Wyrok SN z dnia 12 czerwca 2013 r., sygn. I UK 14/13

1. Związek przyczynowy, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy wypadkowej należy rozumieć jako normalny (adekwatny) związek przyczynowy według art. 361 § 1 k.c. a "wyłączność" przyczyny wypadku przy pracy analogicznie, jak przesłankę egzoneracyjną ("wyłączną winę poszkodowanego") z art. 435 § 1 k.c.

2. Brak przeszkolenia pracownika oraz brak urządzeń zabezpieczających przy pracy na wysokościach obciążający pracodawcę był współprzyczyną wypadku przy pracy polegającego na upadku z wysokości, tylko w przypadku pracownika wykonującego tego rodzaju pracę, w ramach swoich obowiązków pracowniczych lub nawet poza ich zakresem, ale w razie polecenia pracodawcy lub w sposób znany i przez pracodawcę tolerowany.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Teresa Flemming-Kulesza (przewodniczący)

SSN Józef Iwulski (sprawozdawca)

SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec

w sprawie z odwołania K. T. D. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o jednorazowe odszkodowanie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 12 czerwca 2013 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B. z dnia 27 września 2012 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu - Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2012 r., Sąd Rejonowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 kwietnia 2010 r. odmawiającą ubezpieczonemu K.D.i prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy w ten sposób, że ustalił, iż ubezpieczony uległ wypadkowi przy pracy w dniu 24 sierpnia 2007 r., wskutek którego doznał 52% trwałego uszczerbku na zdrowiu i przyznał mu kwotę 32.292 zł tytułem jednorazowego odszkodowania.

Sąd Rejonowy ustalił, że ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku zastępcy kierownika i inspektora BHP. W dniu 24 sierpnia 2007 r. postanowił ściąć gałęzie zwisające nad dachem, przy którym znajdowało się stanowisko rozładunku cementu. W tym celu ubezpieczony przebrał się w ubranie robocze, założył buty, rękawice oraz kask. Po obcięciu gałęzi, przy schodzeniu z drabiny poślizgnął się i spadł z wysokości około 4 metrów, wskutek czego doznał urazu kręgosłupa, nogi oraz głowy. Ubezpieczony miał stwierdzone przeciwwskazania do pracy na wysokości. U pracodawcy, który zatrudniał ubezpieczonego, występowały braki kadrowe, o czym ubezpieczony informował swych przełożonych. Przed wypadkiem ubezpieczony oraz inni pracownicy zajmowali się obcinaniem gałęzi. W zakładzie pracy nie było narzędzi oraz środków ochrony indywidualnej koniecznych do pracy na wysokości. Wyrokiem Sądu Rejonowego-Sądu Pracy z dnia 17 stycznia 2008 r., ustalono, że zdarzenie, któremu uległ ubezpieczony w dniu 24 sierpnia 2007 r., było wypadkiem przy pracy. To rozstrzygnięcie uprawomocniło się na mocy wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 kwietnia 2008 r., w uzasadnieniu którego zaznaczono, że przeciwwskazania do pracy na wysokościach mogą jedynie wpływać na ustalenie stopnia przyczynienia się ubezpieczonego do powstania wypadku, natomiast nie wykluczają uznania spornego zdarzenia za wypadek przy pracy. Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego-Sądu Pracy z dnia 22 grudnia 2008 r., oddalono odwołanie od decyzji organu rentowego odmawiającej ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego. W toku tego postępowania w oparciu o dowód z opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy stwierdzono, że przedmiotowy wypadek nastąpił w wyniku naruszenia przez ubezpieczonego przepisów o ochronie zdrowia i życia wywołanego niedbalstwem. Z kolei wyrokiem Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 grudnia 2010 r., oddalono odwołanie od decyzji organu rentowego odmawiającej ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, a wyrok ten uprawomocnił się w dniu 20 września 2011 r. wskutek oddalenia apelacji ubezpieczonego orzeczeniem Sądu Apelacyjnego.