Wyrok NSA z dnia 21 lutego 2023 r., sygn. III OSK 6865/21
Samorząd terytorialny
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz Sędziowie Sędzia NSA Mirosław Wincenciak Sędzia del. WSA Kazimierz Bandarzewski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Śląskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 12 maja 2021 r. sygn. akt III SA/Gl 49/21 w sprawie ze skargi Wojewody Śląskiego na uchwałę Rady Gminy Kłomnice z dnia 4 grudnia 2013 r. nr 233/XXVIII/2013 w przedmiocie statutu sołectwa oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 maja 2021 r. sygn. akt III SA/Gl 49/21 oddalił skargę Wojewody Śląskiego na uchwałę Rady Gminy Kłomnice z dnia 4 grudnia 2013 r. nr 233/XXVIII/2013 w sprawie uchwalenia Statutów Sołectw Gminy Kłomnice, zwanej dalej w skrócie Statutami Sołectw.
W motywach orzeczenia Sąd pierwszej instancji stwierdził, że kwestionowana przez Wojewodę regulacja określona w § 13 ust. 1 pkt 1 każdego załączników do uchwały o numerach 1-23, którą przyznano zebraniom wiejskim wyłączną właściwość do wyboru i odwołania sołtysów oraz rad sołeckich, nie jest sprzeczna z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z póżn. zm.) zwanej dalej u.s.g., w związku z art. 7 Konstytucji RP.
Podniesiono, że jakkolwiek ustawodawca przyznał zebraniom wiejskim kompetencje wyłącznie uchwałodawcze, to jednak co do wyboru sołtysa i rady sołeckiej określił wyłącznie tryb ich wybierania w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów. Czynne prawo wyborcze przysługuje stałym mieszkańcom sołectwa uprawnionym do głosowania. Wyboru, zgodnie z zamysłem ustawodawcy, dokonuje się spośród nieograniczonej liczby kandydatów (§ 12 i § 23 ust. 1 Statutów Sołectw). W ocenie Sądu prawidłowa wykładnia postanowień Statutów Sołectw prowadzi do wniosku, że wybór sołtysów i członków rad sołeckich odbywa się raczej podczas zebrań wiejskich, a nie przez zebrania wiejskie. Z tego względu nie dopatrzono się konieczności wyeliminowania kwestionowanego przepisu, ani całej uchwały w porządku prawnego. Nie doszło bowiem do naruszenia regulacji ustawowej, ani do ograniczenia, czy nieuprawnionego przyznania praw wyborczych mieszkańców Sołectw Gminy Kłomnice.