Wyrok NSA z dnia 13 marca 2019 r., sygn. II FSK 1009/17

W sytuacji, gdy obiekty wymienione w art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane takie jak urządzenia techniczne i fundamenty, tworzą całość techniczno-użytkową trwale związaną z gruntem (a zatem w przypadku, gdy samo urządzenie techniczne nie jest wolnostojące, a owe związanie urządzenia z gruntem jest realizowane za pośrednictwem fundamentu), to przyjąć należy, że mamy do czynienia z obiektem budowlanym stanowiącym opodatkowaną budowlę w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jerzy Płusa, Sędzia NSA Andrzej Jagiełło (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Agnieszka Krawczyk, Protokolant Agata Milewska, po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej P. sp. z o.o. z siedzibą we F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 3 listopada 2016 r. sygn. akt I SA/Bd 680/16 w sprawie ze skargi P. sp. z o.o. z siedzibą we F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Toruniu z dnia 20 lipca 2016 r. nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2012 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

II FSK 1009/17

Uzasadnienie

1.1 Wyrokiem z dnia 3 listopada 2016 r., sygn. akt I SA/Bd 680/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę P. sp. z o.o. w F. (spółka, skarżąca) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 20 lipca 2016 r., w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2012 r. 1.2 Ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynika, że Decyzją z dnia 15 lutego 2016r. Burmistrz K. określił spółce wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2012 r. w kwocie 1.016.029 zł. W wyniku wniesionego odwołania decyzją z 20 lipca 2016 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. 1.3 W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy skarżąca wniosła o uchylenie decyzji organów podatkowych obu instancji. Zaskarżonej decyzji zarzuciła: I. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: - art. 122 w zw. z art. 187 w zw. z art. 191 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) - dalej O.p., polegające na nieprawidłowym ustaleniu stanu faktycznego sprawy i naruszeniu zasady prawdy materialnej, wobec uznania, że elementy budowlane urządzeń technicznych, tj. fundamenty i konstrukcje wsporcze stanowią całość techniczno - użytkową wraz z urządzeniami i maszynami, podczas gdy związek o charakterze technicznym nie zachodzi, gdyż urządzenia i maszyny mogą być w każdej sytuacji zdemontowane i przeniesione na inną lokalizację, bez utraty wartości użytkowych, technicznych i technologicznych; przedmiotowe urządzenia są dostarczane jako gotowe prefabrykaty do montażu i stanowią kompletne, samodzielne urządzenia, które są instalowane w sposób umożliwiający ich demontaż; - art. 122 w zw. z art. art. 187 § 1 i 191 oraz art. 197 § 1 O.p. przez dokonanie błędnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, przekraczając granice swobodnej oceny, i wyciągnięcie na jego podstawie błędnych wniosków, w szczególności w zakresie dowodu z opinii biegłego mgr inż. W.A. oraz opinii technicznej rzeczoznawcy mgr inż. K.I. w zakresie kwalifikacji obiektów budowlanych, przejawiające się w przyjęciu przez organ za biegłym W.A., iż przedmiotowe elementy budowlane stanowią całość techniczno-użytkową wraz z urządzeniami i maszynami, mimo iż biegły w opinii nie wykazał związku technicznego a jedynie związek funkcjonalny, przy jednoczesnym pominięciu istotnych twierdzeń zawartych w opinii technicznej K.I., iż urządzenia i maszyny mogą być w każdej sytuacji zdemontowane i przeniesione bez utraty swoich wartości użytkowych, technicznych i technologicznych, są one dostarczane jako gotowe prefabrykaty do montażu i stanowią kompletne, samodzielne urządzenia, które są instalowane w sposób umożliwiający ich demontaż, do których to twierdzeń opinii organ się nie odniósł, a zwrócił uwagę jedynie na wskazanie, iż urządzenia są montowane za pomocą śrub; - art. 124 O.p. w zw. z art. 210 § 4 O.p. poprzez wadliwe sporządzenie uzasadnienia decyzji przejawiające się w odwołaniu przez organ do porównania związku urządzeń z fundamentami do związku, jaki występuje pomiędzy kanalizacją a liniami telekomunikacyjnymi w niej ułożonymi, podczas gdy jest to porównanie nieadekwatne do stanu faktycznego, a w dodatku zgodnie z art. 3 pkt 3a) ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r. poz. 290 ze