Wyrok NSA z dnia 16 lutego 2017 r., sygn. I OSK 988/15

Przepis art. 174 pkt 1 ustawy P.p.s.a. przewiduje dwie postacie naruszenia prawa materialnego, a mianowicie błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Przez błędną wykładnię należy rozumieć nieprawidłowe zrekonstruowanie treści normy prawnej wynikającej z konkretnego przepisu, natomiast przez niewłaściwe zastosowanie dokonanie wadliwej subsumcji przepisu do ustalonego stanu faktycznego.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Wiesław Morys (spr.), Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska, Sędzia del. WSA Marian Wolanin, Protokolant starszy inspektor sądowy Kamil Wertyński, po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. N. i B. N. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 listopada 2014 r. sygn. akt I SA/Wa 60/14 w sprawie ze skargi Z. N. i B. N. na postanowienie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] grudnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 5 listopada 2014 r., sygn. akt I SA/Wa 60/14, oddalił skargę Z. N. i B. N. (dalej skarżący) na opisane w sentencji postanowienie Ministra Administracji i Cyfryzacji.

Przedstawiając w jego uzasadnieniu stan faktyczny sprawy Sąd I instancji podał, iż decyzją z [...] sierpnia 2003 r. Wojewoda M., na podstawie art. 18 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191 ze zm.), dalej ustawa komunalizacyjna, stwierdził nabycie przez Gminę P. z dniem [...] maja 1990 r. z mocy prawa, nieodpłatnie, własności nieruchomości oznaczonej jako działki nr [...] i [...] (Kw nr [...]). Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności ww. decyzji w części obejmującej działkę nr [...] wystąpili skarżący. Minister Administracji i Cyfryzacji postanowieniem z dnia [...] stycznia 2013 r. odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie, a zaskarżonym postanowieniem utrzymał je w mocy, nie uwzględniając wniosku skarżących o ponowne rozpatrzenie sprawy. Jego zdaniem wniosek nie zawiera żadnych nowych, istotnych dla sprawy argumentów, ani nie przedstawia nowych okoliczności (popartych dowodami), które skutkowałyby wzruszeniem kwestionowanego rozstrzygnięcia. Wyjaśnił, iż skarżący nie mają legitymacji do skutecznego wszczęcia postępowania, gdyż nie wykazali, że służy im przymiot strony w rozumieniu art. 28 K.p.a. Nie byli stroną postępowania, w którym zapadła decyzja dotychczasowa, ani nie mają interesu prawnego, by uzyskać taki przymiot w postępowaniu nadzwyczajnym jej dotyczącym. Generalnie stronami postępowania komunalizacyjnego są Skarb Państwa i właściwa gmina. Inne osoby mogą uczestniczyć w tym postępowaniu, jeżeli wykażą tytuł prawny do przedmiotowej nieruchomości. Nabycie własności przez gminę w tym trybie następowało z mocy prawa, a dotyczyło mienia ogólnonarodowego (państwowego). Tymczasem skarżący nie przedstawili dowodów, z których wynikałby ich tytuł do spornej nieruchomości, będącej w dniu komunalizacji własnością Skarbu Państwa. Wywodzenie interesu prawnego z art. 140 i art. 222 § 1 K.c. oraz z umowy nabycia własności nieruchomości z dnia [...] lipca 2006 r., jak to uczynili, nie jest skuteczne, zwłaszcza że nie zaprzeczyli tym wpisowi własności w księdze wieczystej. Nie wynika z tych okoliczności i zdarzeń prawo własności tej nieruchomości służące zbywcom tej działki. Natomiast na podstawie zaświadczenia Wójta Gminy P. z [...] stycznia 2003 r. wpisano Skarb Państwa jako jej właściciela do właściwej księgi wieczystej. Sporządzono go na podstawie art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.). Wynika zeń, iż sporna działka stanowiła drogę publiczną wzniesioną w czynie społecznym. Wpis w księdze wieczystej jest objęty domniemaniem zgodności z rzeczywistym stanem prawnym (art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.). Organ podkreślił też, iż wspomniany wyżej akt notarialny dotyczył działki nr [...], a nie działki nr [...].