Ustalenie istnienia stosunku pracy po przejściu zakładu pracy na innego pracodawcę

Wyrok SN z dnia 1 lipca 1999 r. sygn. I PKN 133/99

1. Pracownik ma interes prawny w rozumieniu art. 189 KPC w ustaleniu istnienia stosunku pracy z określonym podmiotem w następstwie zdarzenia wyczerpującego znamiona art. 23¹ KP.

2. Przepis art. 23¹ KP nie jest sprzeczny z art. 65 ust. 1 Konstytucji RP, który zapewnia wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz miejsca pracy.

Przewodniczący: SSN Józef lwulski

Sędziowie SN: Zbigniew Myszka, Walerian Sanetra (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 1999 r. sprawy z powództwa Czesława A., Ryszarda K., Andrzeja J., Józefa A., Józefa O., Stanisława S. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej „R.-Z.” w Ł. o ustalenie i zapłatę, na skutek kasacji powodów od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 20 października 1998 r. [...]

oddalił kasację i nie obciążył powodów kosztami postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

W imieniu grupy powodów (Czesława A., Ryszarda K., Józefa A., Józefa O., Andrzeja J. i Stanisława S.) wniesiona została kasacja od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 20 października 1998 r. [...], którym Sąd ten odrzucił ich apelację (od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Łodzi z dnia 24 kwietnia 1998 r. [...]) w części dotyczącej odprawy pieniężnej i oddalił ją w pozostałym zakresie.

Sąd Pracy oddalił powództwo Czesława A., Ryszarda K., Józefa A., Józefa O., Andrzeja J. i Stanisława S., skierowane przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej „R.-Z.” w Ł. o ustalenie istnienia stosunku pracy oraz umorzył postępowanie w zakresie roszczeń o wynagrodzenia. Powodowie byli zatrudnieni w Spółdzielni Mieszkaniowej„R.-Z.” w Ł. na podstawie umów o pracę na czas nie określony na stanowiskach gospodarzy domów. Uchwałą[...] z dnia 8 października 1996 r. rada nadzorcza Spółdzielni uchwaliła, iż z uwagi na konieczność zapewnienia lepszej obsługi oraz racjonalizacji kosztów konieczne są zmiany w strukturze organizacyjnej poprzez przekazanie grupy pracowników (gospodarzy domów) oraz obsługiwanego przez nich terenu „w administrowanie” wyspecjalizowanej firmie. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Łodzi (Wydział Gospodarczy - Rejestrowy) z dnia 7 lipca 1997 r. strona pozwana została wpisana do rejestru. W dniu 31 października 1997 r. zawarła umowy z Przedsiębiorstwem Usługowo-Porządkowym „B.” w Ł. Na mocy umowy zleciła PUP „B.” sprzątanie swojego osiedla i przekazała tej firmie mienie w postaci 12 sztuk taczek, 3 wózków ogrodniczych, pod kosiarkę do trawy i kosiarkę samojezdną. Jednocześnie PUP „B.” zagwarantował przejmowanym pracownikom wszelkie świadczenia przysługujące z mocy przepisów prawa, w tym również zatrudnienie. Pismem z dnia 31 października 1997 r. strona pozwana powiadomiła powodów, że z mocy art. 23KP oraz uchwały [...] Rady Nadzorczej z dnia 8 października 1996 r., stają się oni z dniem 1 grudnia 1997 r. pracownikami PUP „B.” w Ł. w wyniku przejścia części zakładu pracy na innego pracodawcę. Jednocześnie strona pozwana pouczyła powodów o treści art. 23 § 4 KP. Powodowie w dniu 20 listopada 1997 r. złożyli stronie pozwanej oświadczenia, w których poinformowali, że nie wyrażają zgody na przejście do PUP „B.”. Protokołem z dnia 1 grudnia 1997 r. strona pozwana przekazała PUP „B.” akta osobowe powodów, kartoteki osobowe i kartoteki czasu pracy. Pomimo złożenia wspomnianych oświadczeń, powodowie nadal świadczyli pracę (od dnia 1 grudnia 1997 r. do dnia zamknięcia rozprawy), wykonując swoje stałe czynności. Początkowo odmawiali przyjęcia wynagrodzeń za pracę. Z uwagi na przedłużający się proces zaczęli jednak przyjmować wynagrodzenie wypłacane im przez PUP „B.”. W toku wykonywania swoich obowiązków (od dnia 1 grudnia 1997 r.) powodowie, jeżeli zużyli narzędzia przekazane przez Spółdzielnię, sami zapewniali sobie w ich miejsce inne oraz środki czystości. Nie zwracali się o przydział narzędzi czy środków czystości do pozwanego, wiedząc, że Spółdzielnia by im ich nie wydała. Nie prosili również o wydanie ich przez PUP „B.”, gdyż nie chcieli tego robić, nie czując się jego pracownikami. Praca powodów była kontrolowana przez administratorów Spółdzielni. Powodowie korzystają z pomieszczeń Spółdzielni. Tylko powodowie posiadają do nich klucze. Nie musieli ich nikomu zdawać. Z podobnych pomieszczeń korzystają także pracownicy PUP „B.” zobowiązani do sprzątania części terenów Spółdzielni. Powodowie Ryszard K., Józef A., Andrzej J. i Stanisław S. nadal zajmują lokale funkcyjne, ale ich sytuacja mieszkaniowa nie jest uregulowana.