Wyrok NSA z dnia 26 sierpnia 2014 r., sygn. I OSK 120/13

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wiesław Morys (spr.) sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska sędzia del. WSA Mirosław Gdesz Protokolant starszy asystent sędziego Rafał Kopania po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2014 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej S. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 3 października 2012 r. sygn. akt IV SA/Po 460/12 w sprawie ze skargi S. W. na decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zwrotu nieruchomości 1. oddala skargę kasacyjną, 2. oddala wnioski uczestników o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 3 października 2012 r., sygn. akt IV SA/Po 460/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę S. W. na decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] maja 2012 r. w opisanym wyżej przedmiocie.

Jak wskazał w jego uzasadnieniu, decyzją z dnia [...] kwietnia 2012 r., nr [...], Starosta Poznański na podstawie art. 104, art. 105 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) - dalej K.p.a. - oraz art. 216 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), działając jako organ wyznaczony do rozpatrzenia sprawy postanowieniem Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] stycznia 2005 r., umorzył postępowanie o zwrot nieruchomości położonych w Poznaniu, oznaczonych w ewidencji gruntów i budynków obręb J., ark. mapy [...], jako działka nr [...], zapisana w KW nr [...], oraz działka nr [...], zapisana w KW nr [...], we własności Miasta Poznań. Nieruchomości te były przedmiotem decyzji z dnia [...] czerwca 1961 r., nr [...], Prezydium Rady Narodowej w Poznaniu orzekającej o przejściu na własność Poznańskich Zakładów [...] w Poznaniu ul. [...], budynku mieszkalnego wykończonego przez Zakłady [...] w Poznaniu usytuowanego na nieruchomości wówczas zapisanej w KW J., tom [...], karta [...], parcela [...] o pow. 123 m² oraz zapisanej w KW nr [...], parcela [...], i część parceli o pow. 186 m², razem 309 m², a stanowiącej własność Z. G., wraz z gruntem stanowiącym obecnie działki nr [...] i [...]. S. W. i P. Ć., jako jedyni spadkobiercy poprzedniej właścicielki, wnieśli o zwrot przedmiotowych nieruchomości. Organy administracji publicznej dwukrotnie zajmowały się kwestią legalności decyzji z dnia [...] czerwca 1961 r. Ostateczną decyzją z dnia [...] października 1991 r. Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa orzekł o odmowie stwierdzenia nieważności tej decyzji, wszak wyrokiem z dnia 23 lutego 1993 r., sygn. akt I SA 395/92, Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił tę decyzję Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa. Następnie ostateczną decyzją z dnia [...] grudnia 1995 r. Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa stwierdził, że decyzja z dnia [...] czerwca 1961 r. została wydana z naruszeniem prawa, bowiem skierowana została do nieżyjącej Z. G. z pominięciem jej spadkobierców. Kolejną decyzją z dnia [...] sierpnia 2006 r. Minister Budownictwa odmówił wszczęcia postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia [...] czerwca 1961 r., zaś decyzją z dnia [...] stycznia 2007 r. po ponownym rozpoznaniu sprawy utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] sierpnia 2006 r., ponieważ postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] czerwca 1961 r. zostało zakończone ostateczną decyzją Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia [...] grudnia 1995 r. Wyrokiem z dnia 17 lipca 2007 r., sygn. akt IV SA/Wa 531/07, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę na decyzję Ministra Budownictwa z dnia [...] stycznia 2007 r. Organ I instancji powołał się na brzmienie art. 136 ust. 3 oraz art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami i wskazał, że nie mają one zastosowania w niniejszej sprawie. Przepis art. 216 cytowanej ustawy, rozciągający możliwość żądania zwrotu nieruchomości przejętych lub nabytych w trybie innych aktów prawnych, nie wymienia dekretu z dnia 10 grudnia 1952 r. o wykańczaniu budowy i nadbudowie niektórych budynków mieszkalnych (Dz. U. Nr 49, poz. 325). Stanowi to o braku materialnoprawnej podstawy do zgłoszenia roszczenia o zwrot wywłaszczonej nieruchomości, zatem w takim wypadku postępowanie administracyjne nie może być prowadzone, przez co staje się ono bezprzedmiotowe i podlega umorzeniu, zgodnie z art. 105 § 1 K.p.a.