Wyrok SN z dnia 17 kwietnia 2015 r., sygn. III CSK 272/14

1. Brak zlecenia oznacza w art. 752 k.c. nieistnienie jakiegokolwiek tytułu prawnego - obowiązku, uprawnienia lub upoważnienia - do prowadzenia cudzych spraw; czy to wynikającego z czynności prawnej, czy z jakiegokolwiek innego źródła (przepisów prawa, orzeczenia sądowego, decyzji administracyjnej). Prowadzący cudze sprawy musi działać z własnej woli

2. W związku z tym, że przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia nie umocowują prowadzącego sprawy do dokonywania czynności prawnych w imieniu osoby, której sprawy prowadzi, ani nie przyznają mu kompetencji do dokonywania czynności prawnych wchodzących w obręb prowadzonych przez niego spraw w imieniu własnym na rachunek tej osoby z bezpośrednim skutkiem dla niej, regułą w zakresie prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia jest działanie prowadzącego te sprawy na rachunek osoby, której sprawy prowadzi, w charakterze zastępcy pośredniego - rozumiane jako występowanie we własnym imieniu z bezpośrednim skutkiem dla siebie. Konsekwencją tak rozumianego działania na rachunek osoby zastępowanej, jest, podobnie jak w przypadku zlecenia w razie działania zleceniobiorcy w imieniu własnym (art. 740 zdanie drugie k.c.), obowiązek wydania tej osobie wszystkiego co dla niej zostało uzyskane (art. 753 § 2 k.c.).

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marta Romańska (przewodniczący)

SSN Dariusz Dończyk

SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)

Protokolant Bożena Kowalska

w sprawie z powództwa Gminy Miejskiej K. przeciwko E. P. i S. P. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 17 kwietnia 2015 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 28 stycznia 2014 r.,

1) oddala skargę kasacyjną,

2) zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanych kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Gmina K. w pozwie skierowanym przeciwko E. P. i S. P. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanych 534.685,64 zł (w tym 311.452,02 zł - należność główna, a 223.233,62 zł - skapitalizowane odsetki) za zajmowanie przez nich lokalu użytkowego przy ul. D. 72 w K. bez uprawnienia do tego w okresie od 1 lipca 2002 r. do 30 listopada 2008 r. W ostatecznie sprecyzowanym stanowisku procesowym Gmina oświadczyła, że od 2000 r. zarządza nieruchomością przy ul. D. 72 w K. za Skarb Państwa prowadząc jego sprawy bez zlecenia.