Uchwała SN z dnia 22 października 2002 r. sygn. III CZP 65/02

Sędzia SN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)

Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz

Sędzia SN Barbara Myszka

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Józefa S. przeciwko „I.R.” spółce z o. o. w L. o zapłatę, po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 22 października 2002 r., przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Iwony Kaszczyszyn, zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny w Łodzi postanowieniem z dnia 12 czerwca 2002 r.:

„Czy w sytuacji kiedy wierzyciel uiścił komornikowi jedynie część opłaty stosunkowej (rozłożonej na raty), obliczonej na podstawie art. 49 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U. Nr 133, poz. 882 ze zm.) w związku z wnioskiem o zabezpieczenie zasądzonej nakazem zapłaty kwoty pieniężnej, następnie komornik ustalił wysokość kosztów postępowania zabezpieczającego postanowieniem wydanym na mocy art. 770 k.p.c. a sąd rozpoznający zarzuty od nakazu zapłaty nie rozstrzygnął o kosztach postępowania zabezpieczającego w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie komornik ma prawo dochodzenia od wierzyciela na swoją rzecz nieuiszczonej części opłaty w drodze odrębnego postępowania ?”

podjął uchwałę:

Nie jest dopuszczalna droga sądowa dla dochodzenia przez komornika od wierzyciela nieuiszczonej opłaty egzekucyjnej za wykonanie zabezpieczenia.

Uzasadnienie

Przedstawione zagadnienie prawne Sąd Apelacyjny dostrzegł w sprawie, w której komornik sądowy wystąpił (w dniu 22 maja 2001 r.) z powództwem przeciwko wierzycielowi o zasądzenie kwoty odpowiadającej nieuiszczonym przezeń kosztom wykonanego zabezpieczenia. Wierzyciel ten, uzyskawszy nakaz zapłaty przeciwko dłużnikowi, złożył wniosek o wykonanie zabezpieczenia, na podstawie art. 492 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. Komornik, stosownie do art. 45 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U. Nr 133, poz. 822 - dalej „u.k.s.egz.”, przed zmianą wynikającą z ustawy z dnia 18 września 2001 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 130, poz. 1452, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2002 r.), wezwał wierzyciela do uiszczenia stosunkowej opłaty egzekucyjnej, rozkładając ją na wniosek wierzyciela na raty. Po uiszczeniu pierwszej raty komornik przystąpił do wykonania zabezpieczenia, a w toku tych czynności ustalił postanowieniem koszty wykonania zabezpieczenia. Wierzyciel nie zaskarżył tego postanowienia, jednak nie uiścił dalszych należnych rat opłaty egzekucyjnej. Jednocześnie, wobec cofnięcia przez dłużnika zarzutów od nakazu zapłaty, sąd pierwszej instancji umorzył postępowanie wywołane wniesieniem zarzutów, nie orzekając o kosztach postępowania zabezpieczającego. Powołując się na fakt nieuiszczenia opłaty należnej za wykonanie zabezpieczenia, komornik uzasadniał wystąpienie o zapłatę tej kwoty na drogę procesu cywilnego brakiem innych środków prawnych umożliwiających mu jej uzyskanie od wierzyciela. W szczególności komornik argumentował, że podstawy takiej nie może stanowić § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 czerwca 1991 r. w sprawie taksy za czynności komorników (Dz.U. Nr 62, poz. 264 ze zm.), z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji uległ bowiem zmianie zakres delegacji ustawowej dla Ministra Sprawiedliwości zawartej w art. 772 k.p.c., wobec czego oparte na nim rozporządzenie o taksie utraciło moc.