie organu rentowego praca na tych stanowiskach nie była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy bezpośrednio przy stanowiskach roboczych, na których wykonywane są prace wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.; dalej jako: "rozporządzenie").