Wyrok NSA z dnia 30 września 2016 r., sygn. I GSK 996/15

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marzenna Zielińska (spr.) Sędzia NSA Zofia Przegalińska Sędzia del. WSA Dorota Dąbek Protokolant Paweł Gorajewski po rozpoznaniu w dniu 30 września 2016 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Ł. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 10 października 2014 r. sygn. akt I SA/Op 141/14 w sprawie ze skargi Ł. W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Opolu z dnia [...] grudnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie opłaty paliwowej oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

I

Wyrokiem z dnia 10 października 2014 r. (sygn. akt I SA/Op 141/14) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej powoływanej jako "p.p.s.a."), oddalił skargę Ł. W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Opolu z dnia [...] grudnia 2013 r. (nr [...]), którą organ ten utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w Opolu z dnia [...] września 2013 r. określającą skarżącemu zobowiązanie w opłacie paliwowej za grudzień 2009 r. w wysokości 570 zł.

Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu ustalenia faktyczne i stanowisko organów orzekających w sprawie. Organy te ustaliły, że u skarżącego (prowadzącego pod firmą [...] działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług transportowych za pomocą własnych środków transportu) przeprowadzono postępowanie kontrolne w zakresie obrotu paliwami silnikowymi i rzetelności deklarowania podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku akcyzowego i opłaty paliwowej za okres od 1 stycznia 2008 r. do 30 listopada 2012 r. W toku postępowania kontrolnego ustalono, że w badanym okresie skarżący dokonywał zakupu oleju napędowego, który był następnie wykorzystywany głównie na potrzeby prowadzonej działalności, przy czym skarżący nie deklarował opodatkowania akcyzą tych wyrobów i nie składał informacji w zakresie opłaty paliwowej. Z okazanej dokumentacji wynikało, że sprzedającym olej napędowy na rzecz kontrolowanego był m.in. podmiot I. Sp. z o.o. Biuro Handlowe o/T. ul. [...], [...] T. W grudniu 2009 r. skarżący nabył od tej spółki 6000 litrów oleju napędowego, nie deklarując go do opodatkowania akcyzą i opłatą paliwową. Organ administracji przeprowadził czynności sprawdzające, stwierdzając, że I. Sp. z o.o. z siedzibą w E. nie posiadała oddziału o nazwie uwidocznionej na fakturach (tj. I. Sp. z o.o. Biuro Handlowe o/T. w T.), na wskazywanej jako adres tego Biura ulicy [...] nigdy nie został przyporządkowany numer posesji [...]. Stwierdzono również, że wspomniana spółka z dniem [...] września 2008 r. została wyrejestrowana z ewidencji podatników VAT, od dnia [...] października 2009 r. zawiesiła działalność gospodarczą (wznowioną później na jeden dzień - w dniu [...] listopada 2011 r. do [...] listopada 2011 r.), zaś decyzją z [...] listopada 2008 r. cofnięto udzieloną jej [...] listopada 2004 r. koncesję na obrót paliwami ciekłymi (ze względu na zaprzestanie prowadzenia działalności koncesjonowanej). W złożonych w trakcie kontroli wyjaśnieniach skarżący wskazał, że zamówień poszczególnych partii paliwa od spółki I. dokonywał telefonicznie za pośrednictwem M. P.y, który podawał się za przedstawiciela/pośrednika wspomnianej spółki (przy czym skarżący nie żądał potwierdzenia takiej roli przez M. P.). Zamówione paliwo było dostarczane do zbiornika należącego do skarżącego zgodnie z zamówieniem, płatności za nabywane paliwo dokonywane były gotówką przekazywaną M. P., przy czym skarżący nie wystawiał dowodu KW, a jedynym potwierdzeniem był otrzymany dokument KP. Natomiast z protokołu przesłuchania M. P. wynikało, że od października 2009 r. pośredniczył on w sprzedaży paliwa, zbierał zamówienia i dowoził olej napędowy do odbiorców, przy czym paliwo było własnością spółki I. Biuro Handlowe o/T., a nawiązanie współpracy z tą firmą nastąpiło z jej inicjatywy i opierało się wyłącznie na ustnej umowie. M. P. zeznał, że pozyskane zamówienia przekazywał telefonicznie lub za pomocą sms osobie, która nawiązała z nim współpracę, natomiast otrzymane płatności za zamówienia przekazywał gotówkowo kierowcom transportów lub osobom które występowały z ramienia spółki I., a od osób tych otrzymywał faktury, które następnie przekazywał odbiorcom. W przedstawionej do kontroli dokumentacji brak było dokumentów przewozowych oraz dotyczących dokonanych płatności, a na fakturach zakupu oleju napędowego nie było wzmianki o zapłacie podatku akcyzowego za dostarczone paliwo. Ustalono także, że I. Sp. z o.o. Biuro Handlowe o/T. nie składała zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku akcyzowego, jak i deklaracji dla podatku akcyzowego, a także nie figurowała w rejestrze podmiotów paliwowych. W związku z tymi ustaleniami organ I instancji uznał, że okazana do kontroli przez skarżącego dokumentacja dotyczy zakupu oleju napędowego od podmiotu, który w momencie zawarcia transakcji sprzedaży tego paliwa silnikowego: 1) formalnie nie prowadził działalności gospodarczej, 2) nie mógł uczestniczyć w legalnym obrocie paliwami ciekłymi, bo nie posiadał koncesji na taki obrót, 3) nie miał oddziału w T. wskazanego na fakturze. Wobec tego - uznając za nierzetelną dokumentację zakupu oleju napędowego sporządzoną na rzecz skarżącego - organ I instancji stwierdził, że nie można ustalić źródła faktycznego pochodzenia tego paliwa, a w konsekwencji nie było podstaw do uznania, że od nabytego oleju napędowego został zapłacony podatek akcyzowy i opłata paliwowa w należnej wysokości. Z tego względu to na skarżącym ciążył obowiązek zarówno zapłaty akcyzy z tytułu dokonanych transakcji nabycia oleju napędowego dokonanych w grudniu 2009 r. (co skutkowało wydaniem w dniu [...] września 2013 r. decyzji określającej skarżącemu zobowiązanie podatkowe w tym zakresie, utrzymanej następnie w mocy decyzją Dyrektora Izby Celnej w Opolu z [...] grudnia 2013 r.), jak i obowiązek uiszczenia opłaty paliwowej, o jakim mowa w art. 37j ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2571 ze zm.). Uznanie skarżącego na gruncie przepisów ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11 ze zm.) za podatnika akcyzy skutkowało bowiem tym, że ciąży na nim - stosownie do treści art. 37j ust. 4 ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym obowiązek zapłaty opłaty paliwowej, który powstaje z dniem powstania zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym (art. 37k wspomnianej ustawy).