Uchwała SN z dnia 4 sierpnia 2005 r. sygn. III CZP 53/05

Sędzia SN Gerard Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca)

Sędzia SN Irena Gromska-Szuster

Sędzia SN Maria Grzelka

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Małgorzaty L. i Marka L. przeciwko Bożenie P. i Cezaremu P. o zapłatę, po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 4 sierpnia 2005 r., zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 29 marca 2005 r.:

"1. Czy w sprawie o zapłatę ze stosunku o charakterze cywilnoprawnym powołanie się przez pozwanego na potrącenie, u którego podstaw leży sporna co do zasady i wysokości wierzytelność ze stosunku pracy i którego materia - na wypadek wniesienia powództwa wzajemnego w miejsce potrącenia - uzasadniałaby właściwość Sądu Pracy, sąd rozpoznający sprawę w postępowaniu według zasad ogólnych władny jest badać samodzielnie istnienie i wysokość wierzytelności przedstawionej do potrącenia?,

a na wypadek odpowiedzi negatywnej

2. Jaki tok postępowania powinien przybrać sąd cywilny, w szczególności czy właściwe byłoby odesłanie pozwanego na drogę procesu o ustalenie istnienia wierzytelności przed Sąd Pracy, którego wyrok miałby znaczenie prejudycjalne dla sprawy o zapłatę?"

podjął uchwałę:

Sąd rozpoznający sprawę cywilną samodzielnie ocenia zasadność zarzutu potrącenia także wtedy, gdy zarzut ten dotyczy wierzytelności, która dochodzona oddzielnym powództwem byłaby przedmiotem rozpoznania w postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy.

Uzasadnienie

Małżonkowie Małgorzata i Marek L. domagali się zasądzenia od pozwanych małżonków Bożeny P. i Cezarego P. kwoty 30 000 zł, twierdząc, że w dniu 26 stycznia 1996 r. wręczyli tę kwotę pozwanym tytułem pożyczki. Pozwani zarzucili natomiast, że kwota ta została im wpłacona jako kaucja na zabezpieczenie ewentualnych niedoborów w związku z tym, że pozwana Bożena P. zatrudniła powódkę Małgorzatę L. w okresie od dnia 15 lutego do dnia 30 listopada 1996 r. na stanowisko kierownika filii prowadzonej przez siebie hurtowni. Było to stanowisko związane z materialną odpowiedzialnością za powierzone mienie. Pozwani podnieśli więc zarzut potrącenia wierzytelności pieniężnej przysługującej pozwanej wobec powódki, której źródłem jest szkoda wynikła z powstania niedoboru w mieniu, który pozwana jako pracodawca wiąże z odpowiedzialnością powódki jako pracownika. Wierzytelność przedstawiona do potrącenia przewyższa wysokość należności objętej żądaniem pozwu.