Wyrok NSA z dnia 19 kwietnia 2017 r., sygn. II FSK 1272/15

Zarówno z przepisów Ordynacji podatkowej jak i u.p.d.o.f. nie da się wywieść twierdzenia, że organ podatkowy jest zobowiązany do oszacowania kosztów uzyskania przychodów w sytuacji, gdy podatnik zaniedbuje swoje obowiązki w zakresie dokumentowania zdarzeń gospodarczych. To stronę skarżącą obciążał obowiązek przedłożenia wiarygodnych dowodów dokonywanych transakcji, zarówno w odniesieniu do nabywanego towaru lub usługi, jego ilości, ceny jak i kontrahenta. Oszacowanie nie może być zastosowane w celu ominięcia wymogu wykazania, iż określony wydatek został faktycznie poniesiony, a ponadto został poniesiony w celu uzyskania przychodów.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), Sędzia NSA Grażyna Nasierowska, Sędzia WSA (del.) Bogusław Wolas, Protokolant Paweł Kowalczyk, po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej I. G. i R. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 13 listopada 2014 r. sygn. akt I SA/Wr 2035/14 w sprawie ze skargi I. G. i R. G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu z dnia 16 czerwca 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2009 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od I. G. i R. G. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu kwotę 2700 (słownie: dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1.1. Wyrokiem z dnia 13 listopada 2014 r., sygn. akt I SA/Wr 2035/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę I. G. i R. G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu z dnia 16 czerwca 2014 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2009 r.

1.2. W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej we W. decyzją z dnia 20 marca 2014 r. określił zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2009 r. Organ I instancji ustalił, że w 2009 r. Skarżąca prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą M. w zakresie świadczenia usług budowlanych rozliczając podatek dochodowy z tego tytułu na zasadach określonych w art. 27 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm., dalej zwana: "u.p.d.o.f."). Zdarzenia związane z działalnością gospodarczą ewidencjonowała w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. W postępowaniu organ kontroli ustalił też, że na wspólny rachunek małżonków dokonywane były w 2009 r. przelewy pieniężne, pochodzące od osób fizycznych, które w opisie operacji odnosiły się do wykonania usług budowlanych lub takie, które w tytule wpłaty nie zawierały żadnej informacji. Dyrektor UKS stwierdził że skarżąca zaniżyła wykazany w 2009 r. w zeznaniu podatkowym przychód z prowadzonej działalności gospodarczej o kwotę netto 228.024,54 zł. Po wyznaczeniu podatnikom terminu do wypowiedzenia się w sprawie zgromadzonego materiału dowodowego, w dniu 14 listopada 2013 r. wpłynęła do organu podatkowego, złożona przez podatników korekta deklaracji PIT-36 za 2009 r. uwzględniająca w całości ustalenia przeprowadzonego postępowania. Po wydaniu w dniu 18 grudnia 2013 r. przez organ I instancji wyniku kontroli, małżonkowie G. złożyli w dniu 19 grudnia 2013 r. kolejną korektę PIT-36 za 2009 r., w której powrócili do pierwotnie wykazanych kwot w zeznaniu z dnia 30 kwietnia 2009 r. Uzasadniało to podjęcie postępowania wobec małżonków, gdyż ujawnione nieprawidłowości oznaczały, że podatkowa księga przychodów i rozchodów prowadzona była nierzetelnie, jednak dane wynikające z księgi, uzupełnione zgromadzonymi przez organ dowodami pozwoliły na ustalenie podstawy opodatkowania zgodnie z art. 23 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm., dalej zwana: "Ordynacja podatkowa"), co mimo nierzetelności urządzeń księgowych w zakresie przychodów, umożliwiło określenie zobowiązań podatkowych małżonków bez konieczności szacowania podstaw opodatkowania. Od powyższej decyzji wywiedzione zostało odwołanie, w którym zarzucono naruszenie art. 180, art. 187, art. 188, art. 197 oraz art. 21 § pkt 1 i § 3 i art. 23 Ordynacji podatkowej. Skarżący podnieśli że skoro organ kontroli skarbowej zakwestionował dokonywanie przez R. G. (w roli pełnomocnika I. G.) zakupów materiałów budowlanych w imieniu i na rzecz osób wpłacających środki pieniężne na rachunek bankowy małżonków G., to powinien ustalić przynajmniej jaka część dokonanych wpłat została wydatkowana na zakup materiałów budowlanych, czego można było dokonać w trybie oszacowania. Podkreślono, że jako przychód nie mogły być potraktowane kwoty wpłacane na zakup materiałów budowlanych.