Wyrok NSA z dnia 6 lipca 2023 r., sygn. III FSK 943/22

Ulgi podatkowe

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Stanisław Bogucki, Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia WSA (del) Mirella Łent (sprawozdawca), po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej J. D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 27 kwietnia 2022 r., sygn. akt I SA/Sz 873/21 w sprawie ze skargi J. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie z dnia 1 września 2021 r., nr SKO.414.1679.2021 w przedmiocie ulgi płatniczej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2022 r. sygn. akt I SA/Sz 873/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę J.D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie z dnia 1 września 2021 r. utrzymującą w mocy decyzję Burmistrza B. z dnia 18 czerwca 2021 r. w sprawie odmowy umorzenia II raty zaległości podatkowej w łącznym zobowiązaniu pieniężnym za 2021 r. w kwocie 157 zł.

Sąd I instancji podał, że organy podatkowe obu instancji uznały, że za zastosowaniem wnioskowanej ulgi nie przemawia ani ważny interes podatnika, ani interes publiczny. Natomiast za przyznaniem wnioskowanej ulgi – w ocenie skarżącego – przemawia jego trudna sytuacja finansowa. WSA przytoczył pogląd, zgodnie z którym sformułowana w sposób ogólny treść art. 67a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 ze zm., dalej: O.p.), w którym to przepisie ustawodawca używa pojęć nieostrych, jak "ważny interes podatnika", "interes publiczny", nie daje podstaw do przyjęcia, że istnieje ściśle określony katalog przesłanek, okoliczności, zdarzeń czy też powodów (ani też z góry określona ich hierarchia), którymi należy kierować się przy rozstrzyganiu spraw na podstawie tego przepisu. Zdaniem Sądu I instancji organ zasadnie odniósł się do ustalonej sytuacji finansowej, osobistej i majątkowej skarżącego, w takim zakresie, w jakim uznał on za stosowne ją ujawnić. W oparciu o dokumenty zgromadzone przez organy ustalono jednoznacznie, że jedyny majątek skarżącego stanowi nieruchomość w J., zaś dochody to różnego rodzaju zasiłki z pomocy społecznej oraz dochody z prac społeczno-użytecznych, których się podjęła bezrobotna partnerka skarżącego. Skarżący jest zaś bezrobotny od 2020 r., co spowodowała trwająca pandemia. WSA podzielił stanowisko organów, że takie ustalenia nie oznaczają jeszcze występowania w jego sytuacji ekonomiczno-życiowej przesłanek z art. 67a O.p., czyli ważnego interesu podatnika lub interesu społecznego, zaś sytuacja skarżącego, aczkolwiek trudna, ma charakter przejściowy. Sąd I instancji nie kwestionował, że decydującego wpływu na treść rozstrzygnięcia nie mogły też mieć kłopoty zdrowotne skarżącego. Oczywiście w wymiarze indywidualnym stan zdrowia jest dla podatnika ważnym interesem, ale przy odniesieniu do interesu publicznego, trudno dostrzec powód, dla którego organ podatkowy miałby rezygnować z dochodzenia należności podatkowych, zwłaszcza, że skarżący poza gołosłownymi twierdzeniami, o poszukiwaniu pracy i niepełnosprawności nie przedstawia żadnych orzeczeń ani zaświadczeń lekarskich (a był o to wzywany przez organ I instancji), ani też nie wyjaśnia bliżej, jakiego rodzaju schorzenia uniemożliwiają mu podjęcie zatrudnienia, choćby dorywczego, co byłoby uzasadnione ze względu na trudną sytuację finansową rodziny. Skarżący odmawia przyjęcia pomocy ze strony gminy w formie proponowanych prac społeczno-użytkowych, wskazując na zaniżoną stawkę godzinową, co w kontekście problemów finansowych rodziny i generujących się w sposób ciągły zaległości, nie może być postrzegane na jego korzyść. Z postawy skarżącego wynika, że pomoc jakiej oczekuje, to wyłącznie przyznanie kolejnej ulgi w spłacie zaległości (w formie umorzenia), co zresztą przybiera już charakter notoryczny, jak słusznie zauważył organ odwoławczy w swojej decyzji. Ponadto, w ocenie WSA zarzuty skarżącego mają w głównej mierze charakter roszczeniowy. Z okoliczności istniejących w sprawie można bowiem wnioskować, że skarżący domaga się zwolnienia go z obowiązku płacenia podatków przez wzgląd na trudną sytuację finansową i zdrowotną, w jakiej się znalazł wskutek pandemii. Jednakże pojęcia ważnego interesu podatnika, jako przesłanki umorzenia zaległości, nie można utożsamiać z jego subiektywnym przekonaniem o potrzebie umorzenia tych zaległości, jak również z dolegliwością finansową, jakiej doświadcza strona w związku z koniecznością wywiązywania się z ciążących na niej zobowiązań podatkowych. Wysokość zaległości, o której umorzenie ubiega się skarżący jest niewielka i wynosi 157 zł, co oznacza, że skarżący mógłby przy nawet najmniejszym wysiłku postarać się zdobyć taką kwotę, podejmując się pracy dorywczej, chociażby w niepełnym wymiarze godzin, z uwzględnieniem stopnia niepełnosprawności. Nie wykazał bowiem, że jest całkowicie wyłączony z rynku pracy. Na podstawie analizy całokształtu tych okoliczności, biorąc pod uwagę aktualną sytuację finansowo-bytową skarżącego, Sąd I instancji zgodził się, że w przypadku skarżącego nie zachodzą przesłanki do umorzenia należności. Pomimo, iż wynik przeprowadzonego postępowania nie jest zgodny z oczekiwaniami skarżącego, nie może to oznaczać, że zaskarżona decyzja narusza prawo. Wyrok wraz z uzasadnieniem dostępny jest w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych (http://orzeczenia.nsa.gov.pl, dalej w skrócie CBOSA).