zm.) - dalej: P.b, obowiązującym od 17 lipca 2010 r., linie kablowe ułożone w kanalizacji kablowej nie stanowią obiektu budowlanego, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu jako budowla, w związku z powyższym organ powołał się w uzasadnieniu decyzji na orzecznictwo dotyczące linii kablowych wydane w poprzednio obowiązującym stanie prawnym, co jest nieuzasadnione i nieprzydatne do wyjaśnienia sprawy; ponadto organ nie odniósł się do powołanego przez skarżącego orzecznictwa dotyczącego m.in. urządzeń myjni posadowionych na fundamentach i ogniw fotowoltaicznych, które to orzecznictwo potwierdza stanowisko skarżącego, podczas gdy w prawie podatkowym, jeżeli zaistnieją wątpliwości (a w przypadku rozbieżności w orzecznictwie takie należy powziąć), to należy je rozstrzygać na korzyść podatnika. II. naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 716 ze zm.,) - dalej: u.p.o.l., w zw. z art. 3 pkt 1 lit. b) P.b, w brzmieniu obowiązującym do dnia 27 czerwca 2015 r. oraz art. 3 pkt 3 poprzez błędną wykładnię polegającą na: - pominięciu znaczenia części art. 3 pkt 3 P.b., stanowiącego, że odrębnymi i samodzielnymi budowlami są części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową - w sytuacji, gdy wskazana część przepisu wymienia przykłady odrębnych i samodzielnych budowli, wobec czego musi być uwzględniana w interpretacji definicji budowli z u.p.o.l., a w konsekwencji nieprawidłowym przyjęciu przez organ, że części budowlane i urządzenia techniczne stanowią budowle - jako całości techniczno - użytkowe, gdy tymczasem zgodnie z definicją budowlami są wyłącznie części budowlane urządzeń technicznych, a podstawę opodatkowania powinna stanowić wartość jedynie elementów budowlanych i fundamentów pod te maszyny i urządzenia; - braku odmiennego potraktowania wolnostojących urządzeń technicznych nieposiadających części budowlanych i urządzeń technicznych posiadających części budowlane, podczas gdy ustawodawca celowo wskazał na rozróżnienie tych obiektów. Zdaniem skarżącej, organ nieprawidłowo ocenił, że przedmiotowe urządzenia stanowią całość techniczno - użytkową z elementami budowlanymi i fundamentami, które jako odrębne pod względem technicznym, stanowią odrębne budowle, natomiast same urządzenia techniczne nie stanowią budowli. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, w całości podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. 1.4 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalając skargę podniósł, że istota sporu sprowadza się do rozstrzygnięcia, czy przedstawiony przez stronę system chłodzenia i dopalarka wraz z fundamentami i konstrukcjami wsporniczymi, na których instalacje te są umieszczone, stanowią jako całość przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości w 2012 r. Istotna zmiana przepisów nastąpiła w zakresie definicji obiektu budowlanego w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, od dnia 28 czerwca 2015 r., na podstawie ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. z 2015 r., poz. 443). W ocenie Sądu w zaistniałym sporze rację należało przyznać organom, że sporne urządzenia stanowią - jako całość - przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości. System chłodzenia i dopalarka wraz z fundamentami oraz konstrukcjami wsporniczymi stanowią całość techniczno-użytkową. Występuje bowiem między nimi związek techniczny, fizyczny, funkcjonalny i użytkowy, dzięki któremu urządzenia te jako całość mogą realizować swoje cele, czyli ogrzewanie pomieszczeń (biurowych, magazynowych, produkcyjnych), oczyszczanie powietrza ze szkodliwych związków powstałych w procesie produkcyjnym zakładu, wentylację hali magazynowej, chłodzenie. Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem strony skarżącej, według której przeszkodą w uznaniu urządzeń wraz z fundamentami za całość techniczno-użytkową jest brak więzi fizycznej między nimi, albowiem nie są one wzajemnie przymocowane, tak że można swobodnie urządzenie usuwać z fundamentów i konstrukcji wsporniczych. Zdaniem Sądu, nawet luźne połączenie obu elementów nie niweczy ich więzi użytkowej. 2.1 W skardze kasacyjnej od tego wyroku skarżąca zaskarżyła go w całości domagając się jego uchylenia w całości i rozpoznania skargi, jako że istota sprawy została dostatecznie wyjaśniona, rozpoznania skargi kasacyjnej na rozprawie oraz zasądzenia na rzecz skarżącej koszów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.