Wyrok NSA z dnia 5 listopada 2015 r., sygn. I FSK 1073/14
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Barbara Wasilewska, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Nina Półtorak, , Protokolant Janusz Bielski, po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej H.S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 5 marca 2014 r. sygn. akt I SA/Gd 14/14 w sprawie ze skargi H.S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G. z dnia 23 października 2013 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za styczeń, luty, maj, sierpień, wrzesień, październik, grudzień 2007 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od H.S. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w G. kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
I FSK 1073/14
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 5 marca 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w sprawie o sygnaturze akt I SA/Gd 14/14 działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 roku, poz. 270 ze zm.,) dalej p.p.s.a., oddalił skargę H.S. (dalej skarżący) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G. z dnia 23 października 2013 r., w przedmiocie podatku od towarów i usług za styczeń, luty, maj, sierpień, wrzesień, październik, grudzień 2007 r. 1. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w G. przeprowadził u H.S. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą E. kontrolę podatkową w zakresie kontroli rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania podatku od towarów i usług za okres od grudnia 2006r. do grudnia 2007r. Kontrolę zakończono protokołem doręczonym stronie w dniu 17 października 2012r. Decyzją z dnia 26 lutego 2013r. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w G. dokonał rozliczenia w podatku od towarów i usług za styczeń, luty, maj, sierpień, wrzesień, październik i grudzień 2007r. w sposób odmienny od wykazanego przez podatnika w deklaracjach VAT-7. Organ I instancji nie uznał prawa podatnika do odliczenia podatku naliczonego w łącznej kwocie 177 262 zł, zawartego w 17 fakturach wystawionych przez E. Sp. z o.o. w W., które stwierdzały czynności (dostawy towarów), które nie zostały wykonane. Zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Skarbowej, po rozpatrzeniu odwołania skarżącego, utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej z dnia 26 lutego 2013r., w przedmiocie podatku od towarów i usług za styczeń, luty, maj, sierpień, wrzesień, październik i grudzień 2007r. Dokonując oceny zebranego materiału dowodowego, w tym kontaktów podatnika i charakteru transakcji przeprowadzanych ze spółką E., organ stwierdził, iż wskazano na okoliczności, które odbiegają od przyjętych reguł w obrocie gospodarczym. Wystąpiły zatem obiektywne przesłanki prowadzące do wniosku, że podatnik świadomie uczestniczył w transakcjach wykorzystywanych do popełnienia oszustwa w podatku VAT. Dyrektor Izby Skarbowej podzielił stanowisko organu pierwszej instancji, że skarżącemu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku z faktur wystawionych przez E. Sp. z o.o., gdyż dokumentowały one czynności niewykonane. W związku z tym, na mocy art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a) ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 roku, Nr 54, poz. 535) dalej ustawa o VAT, faktury te nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Organ wskazał przy tym, że poczynione w sprawie ustalenia pozwalają na stwierdzenie, że skarżący miał świadomość uczestnictwa w procederze wprowadzenia do obrotu fikcyjnych faktur VAT. 2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku W ocenie Sądu spór w sprawie toczy się o zakwestionowanie przez organy na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, prawa podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z 17 faktur VAT, wystawionych przez E. Sp. z o.o. z siedzibą w W., w wyniku stwierdzenia, że faktury nie odzwierciedlają rzeczywistych operacji gospodarczych pomiędzy kontrahentami. Organy słusznie zdaniem Sądu stanęły na stanowisku, że skarżący nie zakupił od E. Sp. z o.o. towarów (materiałów elektrycznych) na podstawie zakwestionowanych faktur stwierdzających czynności, które nie miały miejsca. Wystawiająca sporne faktury spółka E. nie posiadała towaru, na który wystawiła faktury, bowiem uprzednio nie zakupiła go od E. Sp. z o.o. będącej podmiotem, który nie funkcjonował w rzeczywistym obrocie gospodarczym. Sąd uznał, że postępowanie zakończone zaskarżoną decyzją czyni zadość regułom określonym w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 613) dalej O.p., a określona wysokość zobowiązania podatkowego jest konsekwencją prawidłowo