Wyrok NSA z dnia 25 stycznia 2022 r., sygn. II GSK 2686/21

Ubezpieczenie społeczne

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Dorota Dąbek Sędzia NSA Gabriela Jyż Sędzia del. WSA Cezary Kosterna (spr.) po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 kwietnia 2021 r. sygn. akt VI SA/Wa 161/21 w sprawie ze skarg (...) na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia (...) nr (...) w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz (...) 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia zaskarżył skargą kasacyjną wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (dalej: WSA, sąd pierwszej instancji) z 16 kwietnia 2021 r. sygn. akt VI SA/Wa 161/21. Wyrokiem tym po rozpoznaniu skargi Uniwersytetu (...)(dalej: Skarżący Uniwersytet lub Płatnik) na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: Prezes NFZ) z (...) nr (...) w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, została uchylona ta decyzja i umorzone zostało postępowanie administracyjne oraz orzeczono o kosztach postępowania na rzecz skarżącego.

Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie sprawy:

Decyzją z dnia (...) nr (...) Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej "Prezes NFZ", "Organ") uznał, że (...) (dalej: Zainteresowany" lub "Ubezpieczony") podlegał obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego w okresach: od 15 września 2016 r. do 27 października 2016 r. oraz za 9 listopada 2016 r. z tytułu umów o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Jako podstawę prawną wskazano: art. 109 ust. 1 w związku z art. 102 ust. 7 oraz art. 65 pkt 1, a także art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) oraz art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 1398 ze zm., dalej "ustawa o świadczeniach"), w związku z art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 256ze zm., dalej "kpa"), w związku z art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 266 ze zm., dalej: usus), a także art. 734 i art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm., dalej: "kc."). Organ uznał, że zawarta przez Skarżący Uniwersytet z (...) umowa nazwana "umową o dzieło" była umową o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. W umowie tej określono jedynie czynności do wykonania przez (...) obejmujące: "Sporządzenie opinii w sprawie nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk rolniczych dr inż. (...) - funkcja recenzenta w Komisji Habilitacyjnej", "Sporządzenie opinii w sprawie nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk rolniczych dr inż. (...) na posiedzeniu Komisji - funkcja recenzenta w Komisji Habilitacyjnej". Zdaniem Organu czynności te w żaden sposób nie zmierzają do powstania nowego bądź zmodyfikowanego w sposób stanowiący o jego indywidualnym charakterze, samoistnego dzieła. Wobec tego, w ocenie Organu, w treści badanych umów nie sposób odnaleźć konkretnie określonego rezultatu, który charakteryzowałby się indywidualnym, twórczym charakterem, a więc takiemu zobowiązaniu w powołanej umowie nie można przypisać cech essentialia negotii umowy o dzieło. Brak rezultatu wykonywanych czynności w przedmiotowej umowie decyduje, iż umowa winna być zakwalifikowana jako umowa o świadczenie usług, do której znajdują zastosowanie przepisy o zleceniu w rozumieniu art. 750 k.c.