Wyrok NSA z dnia 3 marca 2015 r., sygn. II GSK 52/14

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Henryk Wach (spr.) Sędzia NSA Maria Jagielska Sędzia del. WSA Inga Gołowska Protokolant Anna Ważbińska-Dudzińska po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Krajowej Rady Notarialnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 4 września 2013 r. sygn. akt VIII SA/Wa 450/13 w sprawie ze skargi J. R. na uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wydania zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. oddala skargę; 3. zasądza od J. R. na rzecz Krajowej Rady Notarialnej 280 (dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 4 września 2014 r. o sygn. akt VIII SA/Wa 450/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w W., działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) w zw. z art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.), uwzględnił skargę J. R. (dalej: skarżąca) uchylając zaskarżoną uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] marca 2013 r., nr [...] oraz utrzymaną nią w mocy uchwałę Rady Izby Notarialnej w L. z dnia [...] lipca 2012 r., nr [...] o odmowie wydania J. R. zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej. Ponadto Sąd stwierdził, że uchylone uchwały nie podlegają wykonaniu, a także zasądził od organu administracji na rzecz skarżącego 200 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu ustalenia faktyczne i stanowisko organów administracji orzekających w sprawie. Organy te stwierdziły, że skarżąca wystąpiła do Rady Izby Notarialnej w L. z wnioskiem o wydanie jej zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej. Wspomnianą wyżej uchwałą Rada Izby Notarialnej - działając na podstawie art. 72 § 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 ze zm.) oraz art. 219 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.; dalej: k.p.a.) - odmówiła wydania zaświadczenia o żądanej treści, zaś Krajowa Rada Notarialna - po rozpatrzeniu zażalenia strony - utrzymała w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Zdaniem organów administracji, skarżąca nie spełniła warunków do uzyskania zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej, bowiem jako aplikant notarialny nie zrealizowała programu aplikacji, gdyż nie uzyskała pozytywnej oceny z kolokwium. Organ wskazał, że na mocy upoważnienia ustawowego zawartego w art. 40 § 1 pkt 9 ustawy Prawo o notariacie Krajowa Rada Notarialna podjęła uchwałę nr [...] z dnia [...] września 2009 r. w sprawie programu aplikacji notarialnej (zmienioną następnie uchwałą nr [...] z dnia [...] listopada 2011 r.), z której wynika m.in., że "W czasie odbywania aplikacji aplikanci składają dwa kolokwia" (§ 6 ust. 1 uchwały) oraz że "Wykonanie przez aplikanta obowiązków objętych niniejszym programem uprawnia go do uzyskania zaświadczenia o odbyciu aplikacji" (§ 1 ust. 2 uchwały). Możliwość przeprowadzania przez Izbę kolokwiów i sprawdzianów w celu sprawdzenia stopnia opanowania przez aplikantów notarialnych dziedzin prawa, z których prowadzone jest szkolenie, wynika również z § 13 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie organizacji aplikacji notarialnej (Dz. U. Nr 258, poz. 2169 ze zm.). Zdaniem organów, konsekwencją uzyskania oceny negatywnej z któregokolwiek z kolokwiów lub sprawdzianów (przy uwzględnieniu trybu poprawkowego), względnie niezłożenie (nieprzystąpienie) do któregoś nich, jest uznanie, że aplikant nie wykonał wszystkich obowiązków objętych programem aplikacji. Krajowa Rada Notarialna uznała, że skarżąca nie wypełniła obowiązku stałego podnoszenia swojej wiedzy zawodowej, a zatem nie zaznajomiła się z całokształtem pracy notariusza i wobec tego nie jest możliwe uznanie, że odbyła aplikację notarialną. Konsekwencją tego jest brak możliwości wydania zaświadczenia o odbyciu przez nią aplikacji notarialnej.