Wyrok NSA z dnia 25 czerwca 2013 r., sygn. II GSK 491/12
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Anna Stec Sędzia NSA Maria Jagielska Sędzia NSA Hanna Kamińska (spr.) Protokolant Michał Mazur po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2013 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Rady Izby Notarialnej w [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 listopada 2011 r. sygn. akt VI SA/Wa 1688/11 w sprawie ze skargi Rady Izby Notarialnej w [...] na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie powołania na stanowisko notariusza i wyznaczenie siedziby kancelarii notarialnej oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 18 listopada 2011 r., sygn. akt VI SA/Wa 1688/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.; dalej powoływanej jako "p.p.s.a."), oddalił skargę Rady Izby Notarialnej w [...] na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] czerwca 2011 r., nr [...], którą organ ten utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] kwietnia 2011 r. o powołaniu M. S. na stanowisko notariusza i wyznaczeniu siedziby kancelarii notarialnej w [...].
Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu ustalenia faktyczne i stanowisko Ministra Sprawiedliwości. Organ ten stwierdził, że w dniu [...] listopada 2010 r. M. S. wystąpił do Ministra Sprawiedliwości o powołanie na stanowisko notariusza w trybie art. 10 § 1 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 ze zm.). Działając jako organ opiniodawczy w rozumieniu art. 106 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.; dalej powoływanej jako "k.p.a."), Rada Izby Notarialnej w [...] w uchwale nr [...] z dnia [...] lutego 2011 r. negatywnie zaopiniowała wspomniany wniosek M. S., stwierdzając w szczególności, że potrzeby społeczne w zakresie dostępności usług notarialnych na terenie [...] "są zaspokojone ponad miarę". Mimo takiej opinii samorządu notarialnego, Minister Sprawiedliwości - działając na podstawie art. 10, art. 11 ust. 1 pkt 1-3, 7 i art. 12 § 1 pkt 3 ustawy Prawo o notariacie - decyzją z dnia [...] kwietnia 2011 r. powołał M. S. na notariusza i wyznaczył mu siedzibę kancelarii notarialnej w [...]. Organ administracji uznał, że wnioskodawca spełnia przesłankę rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu notariusza. Z kolei odnosząc się do kwestii wyznaczenia siedziby kancelarii notarialnej w [...], Minister Sprawiedliwości stwierdził, że przepisy Prawa o notariacie nie uzależniają utworzenia kolejnej kancelarii notarialnej od nieprzekroczenia określonej liczby kancelarii w danej miejscowości, zaś liczba notariuszy i sporządzanych przez nich aktów notarialnych są jedynie wskazówką określającą lokalne potrzeby w zakresie tworzenia kolejnych kancelarii notarialnych. Organ administracji powołał się przy tym na zwiększone zapotrzebowanie na usługi notarialne w [...], wynikające m.in. z nieuniknionego ekonomicznego i społecznego rozwoju miasta. Rada Izby Notarialnej nie zgodziła się z decyzją Ministra Sprawiedliwości i złożyła wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, wskazując, że tworzenie kolejnych kancelarii w tej samej miejscowości nie powinno prowadzić do załamania rentowności istniejących kancelarii oraz podnosząc, iż działające kancelarie w [...] oraz w miastach ościennych zaspokajają całkowicie potrzeby społeczne. Minister Sprawiedliwości decyzją z dnia [...] listopada 2011 r. utrzymał jednak w mocy swoje wcześniejsze rozstrzygnięcie. Odnosząc się do kwestii siedziby kancelarii notarialnej, organ administracji stwierdził, iż Rada Izby Notarialnej nie przedstawiła żadnych zasługujących na uwzględnienie argumentów, które przemawiałyby przeciwko wyznaczeniu tejże siedziby w [...]. Minister wskazał, że w mieście tym działa 22 notariuszy, przy czym - zważywszy na ogólna liczbę ludności (307 699 osób) - na jednego notariusza przypada 13 986,32 mieszkańców. Zdaniem organu, mimo takiej liczby notariuszy zapotrzebowanie na usługi notarialne jest nadal duże, skoro liczba dokonywanych przez nich czynności nie odbiega znacząco od średniej w Izbie [...], a niekiedy wręcz tę średnią przekracza. Powołując się na dane statystyczne Ministerstwa Sprawiedliwości, organ administracji stwierdził, że w 2010 r. średnio miesięcznie jeden notariusz w [...] sporządzał 64,3 aktów notarialnych (przy średniej w Izbie 67,3) oraz dokonał średnio miesięcznie 334,08 innych czynności notarialnych (przy średniej w Izbie 260,5).