Wyrok SN z dnia 14 października 2014 r., sygn. II UK 40/14

1. Prawo do zasiłku chorobowego nabywa ten, kto stał się niezdolny do pracy w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, a prawo do zasiłku macierzyńskiego - ubezpieczona, która w tym okresie urodziła dziecko.

2. Zawarte w art. 85 ust. 1 ustawy systemowej określenie "nie ustalił prawa do świadczenia" oznacza zarówno niewydanie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia, mimo spełnienia warunków do jego uzyskania), a zatem w tym ostatnim wypadku chodzi o sytuacje, w których organ rentowy, odmawiając przyznania świadczenia, naruszył przepisy prawa materialnego określające przesłanki nabycia prawa do świadczenia pieniężnego z ubezpieczenia społecznego, przy czym dla powstania obowiązku wypłaty odsetek konieczne jest stwierdzenie naruszenia prawa przez organ rentowy prawomocnym wyrokiem sądu zmieniającym decyzję organu rentowego i przyznającym prawo do tego świadczenia.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Romualda Spyt

SSA Anna Szczepaniak-Cicha

w sprawie z wniosku M. W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o odsetki od zasiłku chorobowego oraz zasiłku macierzyńskiego, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 14 października 2014 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 23 września 2013 r.,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z dnia 23 września 2013 r. oddalił apelację odwołującej się od wyroku Sądu Rejonowego w W. z dnia 28 marca 2013 r., którym oddalono odwołanie M. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 lutego 2012 r., odmawiającej wypłaty odsetek od zasiłku chorobowego za okres od 6 kwietnia 2008 r. do 25 września 2008 r. oraz od zasiłku macierzyńskiego za okres od 26 września 2008 r. do 12 lutego 2009 r.

Sąd odwoławczy zaakceptował ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, zgodnie z którymi odwołująca się zawarła w dniu 18 stycznia 2008 r. umowę o pracę z prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą A. A. W., swoją matką, na podstawie której została zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem w kwocie 8.000 zł miesięcznie. W okresie od 3 marca 2008 r. do 27 września 2008 r. ubezpieczona była niezdolna do pracy. Za czas tej niezdolności do 5 kwietnia 2008 r. otrzymywała wynagrodzenie, zaś w dniu 6 kwietnia 2008 r. wystąpiła z wnioskiem o wypłatę zasiłku chorobowego. W dniu 26 września 2008 r. odwołująca się urodziła dziecko. Decyzją z dnia 19 czerwca 2008 r. organ rentowy ustalił, że M. W. nie podlega ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i chorobowemu z tytułu zatrudnienia u płatnika A. - A.W., uznając zawartą między stronami umowę o pracę za pozorną. Postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2008 r. organ rentowy zawiesił postępowanie w sprawie zasiłku chorobowego za okres od 6 kwietnia 2008 r. Prawomocnym wyrokiem z dnia 8 listopada 2011 r. Sąd Okręgowy w W. zmienił decyzję organu rentowego z dnia 19 czerwca 2008 r. w ten sposób, że ustalił, iż M. W. podlega ubezpieczeniom społecznym od dnia 18 stycznia 2008 r. z tytułu zatrudnienia. Wyrok ten doręczono organowi rentowemu w dniu 20 grudnia 2011 r. Zasiłek chorobowy za okres od 6 kwietnia 2008 r. do 25 września 2008 r. został wypłacony ubezpieczonej w dniu 2 lutego 2012 r., zaś zasiłek macierzyński za okres od 26 września 2008 r. do 12 lutego 2009 r. wypłacono w dniu 9 lutego 2012 r. Zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzją organ rentowy odmówił natomiast wypłaty odsetek zarówno od zasiłku chorobowego, jak i od zasiłku macierzyńskiego.