Wyrok SN z dnia 23 lipca 2014 r., sygn. V CSK 514/13

1. Okoliczności, które nie mogły być skutecznie podnoszone w postępowaniu wieczystoksięgowym ze względu na treść art. 626⁸ k.p.c., podlegają rozważeniu w postępowaniu wszczętym na podstawie art. 10 u.k.w.h., pod warunkiem, że kognicja sądu procesowego nie jest ograniczona.

2. Celem powództwa przewidzianego w art. 10 ust. 1 u.k.w.h. jest wzruszenie domniemania wynikającego z art. 3 u.k.w.h., co może nastąpić w oparciu o wszelkie dowody dopuszczone w tym procesie o usunięcie niezgodności, zważywszy, że rozpoznawane w nim żądanie zmierza do ustalenia wprost przez sąd istnienia prawa powoda lub nieistnienie tego prawa po stronie pozwanego. Dokonanie wpisu w księdze wieczystej na podstawie decyzji administracyjnej nie jest więc przeszkodą w dochodzeniu roszczenia o usunięcie niezgodności wskazywanej przez powoda, a wręcz przeciwnie, dopiero istnienie uprzednio dokonanego wpisu przesądza o możliwości jego kwestionowania na podstawie art. 10 u.k.w.h.

3. Decyzja administracyjna w postaci aktu własności ziemi jest dowodem z dokumentu urzędowego w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c., a stosownie do art. 252 k.p.c. nie jest wyłączona możliwość przeprowadzenia przez sąd, także w postępowaniu sądowym o usunięcie niezgodności, dowodu przeciwko treści takiego dokumentu.

4. W procesie o usunięcie niezgodności dopuszczalne jest przeprowadzanie także tych dowodów, których nie można przeprowadzić w postępowaniu wieczystoksięgowym o wpis. Brak ograniczenia kognicji sądu w procesie o usunięcie niezgodności uzasadnia wniosek, że w tym procesie sąd nie może być związany ani prawomocnym orzeczeniem Sądu wieczystoksięgowego, ani ograniczeniami dowodowymi przewidzianymi wyłącznie w nieprocesowym postępowaniu wieczystoksięgowym.