Postanowienie NSA z dnia 21 lutego 2023 r., sygn. III OW 220/22

Spór kompetencyjny/Spór o właściwość

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Teresa Zyglewska (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Jerzy Stelmasiak sędzia WSA del. Maciej Kobak po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Wójta Gminy O. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Wójtem Gminy O. a P. Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w B. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania sprawy usunięcia drzew bez zezwolenia z terenu cmentarza wpisanego do rejestru zabytków postanawia: wskazać P. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w B. jako organ właściwy do rozpoznania sprawy.

Uzasadnienie

Wnioskiem z 23 listopada 2022 r. nr OG.073.1.2022 Wójt Gminy O. zwrócił się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie negatywnego sporu kompetencyjnego pomiędzy Wójtem Gminy O. a P. Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w B. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania sprawy usunięcia drzew bez zezwolenia z terenu cmentarza prawosławnego w O., wpisanego do rejestru zabytków.

W uzasadnieniu wniosku Wójt wskazał, że P. Wojewódzki Konserwator Zabytków w B. pismem z 12 października 2022 r. nr Z-II.5143.246.2022.MP zawiadomił Wójta Gminy O. o usunięciu bez zezwolenia 6 drzew z terenu cmentarza prawosławnego w O. (dz. nr [...]). Uzasadniając przekazanie przedmiotowej sprawy do P. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Wójt wskazał, że decyzją z 27 kwietnia 2021 r. nr Z.5143.41.2021 P. Wojewódzki Konserwator Zabytków w B. zezwolił na usunięcie 30 drzew z terenu cmentarza, natomiast odmówił zezwolenia na wycinkę 18 sztuk. W uzasadnieniu wniosku Wójt podał, że prawosławny cmentarz w O. jest wpisany do rejestru zabytków na podstawie decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków z 28 grudnia 1988 r. nr KL.WKZ-5340/28/88 pod nr rej. A-78. Wójt wskazał, że w ocenie P. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w niniejszej sprawie nie ma zastosowania przepis art. 107d w zw. z art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Z tym stanowiskiem nie zgodził się wnioskodawca, który podniósł, że taka interpretacja przepisów ustawy o ochronie przyrody jest nieuprawniona i wyjaśnił, że za podejmowanie działań bez wymaganego prawem pozwolenia właściwego organu ustawodawca w art. 107d ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami przewidział sankcję. Karę tę nakłada w drodze decyzji organ ochrony zabytków, który wydał pozwolenie bądź był właściwy do wydania pozwolenia (ust. 5). Wobec powyższego, w sytuacji kiedy nie zostało wydane pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na wycinkę drzewa zlokalizowanego na obszarze chronionym, a było ono wymagane, to, zdaniem Wójta, wojewódzki konserwator zabytków na podstawie art. 107d ust. 1 i ust. 5 ustawy o ochronie zabytków będzie zobowiązany wszcząć z urzędu i prowadzić postępowanie w sprawie nałożenia kary pieniężnej za podejmowanie działań bez pozwolenia tego organu, w tym przypadku za wycinkę drzew z obszaru ochrony konserwatorskiej. Wójt wyjaśnił, że w niniejszej sprawie na wycinkę wskazanych wyżej drzew było wymagane pozwolenie P. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w B. i na część drzew zlokalizowanych na terenie cmentarza taka zgoda została wydana. W związku z powyższym, zdaniem Wójta, organem właściwym do rozpatrzenia sprawy dotyczącej wymierzenia kary pieniężnej za usunięcie bez zezwolenia drzew z terenu cmentarza prawosławnego w O. jest P. Wojewódzki Konserwator Zabytków w B., gdyż zastosowanie znajdzie art. 36 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 107d ust. 1 i 5 ustawy o ochronie zabytków.