Wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r. sygn. I PK 152/04

Zasady korzystania z zasiłku chorobowego oraz z zasiłku chorobowego przedłużonego do 9 miesięcy mają zastosowanie do pracowników naukowych jednostek badawczo-rozwojowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (art 42 ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych, jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 33, poz. 388 ze zm. w związku z art. 98 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym, Dz.U. Nr 65, poz. 385 ze zm.).

Przewodniczący SSN Józef lwulski

Sędziowie SN: Andrzej Wasilewski (sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 stycznia 2005 r. sprawy z powództwa Zdzisława S. przeciwko Instytutowi Medycyny Pracy [...] w Ł. o przywrócenie do pracy, dopuszczenie do pracy i wynagrodzenie, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 5 kwietnia 2004 r. [...]

1. oddaIił kasację;

2. zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 510 zł (pięćset dziesięć) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2004 r. [...] oddalił apelację strony pozwanej - Instytutu Medycyny Pracy [...] w Ł. od wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z dnia 26 marca 2003 r. [...] uwzględniającego powództwo Zdzisława S. i przywracającego go do pracy u strony pozwanej na dotychczasowych warunkach oraz zasądzającego na jego rzecz wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy, pod warunkiem podjęcia pracy po przywróceniu. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Okręgowy stwierdził w szczególności, że: po pierwsze -w rozpoznawanej sprawie należało mieć na uwadze dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia, a mianowicie to, że: (a) powód był zatrudniony u strony pozwanej od dnia 1 października 1977 r. do dnia 26 sierpnia 2002 r.; (b) w okresie od dnia 3 grudnia 2001 r. do dnia 30 sierpnia 2002 r. korzystał on ze zwolnienia lekarskiego w związku z chorobą i w tym czasie otrzymywał wynagrodzenie za pracę; (c) w sierpniu 2002 r. powód złożył pracodawcy wniosek o urlop dla poratowania zdrowia; (d) tymczasem, w dniu 26 sierpnia 2002 r. strona pozwana wręczyła powodowi oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę z dniem 26 sierpnia 2002 r. bez wypowiedzenia wobec jego niezdolności do pracy wskutek choroby trwającej dłużej niż okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia; po drugie - sytuacja prawna pracownika naukowego jednostki naukowo-badawczej zatrudnionego na podstawie umowy o pracę regulowana jest przepisami ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach naukowo-badawczych (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 33, poz. 388 ze zm.), przy czym w kwestii rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem naukowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę art. 42 tej ustawy odsyła ona do odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących pracowników naukowych w szkołach wyższych, a to oznacza, że należy w tym zakresie stosować odpowiednio art. 98 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 65, poz. 385 ze zm.) w związku z art. 53 § 1 pkt 1 k.p., a nie -jak to w niniejszej sprawie uczynił Sąd Rejonowy - art. 93 ust. 2 pkt 1 ustawy o szkolnictwie wyższym, który dotyczy stosunku pracy z mianowanym pracownikiem naukowym; po trzecie - mając to na uwadze, Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że „okres ochronny określony w art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p. w przypadku pracownika naukowego jednostki badawczo-rozwojowej zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, który nie ma prawa do zasiłku chorobowego, jest równy okresowi, w którym pracownik ten pobierałby zasiłek chorobowy w przypadku, gdyby nie otrzymywał na mocy przepisów szczególnych wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy z powodu choroby, a więc zasadniczo 6 miesięcy. Taka wykładnia zakładałaby, iż wynagrodzenie pobierane w okresie choroby na mocy przepisów szczególnych jest ekwiwalentem zasiłku chorobowego. Argumentem przemawiającym za trafnością takiego stanowiska może być choćby treść art. 12 ust. 1 zdanie drugie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, który nakazuje zaliczać okresy pobierania wynagrodzenia w czasie choroby na mocy przepisów szczególnych do okresu zasiłkowego w rozumieniu tej ustawy. Zapis taki oznacza, iż ustawodawca traktuje równoważnie zasiłek chorobowy i wynagrodzenie pobierane w czasie choroby na mocy przepisu szczególnego. Ponadto, taka interpretacja pozwala na zachowanie, zapewne zamierzonego przez ustawodawcę, zróżnicowania sytuacji prawnej pracowników naukowych mianowanych i pracowników naukowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w zakresie długości urlopu ochronnego w razie niezdolności do pracy z powodu choroby. W przypadku takiej wykładni omawianego przepisu w szczególnych sytuacjach należałoby jednocześnie uznać, że należy rozważyć przedłużenie okresu ochronnego do 9 miesięcy (art. 10 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa) w przypadku, gdy dalsze leczenie lub rehabilitacja rokuje odzyskanie zdolności do pracy, podobnie jak i w przypadku 'typowego' pracownika. Fakt, iż pracownik naukowy jednostki badawczo-rozwojowej zachowujący w okresie choroby prawo do wynagrodzenia nie może złożyć wniosku o przedłużenie okresu zasiłkowego do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i w związku z tym otrzymać orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (art. 10 ust. 2 ustawy) nie powinien przesądzać o tym, że jego okres ochronny określony w art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p. wynosi 6 miesięcy niezależnie od tego, czy dalsze leczenie lub rehabilitacja pracownika rokują odzyskanie zdolności do pracy." po czwarte -przy przyjęciu takiej interpretacji obowiązującego prawa, „biorąc pod uwagę, iż stosunek pracy z powodem został rozwiązany po upływie 6 miesięcy niezdolności do pracy, lecz przed upływem 9 miesięcy choroby, Sąd Okręgowy uzupełnił postępowanie dowodowe, poprzez dopuszczenie dowodu z opinii biegłych lekarzy. Sąd Okręgowy w oparciu o opinię biegłych ustalił, iż powód po upływie 180 pobytu na zwolnieniu lekarskim rokował odzyskanie zdolności do pracy w terminie dalszych trzech miesięcy zwolnienia lekarskiego, to jest po upływie 270 dni, a co za tym idzie przysługiwał mu taki właśnie okres ochronny przed rozwiązaniem stosunku pracy. Skoro pozwany Instytut rozwiązał z powodem stosunek pracy w 266 dniu choroby, tym samym naruszył normę wyrażoną w art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p., a jego roszczenia uwzględnione przez Sąd Rejonowy w oparciu o art. 56 § 1 k.p. i art. 57 § 1 k.p. są całkowicie uzasadnione."