ustalonego stanu faktycznego sprawy, całokształtu zebranego materiału dowodowego i obowiązujących przepisów prawa. Zdaniem Sądu, chybiony był zarzut naruszenia art. 122 O. p., gdyż nie można było uznać, że organy podatkowe nie podjęły niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego. Przeciwnie, wedle oceny Sądu, organy prawidłowo i zgodnie z normami wynikającymi z art. 187 § 1, 188, 191 O.p zebrały i rozpatrzyły cały materiał dowodowy. Sąd oddalił też zarzuty podatnika wskazujące, że zgłaszane przez niego dowody były pomijane. W wyroku argumentowano, że organy rozpatrzyły wnioski dowodowe skarżącego i przesłuchały świadków: T.S., R.P., A.S. Ponadto Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem skarżącego, ze włączenie przez organ podatkowy do materiału dowodowego materiałów z postępowania dotyczącego spółki E. doprowadziło do naruszenia zasady czynnego udziału strony w postępowaniu. O ustaleniach wynikających z postępowania kontrolnego przeprowadzonego wobec spółki E., a dotyczących firmy E. i o włączeniu materiałów z postępowania kontrolnego w spółce E. do postępowania podatnik został poinformowany, a na jego na wniosek zostały wydane kserokopie dokumentów akt sprawy. W związku z powyższym nie znajdowało uzasadnienia stwierdzenie skarżącego, iż nie miał on wpływu na ocenę materiału dowodowego. Sąd argumentował, że oparcie się przez organy podatkowe m.in. na dowodach pozyskanych w innych postępowaniach nie dowodzi o naruszeniu zasady czynnego udziału strony w postępowaniu, z uwagi na fakt, że strona nie brała udziału w przeprowadzaniu tych dowodów w rozumieniu art. 180 § 1 O.p. Dowody przeprowadzone bezpośrednio przez organ w postępowaniu podatkowym mają tą samą moc dowodową, jak dowody zgromadzone w innych postępowaniach i podlegają swobodnej ocenie organu. Zarzut naruszenia art. 192 O.p. Sąd ocenił jako bezzasadny. Zdaniem Sądu organy podatkowe nie naruszyły też reguły interpretowania wątpliwości na korzyść podatnika, a uzasadnienie zaskarżonej decyzji spełnia wymogi określone w art. 210 § 1 pkt 6 O.p. Analiza poszczególnych tez uzasadnienia wskazywała na słuszność stanowiska organu odwoławczego, że sporne faktury VAT stwierdzały czynności, które nie zostały dokonane przez spółkę E.. Spółka ta nie mogła być dostawcą towarów (materiałów elektrycznych) dla skarżącego, albowiem nie nabyła ich wcześniej od E. Sp. z o.o., która była spółką niefunkcjonującą w rzeczywistym obrocie gospodarczym. Sąd argumentował następnie, że spółka E. była małą firmą, niedokonującą obrotów na skalę wykazaną w dokumentacji księgowej. Prowadziła działalność gospodarczą polegającą na handlu detalicznym, nie była hurtownią posiadającą możliwość dostarczania dużych partii towarów, na co wskazywała jej lokalizacja oraz powierzchnia sklepu a także placów składowych na towary i magazynów. Spółka w 2007 r. nie zatrudniała pracowników mogących wykonać usługi, nie posiadała sprzętu, którym mogłaby wykonać usługi. 3. Skarga kasacyjna Skarżący w skardze kasacyjnej zaskarżył wskazany powyżej wyrok w całości, zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy; - to jest naruszenie art. 134 § 1 p.p.s.a. w związku z art. 141 § 4 ustawy, polegające na uznaniu zaskarżonej decyzji Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 23 października 2013 roku, jako odpowiadającej przepisom prawa decyzji organu podatkowego drugiej instancji; - naruszenie art. 106 § 3 p.p.s.a. w zw. z art. 180 O.p. poprzez błędne ustalenia faktyczne, niedopuszczenie jako dowód dokumentów sporządzonych przez podatnika wiążących nabyte towary z ich sprzedażą, - naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a., w zw. z art. 122 §1; art.123 §1; art.187; art. 191 O.p. w zakresie przyjętych ustaleń przez Sąd oraz braku uzupełnienia materiałów dowodowych mających wpływ na wynik sprawy - naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b) p.p.s.a., w zw. z art. 123 § 1 O.p. polegające na nieuchyleniu zaskarżonej decyzji i wznowieniu postępowania. Następnie wskazano na zarzut naruszenia prawa materialnego, to jest art. 88 ust. 3a pkt.4 lit. a) ustawy o VAT poprzez jego błędną interpretację, - naruszenie art. 168 lit. a) Dyrektywy RE 2006/112/WE. Wskazując na powyższe zarzuty autor skargi kasacyjnej wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku sądu administracyjnego I instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania oraz o rozpoznanie sprawy również pod nieobecność skarżącego. 4. Odpowiedź na skargę kasacyjną Dyrektor Izby Skarbowej w G. w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego. Wskazał, że zarzuty skargi kasacyjnej nie zasługują na uwzględnienie, a zaskarżony wyrok odpowiada prawu.