Wyrok SN z dnia 17 marca 2010 r., sygn. III ZS 7/09

1. Prowadzenie aplikacji notarialnej jest ustawowym obowiązkiem samorządu notarialnego o charakterze publicznoprawnym, który nie może zostać zawieszony uchwałą rady izby notarialnej.

2. Dokonanie wpisu na listę aplikantów notarialnych jest równoznaczne z bezwarunkowym obowiązkiem umożliwienia rozpoczęcia aplikacji (szkolenia) przez radę właściwej izby notarialnej.

Przewodniczący SSN Jerzy Kwaśniewski, Sędziowie SN: Bogusław Cudowski (sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 marca 2010 r. sprawy ze skargi Ministra Sprawiedliwości na uchwałę [...] Rady Izby Notarialnej w P. z dnia 16 września 2009 r. w sprawie egzaminu wstępnego na aplikację notarialną i kandydatów, którzy uzyskali pozytywną ocenę na tym egzaminie,

uchylił zaskarżoną uchwałę w pkt 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,9,10,11 oraz 13 i przyznał Ministrowi Sprawiedliwości od Rady Izby Notarialnej w P. kwotę 270 zł (dwieście siedemdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Na podstawie art. 47 § 1 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (jednolity tekst: Dz.U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158zezm.), Minister Sprawiedliwości zaskarżył uchwałę [...] Rady Izby Notarialnej w P. z 16 września 2009 r. w sprawie egzaminu wstępnego na aplikację notarialną i kandydatów, którzy uzyskali pozytywną ocenę na tym egzaminie, zmienioną uchwałą [...] Rady Izby Notarialnej w P. z 21 października 2009 r. w sprawie zmiany ustępu 10 i 12 w uchwale [...] z 16 września 2009 r. dotyczącej egzaminu wstępnego na aplikację notarialną i kandydatów, którzy uzyskali pozytywną ocenę na tym egzaminie w zakresie jej ust. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11 oraz 13.

Zaskarżona uchwała zawiera między innymi następujące postanowienia: „dla określenia miejsca odbywania aplikacji notarialnej podczas rejestracji przed egzaminem wstępnym na aplikację notarialną kandydaci będą składać informację - (..) na terenie której z (..) Izb Notarialnych zamierzają odbywać aplikację notarialną" (ust. 2), „Rada Izby Notarialnej w P. na podstawie swojej uchwały będzie wpisywała na listę aplikantów Izby P. tylko tych kandydatów, którzy złożyli deklarację odbywania aplikacji notarialnej w Izbie Notarialnej w P." (ust. 3), „Rada Izby Notarialnej w P. uznaje, że kandydaci, którzy deklarowali odbywanie aplikacji na terenie Izby Ł. lub Izby S. złożą w tych Izbach wnioski o wpis na listę aplikantów tych Izb" (ust. 4), „Rada Izby Notarialnej w P. uznaje, że wpis na listę aplikantów dokonany w trybie art. 71 § 3 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie nie jest równoznaczny z rozpoczęciem odbywania aplikacji. Ma charakter rejestracji przyszłego kandydata na aplikację notarialną" (ust. 5), „Rada Izby Notarialnej w P. uznaje, że aplikant wpisany na listę aplikantów do dnia 1 stycznia każdego roku, który w dniu rozpoczęcia zajęć seminaryjnych tego roku nie ma zawartej umowy o pracę z notariuszem lub umowy o szkolenie z notariuszem, rozpoczyna aplikację notarialną w roku następnym po roku, w którym zawarł umowę o pracę z notariuszem lub umowę o szkolenie z notariuszem należącym do Izby Notarialnej w P. (..)" (ust. 7), „Rada Izby Notarialnej w P. udostępni kandydatom listę notariuszy, którzy zdecydowali się zatrudnić aplikanta lub zawrzeć z aplikantem umowę o szkolenie" (ust. 9), „(...) Rada Izby Notarialnej w P. będzie wyznaczać notariuszy, u których aplikant odbywa szkolenie - po uzyskaniu uprzedniej zgody notariusza" (ust. 10), „Rada Izby Notarialnej w P. zwróci się do Prezesa Sądu Okręgowego w P. o zorganizowanie od 1 stycznia 2010 r. szkolenia aplikantów w sądach rejonowych (..). Dotyczy to wyłącznie tych aplikantów wpisanych na listę, którzy podpisali umowę o pracę lub umowę o szkolenie z notariuszem" (ust. 13).