Wyrok SN z dnia 10 maja 2006 r., sygn. III KRS 2/06

Pozytywna opinia kolegium sądu, pozytywna ocena prezesa sądu oraz brak nieobecności sędziego z powodu niezdolności do pełnienia obowiązków sędziowskich w okresie 2 lat poprzedzających złożenie wniosku są okoliczno­ściami przemawiającymi za wyrażeniem przez Krajową Radę Sądownictwa zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego po ukończeniu 65 roku życia (art. 69 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszech­nych, Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.).

Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk, Józef Iwulski (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 maja 2006 r., sprawy z odwołania Marii Magdaleny I.-O. od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 12 stycznia 2006 r. [...] w sprawie odmowy wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie sta­nowiska sędziego.

uchylił zaskarżoną uchwałę i przekazał sprawę Krajowej Radzie Sądow­nictwa do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Krajowa Rada Sądownictwa uchwałą [...] z dnia 12 stycznia 2006 r. na podsta­wie art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. Nr 100, poz. 1082 ze zm.) i art. 69 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) odmówiła Marii Mag­dalenie I.-O. wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego Sądu Okręgowego w G. W uzasadnieniu uchwały Krajowa Rada Sądownictwa wskazała, że rozpoznawała wniosek sędziego po raz trzeci i nie znalazła podstaw do jego uwzględnienia. Upływ czasu, spowodowany przedłużeniem się postępowania, spra­wił, że sędzia pozostaje w służbie, mimo ukończenia 65 roku życia z dniem 28 maja 2004 r. Za podstawę faktyczną uchwały przyjmuje się stan istniejący w dniu jej podję­cia. Zdaniem Rady, bez znaczenia w tej sytuacji są rozbieżności między opiniami kolegium Sądu Okręgowego i prezesa tego Sądu, na które zwracał uwagę Sąd Naj­wyższy w obydwu wydanych w tej sprawie orzeczeniach. Ich wyjaśnienie okazało się niemożliwe z uwagi na zmianę prezesa Sądu i składu kolegium. Rada zwróciła się do kolegium Sądu Okręgowego w G. o wydanie nowej opinii, uwzględniającej stan rze­czy w dniu jej podjęcia, wskazując okoliczności, które opinia powinna zawierać. Mimo to, kolegium udzieliło ogólnikowej opinii, nieodpowiadającej oczekiwaniom Rady. Na ponowne wystąpienie przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa, wskazujące, jakich informacji Rada oczekuje, prezes Sądu Okręgowego nadesłał pismo, w którym przedstawił jedynie dane dotyczące pracy sędziego w ostatnim roku oraz jej ocenę. Po przeanalizowaniu tych dokumentów Krajowa Rada Sądownictwa nie znalazła podstaw do zmiany swego stanowiska wyrażonego w dwóch poprzednich uchwałach. W utrwalonym orzecznictwie i literaturze przyjmuje się, że zasadą jest przejście w stan spoczynku z chwilą ukończenia 65 roku życia, a wyjątkiem pozostanie na stano­wisku, za zgodą Krajowej Rady Sądownictwa, nie dłużej jednak niż do ukończenia 70 roku życia. W każdym przypadku należy ocenić, czy zachodzą okoliczności uzasad­niające odstąpienie od wymienionej zasady. We wniosku sędzia wskazała jako jego uzasadnienie: poprawny stan zdrowia, wykonywanie pracy bez zastrzeżeń oraz wdo­wieństwo i konieczność utrzymania studiującego syna. Okoliczności te trudno uznać za wyjątkowe. Należyte wypełnianie obowiązków sędziego nie jest niczym wyróżnia­jącym. Rada przyjmuje jako kryterium wyrażenia zgody, wyższy od przeciętnego po­ziom pracy zawodowej, ponadprzeciętną aktywność (pełnienie funkcji, udział w szko­leniach, pozytywne oddziaływanie na innych sędziów itp.). Tego rodzaju okoliczności po stronie wnioskodawczyni nie występują. Jest sędzią przeciętnym, o nienajlepszej stabilności orzecznictwa. Również terminowość uzasadnień nasuwa zastrzeżenia. Jeśli chodzi o argumenty o charakterze socjalnym, to Rada zauważyła, że straciły one na „ostrości” z chwilą wprowadzenia stanu spoczynku. Dalsza praca sędziego po ukończeniu „ustawowego” wieku, musi odpowiadać konkretnym potrzebom praco­dawcy (braki kadrowe, konieczność zatrzymania najbardziej doświadczonych sę­dziów i inne). Kolegium lub prezes Sądu powinni wskazać dlaczego praca sędziego jest dla sądu pożądana, czy nawet niezbędna. Żadnych takich informacji Rada nie uzyskała, a nadesłane pisma wskazują na uchylanie się od udzielenia konkretnej odpowiedzi. Należy zatem przyjąć, że w Sądzie Okręgowym w G. potrzeby kadrowe nie uzasadniały dalszego pełnienia funkcji sędziego przez wnioskodawczynię. Kra­jowa Rada Sądownictwa podniosła, że znane jest, iż wielu znakomicie przygotowa­nych aplikantów nie uzyskało możliwości pracy w okręgu z braku wolnych etatów.