Stosowanie względniejszych przepisów przy wymierzaniu kar administracyjnych za usunięcie drzew - Wyrok NSA z dnia 7 listopada 2019 r., sygn. II OSK 3169/17

W przypadku długotrwałego postępowania administracyjnego dotyczącego wielu drzew, konieczne jest zastosowanie korzystniejszych przepisów prawnych do poszczególnych przypadków, zgodnie z zasadą lex mitior. Odpowiedzialność za wycięcie drzew bez zezwolenia ponosi właściciel urządzeń, nawet jeśli fizycznego usunięcia dokonał podwykonawca.

Administracyjne postępowanie

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędziowie sędzia NSA Paweł Miładowski sędzia del. WSA Marcin Kamiński (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Ewa Dubiel po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej [...] S.A. z siedzibą w L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 lipca 2017 r. sygn. akt IV SA/Wa 1078/17 w sprawie ze skargi [...] S.A. z siedzibą w L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] lutego 2017 r. nr [...] w przedmiocie wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej za usunięcie drzew bez wymaganego zezwolenia 1. uchyla zaskarżony wyrok i zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. na rzecz [...] S.A. z siedzibą w L. kwotę 2145 (dwa tysiące sto czterdzieści pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 4 lipca 2017 r., sygn. akt IV SA/Wa 1078/17, oddalił skargę [...] S.A. z siedzibą w L. (skarżąca Spółka) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. (organ odwoławczy) z dnia [...] lutego 2017 r. nr [...] w przedmiocie wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej za usunięcie drzew bez wymaganego zezwolenia.

Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd I instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia.

W dniu [...] sierpnia 2014 r. do Urzędu Gminy w G. wpłynęła notatka urzędowa Komendy Policji Powiatowej w W. datowana na dzień [...] lipca 2014 r, dotycząca wycięcia przez pracowników firmy W. S., który jest podwykonawcą dla [...], bez zezwolenia kilkudziesięciu drzew gatunku brzoza, jarząb i modrzew na działce rolnej we wsi Ż. Powyższe ustalenia zostały potwierdzone notatką urzędowa sporządzoną przez pracowników Urzędu Gminy G. w dniu [...] lipca 2014 r. Z protokołu oględzin wynikało, że z działek o nr ew. [...], [...] oraz [...], położonych we wsi Ż. zostały wycięte 142 drzewa, w tym 122 sztuki gatunku jarząb, 16 sztuk gatunku brzoza i 4 sztuki gatunku modrzew. Liczbę drzew ustalono na podstawie pozostałych pni. Ponadto ustalono obwody pni dla 8 sztuk drzew gatunku brzoza: 35 cm, 32 cm, 45 cm, 42 cm, 50 cm, 54 cm, 49 cm, 48 cm, natomiast dla 4 sztuk drzew gatunku modrzew 35- 46 cm. Organ dopuścił również dowód z opinii biegłego z dziedziny leśnictwa i ochrony przyrody na okoliczność ustalenia obwodu i wieku wyciętych drzew. Wójt Gminy G. (organ I instancji) decyzją z dnia [...] grudnia 2014 r. wymierzył skarżącej Spółce karę administracyjną w wysokości 483.660,64 zł za usunięcie bez wymaganego zezwolenia 111 sztuk drzew, w tym 96 sztuk gatunku jarząb, 11 sztuk gatunku brzoza brodawkowata, 4 sztuk gatunku modrzew, rosnących we wsi Ż., usytuowanych na działkach o nr [...], [...] i [...] których zestawienie stanowił załącznik do decyzji. Po rozpatrzeniu odwołania skarżącej Spółki, organ odwoławczy decyzją z dnia [...] lutego 2015 r. uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. W uzasadnieniu swojej decyzji organ odwoławczy powołał się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 lipca 2014 r., sygn. akt SK 6/12 (Dz. U. poz. 926) orzekający o niezgodności art. 88 ust. 1 pkt 2 i art, 89 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (u.o.p.) z art. 64 ust. 1 i 3 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto organ odwoławczy wskazał na ogólnikowość opinii biegłego odnośnie wieku wyciętych drzew. Przy ponownym rozpatrywaniu sprawy organ I instancji pismem z dnia [...] marca 2015 r. zwrócił się do biegłego o wydanie opinii uzupełniającej do opracowanego operatu technicznego, na jakiej podstawie ustalono wiek poszczególnych drzew rosnących na działkach nr [...], [...], [...]. Opracowanie uzupełniające do operatu technicznego wpłynęło do organu w dniu [...] maja 2015 r. Pismem z dnia [...] marca 2016 r. zastrzeżenia co do opinii biegłego złożyła skarżąca Spółka. W związku z powyższym organ I instancji pismem z dnia [...] marca 2016 r. zwrócił się do biegłego o zajęcie stanowiska w sprawie. Odpowiedzi udzielono w piśmie z dnia [...] kwietnia 2016 r. Decyzją z dnia [...] czerwca 2016 r. organ I instancji wymierzył skarżącej Spółce karę administracyjną w wysokości 326.908,11 zł za usunięcie bez wymaganego zezwolenia 111 sztuk drzew, w tym 96 sztuk gatunku jarząb, 11 sztuk gatunku brzoza brodawkowata, 4 sztuk gatunku modrzew, usytuowanych na działkach o nr [...], [...] i [...]. Po rozpatrzeniu odwołania skarżącej Spółki, organ odwoławczy decyzją z dnia [...] września 2016 r. uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. W uzasadnieniu swojej decyzji organ odwoławczy wskazał na nowe regulacje prawne zawarte w u.o.p. oraz na nowe rozporządzenie Ministra Środowiska z 25 sierpnia 2016 r. w sprawie opłat za usunięcie drzew i krzewów. Przy ponownym rozpatrywaniu sprawy organ I instancji pismem z dnia [...] października 2016 r. zwrócił się do biegłego o sporządzenie opinii uzupełniającej celem ustalenia obwodów pni drzew na wysokości 5 cm, wyciętych na działkach nr [...], [...], [...], oraz o wskazanie, które z drzew miały obwód pnia na wysokości 5 cm przekraczający 25 cm, a także jednoznaczne ustalenie gatunku wyciętego drzewa. Zawiadomieniem z dnia [...] października 2016 r. organ I instancji przekazał w załączeniu stronom postępowania opracowanie uzupełniające do operatu technicznego dotyczącego ustalenia gatunków drzew oraz obwodów pni na wysokości 1,3 m od powierzchni ziemi, a także wieku drzew usuniętych z działek nr [...], [...], [...].