Wyrok NSA z dnia 21 lipca 2015 r., sygn. I OSK 2537/13

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska, Sędzia NSA Małgorzata Jaśkowska, Sędzia del. WSA Marian Wolanin (spr.), Protokolant starszy inspektor sądowy Kamil Wertyński, po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2015 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M.S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 14 czerwca 2013 r. sygn. akt II SA/Gl 21/13 w sprawie ze skargi M.S. na decyzję Wojewody Śląskiego z dnia [...] listopada 2012 r. nr [...] w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 14 czerwca 2013 r., sygn. akt II SA/Gl 21/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę M. S. na decyzję Wojewody Śląskiego z dnia [...] listopada 2012 r., Nr [...], w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną.

W uzasadnieniu wyroku wskazano, że wnioskiem złożonym w dniu 9 listopada 2011 r. M. S. wystąpiła o odszkodowanie za nieruchomość położoną w gminie administracyjnej W., obręb W., oznaczoną jako działka nr 4376 o pow. 0,5289 ha oraz działka nr 3760/1 o pow. 0,1165 ha, zajętą pod drogę gminną - ul. S.. Decyzją z dnia [...] marca 2012 r., Nr [...], Wojewoda Śląski stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Gminę W. własności udziału w wysokości 1/3 części ww. nieruchomości drogowej zajętej pod drogę gminną. Natomiast decyzją z dnia [...] lipca 2012 r., Nr [...], Starosta Bielski odmówił M. S. ustalenia wnioskowanego odszkodowania ze względu na złożenie wniosku o jego ustalenie po upływie ustawowego terminu określonego w art. 73 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. Nr 133, poz. 872, ze zm.). Odszkodowanie mogło bowiem być ustalone na wniosek strony złożony w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. Złożenie natomiast wniosku po upływie tego terminu, jak w niniejszej sprawie, spowodowało wygaśnięcie roszczenia w tym zakresie. Określony przez ustawodawcę w art. 73 ust. 4 ustawy termin do składania wniosków o ustalenie i wypłatę odszkodowania za grunty zajęte pod drogi publiczne jest bowiem terminem prawa materialnego, którego upływ powoduje wygaśnięcie przysługujących praw i uniemożliwia ich skuteczne dochodzenie, przy czym ze względu na jego materialny charakter nie mają do niego zastosowania przepisy regulujące instytucję przywrócenia terminu. Zgodnie zaś z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 maja 2011 r., sygn. akt K 20/09, art. 73 ust. 4 przywołanej ustawy jest zgodny z art. 21 ust. 2 w zw. z art. 31 ust. 3 oraz art. 2 Konstytucji RP i wywodzoną z niego zasadą poprawnej legislacji. W wyniku rozpatrzenia odwołania M. S., Wojewoda Śląski decyzją z dnia [...] listopada 2012 r., Nr [...], utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji, w pełni podzielając wyrażone w niej ustalenia faktyczne i ich ocenę prawną. Zdaniem organu odwoławczego, art. 73 ust. 4 powołanej wyżej ustawy jednoznacznie określa termin, w którym należało złożyć wniosek o odszkodowanie. Regulacja ta nie przewiduje możliwości przywrócenia terminu do złożenia wniosku o ustalenie odszkodowania. Jest to termin zawity, dlatego jego uchybienie wywołuje skutek prawny w postaci wygaśnięcia roszczenia.