Wyrok SN z dnia 5 lipca 2001 r., sygn. II UKN 479/00

Przy ustalaniu podstawy wymiaru renty rodzinnej nie sumuje się kwot świadczeń przysługujących z różnych tytułów i z różnych rodzajowo ubezpie­czeń społecznych.

Przewodniczący SSN Barbara Wagner (sprawozdawca), Sędziowie SN: Jerzy Kuźniar, Maria Tyszel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 5 lipca 2001 r. sprawy z wniosku Jó­zefy W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w G. o wyso­kość renty rodzinnej, na skutek kasacji wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyj­nego w Gdańsku z dnia 15 lutego 2000 r. [...]

oddalił kasację.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 15 lutego 2000 r. [...] oddalił apelację Józefy W. od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Spo­łecznych w Gdańsku z dnia 14 czerwca 1999 r. [...], oddalającego odwołanie apelu­jącej od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w G. z dnia 18 lutego 1999 r., przyznającej rentę rodzinną po zmarłym mężu Edwardzie W.

Sąd ustalił, że Edward W., zmarły w dniu 5 lutego 1999 r. mąż wnioskodaw­czyni, pobierał w zbiegu rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową i emeryturę pracowniczą. Organ rentowy zaskarżoną odwołaniem decyzją wyliczył wnioskodawczyni wysokość renty rodzinnej od przysługującej zmarłemu emerytury.

W ocenie Sądu, żądanie Józefy W. ustalenia wysokości należnej jej renty ro­dzinnej od kwoty świadczeń pobieranych przez zmarłego w zbiegu jest bezzasadne. Regułą prawa ubezpieczenia społecznego jest wypłata jednego świadczenia - wyż­szego lub wybranego przez uprawnionego. Wyjątek od tej zasady dotyczy zbiegu prawa do emerytury i renty o charakterze odszkodowawczym. Renta rodzinna jest świadczeniem pochodnym natury alimentacyjnej. Przewidują je zarówno ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecz­nych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.), powoływana dalej jako „ustawa emerytalna” lub „ustawa”, jak też ustawa z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wy­padków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 ze zm.), powoływana dalej jako „ustawa wypadkowa”. Jest okolicznością bez­sporną, że śmierć Edwarda W. nie pozostawała w związku z chorobą zawodową, a zatem podstawę prawną przyznania wnioskodawczyni żądanego świadczenia stano­wi art. 73 ust. 1 ustawy emerytalnej. Przepis ten określa podstawę ustalenia renty rodzinnej, przyjmując, że jest nią kwota świadczenia, które przysługiwałoby zmarłe­mu, zaś za kwotę świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu uznaje kwotę eme­rytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (ust. 2). Zmarły nie pobierał renty na podstawie przepisów ustawy emerytalnej, lecz emeryturę. Od kwoty emery­tury przysługującej Edwardowi W. należało zatem ustalić wysokość renty rodzinnej jego żony - Józefy.