Uchwała SN z dnia 5 listopada 1997 r. sygn. III ZP 37/97

Przewodniczący: Prezes SN Jan Wasilewski

Sędziowie SN: Józef Iwulski, Jerzy Kwaśniewski, Janusz Łętowski, Walerian Sanetra, Andrzej Wasilewski (współsprawozdawca), Andrzej Wróbel (sprawozdawca)

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Włodzimierza Skoniecznego, po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 5 listopada 1997 r. wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich skierowanego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego do rozpoznania przez skład siedmiu sędziów Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały zawierającej odpowiedź na następujące zagadnienie prawne:

Czy skierowanie (odmowa skierowania) do zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego z mieszkaniowego zasobu gminy jest aktem administracyjnym, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) ?

podjął następującą uchwałę:

Wybór osoby do zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego z mieszkaniowego zasobu gminy nie jest aktem lub czynnością z zakresu administracji publicznej w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.).

Uzasadnienie

W uzasadnieniu wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich o podjęcie przez Sąd Najwyższy uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce stwierdza się, że art. 4 ustawy z dnia 22 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. Nr 105, poz. 509 ze zm.) ustanawia zadanie własne gminy polegające na zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych członków wspólnoty samorządowej. Od dnia wejścia w życie tej ustawy organy samorządu terytorialnego dokonują tych świadczeń na rzecz członków wspólnoty samorządowej na podstawie umowy. W przypadkach ściśle określonych przepisami tej ustawy (m.in. art. 35,36, 56 ust. 5) członkom wspólnoty przysługuje roszczenie o zawarcie umowy, natomiast w pozostałych przypadkach Aposzukiwanie przez obywateli, którym odmówiono świadczenia w postaci najmu mieszkania komunalnego, ochrony prawnej przed sądami powszechnymi nie przyniesie oczekiwanego rezultatu.@ Rzecznik Praw Obywatelskich powołał się na uzasadnienie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 1995 r., K. 4/95 (OTK 1995 nr 2 poz. 11), w którym przyjęto, że art. 4 ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych nie stwarza przesłanek do skonstruowania prawa podmiotowego, na podstawie którego mieszkańcowi gminy przysługiwałoby roszczenie o zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, a także na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 1997 r., III CZP 13/97 ( nie publikowana), zgodnie z którą przepis art. 28 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy nie uzasadnia roszczenia osoby w tym przepisie wymienionej o zobowiązanie gminy do zawarcia umowy o najem lokalu socjalnego. Za utrwalony należy zatem uznać pogląd, że członkowi wspólnoty samorządowej nie służy roszczenie o zobowiązanie gminy do zawarcia umowy o najem lokalu.