Wyrok NSA z dnia 9 października 2019 r., sygn. II OSK 2588/19

Samorząd terytorialny

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Teresa Zyglewska (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Anna Łuczaj Sędzia del. WSA Tomasz Świstak Protokolant asystent sędziego Joanna Drapczyńska po rozpoznaniu w dniu 9 października 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Miasta [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 16 kwietnia 2019 r. sygn. akt II SA/Bk 120/19 w sprawie ze skargi Miasta [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podlaskiego z dnia [...] stycznia 2019 r. nr [...] w przedmiocie powołania składu osobowego stałej komisji 1. uchyla zaskarżony wyrok oraz zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze; 2. zasądza od Wojewody Podlaskiego na rzecz Miasta [...] kwotę 840 (osiemset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2019 r., sygn. akt II SA/Bk 120/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku oddalił skargę Miasta [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podlaskiego z dnia [...] stycznia 2019 r. nr [...] w przedmiocie powołania składu osobowego stałej Komisji.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Uchwałą z dnia [...] listopada 2018 r. nr [...] Rada Miasta [...] powołała skład osobowy stałej Komisji Edukacji i Wychowania. Następnie Wojewoda Podlaski zawiadomił Radę Miasta [...] o wszczęciu postępowania nadzorczego w sprawie stwierdzenia nieważności tej uchwały, natomiast [...] stycznia 2019 r. w rozstrzygnięciu nadzorczym [...], stwierdził nieważność uchwały z 29 listopada 2018 r.

W uzasadnieniu stwierdził, że uchwała w sposób istotny narusza obowiązujące przepisy prawa, w szczególności art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2018 r., poz. 994 ze zm.), dalej "u.s.g.", gdyż wynikający z niej obowiązek brania udziału w pracach rady gminy i jej komisach oraz innych instytucjach samorządowych w rzeczywistości jest uprawnieniem radnego, z którego może on ale nie musi skorzystać. Ponadto zdaniem Wojewody doszło również do naruszania przepisu art. 7 ust. 1 Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego z dnia 15 października 1985 r. (Dz.U. z 1994 r. Nr 124 poz. 607), ze względu na naruszenia wolnego charakteru mandatu radnego bowiem brak zgody radnego na kandydowanie do określonej komisji czyni nieskutecznym jej powołanie. Skoro zatem do podjęcia uchwały w sprawie powołania składu osobowego stałej Komisji Edukacji i Wychowania doszło bez uzyskania zgody dwojga jej członków - radnego K. Z. i radnego M. S. czyni to nieskutecznym jej powołanie. W opinii Wojewody nie można bowiem autorytarnie zdecydować o komisji ,do której radny ma przynależeć. Organ wyjaśnił, że w myśl art. 24 u.s.g., dokonując wyboru składów komisji stałych, należy - przy uwzględnieniu zasad demokratycznego obradowania i głosowania - zapewnić radnym w miarę jednakowe i równe warunki pracy w komisjach rady, natomiast działania i uchwały rady gminy, które preferują przy wyborach lub ustalaniu składów osobowych komisji rady tylko określone grupy lub niektórych radnych, należy ocenić jako niezgodne z zasadą równości radnych jako reprezentantów mieszkańców gminy, a w szczególności z art. 24 u.s.g.