Wyrok NSA z dnia 24 lutego 2021 r., sygn. I OSK 2342/20

Administracyjne postępowanie; Nieruchomości

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Iwona Bogucka (spr.) Sędziowie sędzia NSA Mirosław Wincenciak sędzia del. WSA Agnieszka Miernik po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej B. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 23 kwietnia 2020 r. sygn. akt II SA/Lu 43/20 w sprawie ze skargi B. K. na postanowienie Wojewody Lubelskiego z dnia [...] listopada 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie wyrokiem z 23 kwietnia 2020 r., II SA/Lu 43/20, oddalił skargę B. K. na postanowienie Wojewody Lubelskiego z [...] listopada 2019 r. nr [...] utrzymujące w mocy postanowienie Starosty P. z [...] września 2019 r. znak: [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania o ustalenie i wypłatę odszkodowania za przejętą na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

Pismem z 20 października 2018 r. B. K. (dalej jako: "skarżąca") domagała się "godnego zadośćuczynienia finansowego za pięćdziesiąt lat ratowania i stałą troskę o zamek J.". Skarżąca wyjaśniła, że zamek został zakupiony przez jej ojca w 1928 r. i sprzedany Skarbowi Państwa w 1975 r. wbrew jego woli, pod naciskiem władz. Według skarżącej dokonana wycena była nieuczciwa i krzywdząca. Nie uwzględniono ogromnych kosztów poniesionych przez jej ojca m.in. na budowę schodów na wieżę, obudowę baszty, odgruzowanie studni, zabezpieczenie murów, odrestaurowanie 7 komnat czy sprowadzenia 12 granitowych kolumn. Wiele przedmiotów w ogóle nie zostało zinwentaryzowanych, zaś wartość ziemi obniżono o połowę.

Postanowieniem z [...] września 2019 r. Starosta P., na podstawie art. 61a §1 k.p.a., odmówił wszczęcia postępowania w sprawie. Starosta wyjaśnił, że umową notarialną zawartą 2 lipca 1975 r., na podstawie art. 6 ustawy z 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz.U. z 1974 r. Nr 10 poz. 64; dalej jako: "u.z.t.w.n."), skarżąca działając w imieniu i z upoważnienia ojca oraz F. Z. i B. Z. sprzedali Skarbowi Państwa nieruchomość o powierzchni 16,54 ha za kwotę 945.167,60 zł, w tym ojciec skarżącej za 922.269,60 zł, natomiast małżonkowie Z. za 22.893 zł. Podstawą do ustalenia wysokości zapłaty były cztery rejestry szacunkowe sporządzone przez biegłych Urzędu Wojewódzkiego w L. W ocenie Starosty nie zachodzi żadna z przesłanek określonych w art. 129 ust. 5 pkt 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U z 2018 r. poz. 2204) uzasadniająca wydanie decyzji administracyjnej w przedmiocie ustalenia wynagrodzenia za przejętą na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość. Organ podkreślił, że obecnie obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości ponownego ustalenia odszkodowania, gdy zostało ono już ustalone, albowiem doszłoby do sytuacji, gdy Skarb Państwa dwa razy płaciłby za tę samą nieruchomość.