Wyrok NSA z dnia 17 stycznia 2023 r., sygn. III OSK 1763/21

Zgodnie z przepisem art. 5a ust. 1 ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki, nie mogą symbolizować ani propagować komunizmu lub innych ustrój totalitarnych, jednakże, aby pomnik mógł być uznany za symbolizujący określony system polityczny, musi zostać wykazane, że jego symboliczny charakter znajduje odzwierciedlenie w odbiorze społecznym, kojarząc się jednoznacznie z tym systemem. W przypadku pojęcia "symbolizuje", przepis celowo używa niedookreślonego określenia, aby zapewnić większą elastyczność regulacji, ale jednocześnie wymaga od organów podejmujących decyzje uzasadnienia, że pomnik spełnia kryteria ustawy.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Piotr Korzeniowski sędzia del. WSA Beata Jezielska po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 maja 2019 r. sygn. akt II SA/Wa 1779/18 w sprawie ze skargi Gminy M. na postanowienie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia 3 lipca 2018 r. nr [...] w przedmiocie opinii w sprawie pomnika oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 21 maja 2019r., sygn. akt II SA/Wa 1779/18, po rozpoznaniu skargi Gminy M. na postanowienie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia 3 lipca 2018 r., nr [...], w przedmiocie opinii w sprawie pomnika - uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie z dnia 21 maja 2018 r., nr [...].