Wyrok NSA z dnia 9 marca 2017 r., sygn. I FSK 1319/15

Podatkowe postępowanie; Podatek od towarów i usług; Inne

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Danuta Oleś, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Bożena Dziełak, Protokolant Jan Jaworski, po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej R. L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 2 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Gl 615/14 w sprawie ze skargi R. L. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K z dnia 4 lutego 2014 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od R. L. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w K. kwotę 2.700 (słownie: dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 2 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Gl 615/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.), dalej: p.p.s.a., oddalił skargę R. Ł. (dalej: strona lub skarżący) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. (dalej: organ odwoławczy) z dnia 4 lutego 2014 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące od stycznia do grudnia 2007 r.

1. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi

W wyniku postępowania przeprowadzonego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w C. (dalej: Naczelnik Urzędu Skarbowego lub organ pierwszej instancji) stwierdzono fakt odliczenia przez stronę w deklaracjach VAT-7 za poszczególne miesiące od stycznia do grudnia 2007 r. podatku naliczonego wynikającego z 14 faktur VAT, dokumentujących zakup usług budowlanych, ślusarskich i transportowych, wystawionych przez Firmę Transportowo-Handlową I. [...] (dalej: FT-H I.). Podjęte przez organ pierwszej instancji działania wykazały jednakże, że sporne faktury dokumentują czynności, które w rzeczywistości nie zostały wykonane przez ich wystawcę. Powyższe ustalono m. in. w oparciu o zeznania T. P. oraz E. B. (księgowej strony), złożone w charakterze podejrzanych w postępowaniu karnym prowadzonym przez Prokuraturę Okręgową w B.-B. Z zeznań tych wynikało bowiem, że T. P. nie wykonał na rzecz strony spornych usług, ale wystawiał z tego tytułu faktury VAT, za wynagrodzeniem w wysokości ustalonej wartości procentowej od wartości netto faktury. W rezultacie powyższych ustaleń Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał w dniu 15 lipca 2013 r. dwanaście odrębnych decyzji, dokonując w nich rozliczenia z tytułu podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące od stycznia do grudnia 2007 r. w sposób odmienny, niż zadeklarowany przez stronę. Od decyzji tych strona wniosła odwołania, po rozpatrzeniu których organ odwoławczy decyzją z dnia 4 lutego 2014 r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcia organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu wskazano przede wszystkim, że w sprawie doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych za okresy rozliczeniowe od stycznia do grudnia 2007 r. z uwagi na fakt wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe związane z niewykonaniem tych zobowiązań. O okoliczności tej strona została zaś zawiadomiona pismem z dnia 12 listopada 2012 r., doręczonym jej w dniu 19 grudnia 2012 r., tj. przed upływem terminu przedawnienia (31 grudnia 2012 r.). Odnosząc się do meritum sprawy podkreślono fakt formalnego dopuszczenia jako dowodów w sprawie materiałów pochodzących z postępowania karnego (protokoły przesłuchania T. P. i E. B.). W ocenie organu odwoławczego, zeznania ww. osób odnośnie istotnych dla sprawy okoliczności co do zasady pokrywały się i były ze sobą spójne. Wynikał z nich szczegółowy opis mechanizmu postępowania przy wystawianiu fikcyjnych faktur, w tym na rzecz strony, jak też okoliczność wiedzy strony o tym fakcie. Sporne faktury miały być bowiem wystawiane na swoiste "zamówienia" przesyłane przez księgową strony do kontrahenta, a celem ich wystawienia było zmniejszenie, bądź też całkowite uniknięcie obowiązku zapłaty w danym okresie rozliczeniowym podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego. Przedmiotowe dowody wprost zaprzeczały, aby wystawca faktur w rzeczywistości wykonał wykazane w nich prace. Organ odwoławczy podkreślił jednocześnie, że wyrokiem Sądu Okręgowego w B. - B. z dnia 25 listopada 2013 r., sygn. akt [...], T. P. został uznany za winnego zarzucanych mu czynów. Powyższe ustalenia, zdaniem tego organu, wypełniały hipotezę normy prawnej wynikającej z art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.), dalej: ustawa o VAT, w konsekwencji czego istniały podstawy do zakwestionowania prawa strony do obniżenia podatku należnego za poszczególne okresy rozliczeniowe o podatek wykazany na spornych fakturach. Uznano również, że przedstawione okoliczności i postawa strony (brak korzystania z prawa czynnego udziału w postępowaniu, odmowa składania wyjaśnień w postępowaniu karnym) świadczą, że posiadała ona wiedzę o prowadzonym procederze i świadomie korzystała z wystawianych na jej rzecz fikcyjnych faktur. Odnosząc się zaś bezpośrednio do podniesionych w odwołaniu zarzutów wskazano na granice ciążącego na organach podatkowych obowiązku respektowania inicjatywy dowodowej strony postępowania, które to granice w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, skutkowały nieuwzględnieniem wnioskowanych przez stronę dowodów. Niezasadne były również wnioski strony w zakresie zmiany i wyłączenia organu podatkowego pierwszej instancji.