Wyrok SN z dnia 17 grudnia 2008 r., sygn. I CSK 191/08

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Gerard Bieniek (przewodniczący)

SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)

SSN Henryk Pietrzkowski

Protokolant Beata Rogalska

w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej "H." w W.

przeciwko U. Spółce z o.o. w W. i Miastu W.

o odszkodowanie,

po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 17 grudnia 2008 r.,

skargi kasacyjnej strony powodowej

od wyroku Sądu Apelacyjnego w W.

z dnia 6 grudnia 2007 r., sygn. akt I ACa 1080/07,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w W. do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 6 grudnia 2007 r. Sąd Apelacyjny w W. oddalił apelację powodowej Spółdzielni Mieszkaniowej "H." w W. od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 30 maja 2007 r. oddalającego powództwo o zasądzenie in solidum od U. spółki z.o.o. w W. i Miasta W. kwoty 75 001zł. tytułem odszkodowania za szkodę wynikłą z obniżenia wartości lokalu nr 18 położonego w budynku przy ul. W. w W., do której doszło na skutek zwiększenia zacienienia lokalu w wyniku inwestycji budowlanej prowadzonej na sąsiedniej nieruchomości.

Sądy ustaliły, że powodowa Spółdzielnia jest użytkownikiem wieczystym nieruchomości przy ul. W. w W. oraz właścicielem wzniesionego na niej budynku, w którym znajduje się między innymi lokal mieszkalny nr 18. Na sąsiedniej nieruchomości przy ul. W. pozwana spółka prowadzi inwestycję polegającą na rozbudowie i adaptacji na cele mieszkaniowe usytuowanego tam budynku. Roboty budowlane wykonywane są na podstawie ostatecznych decyzji administracyjnych o warunkach zabudowy oraz pozwolenia na budowę, wydanych przez Prezydenta miasta W.

Oceniając roszczenie odszkodowawcze strony powodowej skierowane przeciwko pozwanej spółce na podstawie art. 416 w zw. z art. 144 k.c. Sądy obu instancji uznały je za nie udowodnione. Sąd Apelacyjny wskazał, że w sytuacji określonej w art. 144 k.c., gdy właściciel nieruchomości swoim działaniem zakłóca ponad przeciętną miarę korzystanie z nieruchomości sąsiednich powodując tzw. immisje pośrednie, do jakich należy zarzucane w sprawie zmniejszenie nasłonecznienia, zwiększenie zacienienia, brak odpowiedniej cyrkulacji powietrza, hałas i zanieczyszczenia, właścicielom tych nieruchomości służą roszczenia negatoryjne, natomiast jeżeli ponieśli szkodę, mogą dochodzić odszkodowania na podstawie art. 415 i art. 416 k.c., przy wykazaniu wszystkich przesłanek odpowiedzialności deliktowej. Sąd Apelacyjny wskazując na rozbieżność w orzecznictwie co do tego, czy w sytuacji, gdy budowa prowadzona jest na podstawie ostatecznych decyzji administracyjnych, sąd w sprawie o niedozwoloną immisję ma prawo dokonywać ustaleń dotyczących naruszenia praw osób trzecich przez prowadzoną inwestycję, stanął na stanowisku dopuszczającym takie ustalenia. Stwierdził jednak, że strona powodowa nie zgłosiła wniosków dowodowych w celu wykazania, iż pozwana spółka prowadzi inwestycję niezgodnie z pozwoleniem na budowę lub decyzją o warunkach zabudowy albo że naruszyła przepisy prawa budowlanego. Złożona na tę ostatnią okoliczność opinia techniczna opracowana na prywatne zlecenie powodowej Spółdzielni nie stanowi, zdaniem Sądu, dowodu, lecz jedynie wyjaśnienie stanowiska strony powodowej w tym przedmiocie, poparte wiadomościami specjalnymi i nie może zastąpić koniecznego dowodu z opinii biegłego, którego strona powodowa nie zgłosiła. Nie udowodniła zatem, zdaniem Sądu, bezprawności działania ani winy pozwanej spółki, jak również tego, że w wyniku immisji poniosła szkodę.